โรคภูมิแพ้ผิวหนัง อาการ วิธีรักษาและการป้องกัน

โรคภูมิแพ้ผิวหนัง คือ โรคผิวหนังอักเสบเรื้อรังที่ไม่ใช่โรคติดต่อ พบได้ในคนทุกวัยแต่พบได้บ่อยเด็ก มักเกิดจากกรรมพันธุ์ ทำให้ผิวหนังเป็นผื่นแดง ผิวแห้งเป็นขุย อาจทำให้รู้สึกคันและระคายเคือง และผู้ป่วยบางรายอาจมีอาการอื่น ๆ เช่น ไอ จาม น้ำมูกไหล ร่วมด้วย เมื่อแกะหรือเกาผิวหนังส่วนที่มีปัญหา อาจทำให้เกิดแผลหรือติดเชื้อได้ง่าย อาการของโรคภูมิแพ้ผิวหนังมักเป็น ๆ หาย ๆและกำเริบเมื่อสัมผัสกับสารก่อภูมิแพ้ เช่น ขนสัตว์ ฝุ่นละออง อาหารที่แพ้ โรคนี้ไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ แต่ผู้ป่วยก็สามารถปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเพื่อป้องกันอาการกำเริบได้ เช่น หลีกเลี่ยงการสัมผัสสารก่อภูมิแพ้

โรคภูมิแพ้ผิวหนัง คืออะไร

โรคภูมิแพ้ผิวหนัง หรือที่เรียกว่า โรคผิวหนังอักเสบภูมิแพ้ (Atopic dermatitis) เป็นภาวะผิวหนังอักเสบเรื้อรังชนิดไม่ใช่โรคติดต่อที่พบได้บ่อย โดยเฉพาะในเด็กเล็กและผู้สูงอายุ แต่ก็สามารถเกิดขึ้นได้กับคนทุกวัย สาเหตุของการเกิดโรคภูมิแพ้ผิวหนังยังไม่แน่ชัด แต่อาจเกิดจากการมีลักษณะทางกรรมพันธุ์ผิดปกติ ทำให้ระบบภูมิคุ้มกันตอบสนองต่อสิ่งต่าง ๆ ไวเกินไป จนส่งผลให้เกิดอาการผิวแห้ง คัน ระคายเคือง อักเสบ หรือสะเก็ดแผล หากแกะหรือเกาผิวหนังอาจทำให้เป็นแผล ติดเชื้อ และเกิดเป็นตุ่มแดงที่มีหนองไหลออกมา เมื่อผิวหนังสัมผัสกับสารก่อภูมิแพ้อาจทำให้อาการแพ้ที่ผิวหนังกำเริบอยู่ช่วงหนึ่งแล้วอาจหายไปได้เองโดยไม่ต้องรักษา หากมีปัจจัยมากระตุ้นผิวหนังให้เกิดอาการแพ้ เช่น ฝุ่นละออง สารเคมี อาหาร มลพิษ ก็อาจทำให้อาการกำเริบหรือเป็น ๆ หาย ๆ ได้

ปัจจัยที่กระตุ้นอาการของ โรคภูมิแพ้ผิวหนัง

ปัจจัยกระตุ้นอาการของโรคภูมิแพ้ผิวหนัง อาจมีดังนี้

• สบู่และผลิตภัณฑ์ทำความสะอาด เช่น น้ำยาล้างจาน น้ำยาซักผ้า ผงซักฟอก
• เสื้อผ้า เช่น ผ้าขนสัตว์ ผ้าเนื้อหยาบหนา
• เครื่องสำอาง เช่น น้ำหอม ผลิตภัณฑ์บำรุงผิว โฟมล้างหน้า
• ละอองเกสรดอกไม้ ฝุ่นละออง เชื้อรา
• ขนสัตว์ เช่น ขนสุนัข ขนแมว
• ควันบุหรี่
• ความเครียดและอารมณ์โกรธ
• อากาศแห้ง และความชื้นในอากาศต่ำ
• การอาบน้ำนานเกินไป
• สภาพผิวที่แห้งกว่าปกติ
• การมีเหงื่อออก
• การเปลี่ยนแปลงของระดับฮอร์โมนในขณะตั้งครรภ์
• อาหารบางชนิด เช่น ผลิตภัณฑ์จากนม ถั่ว ไข่

สัญญาณและอาการของ โรคภูมิแพ้ผิวหนัง

อาการของโรคภูมิแพ้ผิวหนัง สามารถเกิดขึ้นได้กับผิวหนังทุกส่วนของร่างกาย และอาจมีอาการที่แตกต่างไปในแต่ละคน ดังนี้

• ผิวแห้งแตกลอก ผิวเป็นขุย
• คันผิวหนัง
• มีตุ่มนูนที่มีของเหลวอยู่ภายใน
• มีผื่นแดง เป็นสะเก็ด บริเวณใบหน้า แก้ม คอ แขน ขา ข้อศอก ข้อพับ และหลังเข่า
• ผิวบวมแดงจากการเกาผิวหนัง
• ในกรณีที่อยู่ในระยะเรื้อรัง ผิวหนังอาจหนาตัวและเป็นรอยสีแดงอ่อน ๆ หรือสีน้ำตาล

ผู้ป่วยบางรายอาจมีอาการอื่น ๆ ของโรคภูมิแพ้ด้วย เช่น น้ำตาไหล คันตา ไอ จาม น้ำมูกไหล แน่นหน้าอก

การรักษาโรคภูมิแพ้ผิวหนัง

การรักษาโรคภูมิแพ้ผิวหนัง อาจทำได้ดังนี้

• การใช้ยาแก้แพ้หรือยาต้านฮีสตามีน (Antihistamines) เพื่อบรรเทาอาการคันและระคายเคืองผิวหนัง ที่มักรุนแรงในเวลากลางคืน
• การใช้ยากลุ่มคอร์ติโคสเตียรอยด์ เพื่อลดการอักเสบและคัน
• การใช้ยาปฏิชีวนะหรือยาฆ่าเชื้อ ในกรณีที่แพ้รุนแรงจนเกิดการติดเชื้อแบคทีเรีย
• การใช้ยากดภูมิคุ้มกัน เช่น ยาทาในกลุ่มแคลซินูลิน อินฮิบิเตอร์ (Calcineurin inhibitor) อย่างยาทาโครลิมัส (Tacrolimus) ยาพิเมโครลิมัส (Pimecrolimus) เพื่อลดอาการแพ้ทางผิวหนัง
• การบำบัดด้วยแสง (Light therapy) เป็นการฉายรังสียูวีเพื่อช่วยเพิ่มการไหลเวียนโลหิต และบรรเทาอาการอักเสบของผิวหนัง
• การทำแผลชนิดเปียก (Wet dressing) เป็นการทำแผลเพื่อชำระคราบหนอง สะเก็ด บริเวณแผลออกและให้ความชุ่มชื้นบริเวณผิวหนัง เหมาะกับแผลเปิดหรือแผลติดเชื้อ เริ่มจากล้างมือให้สะอาด เช็ดมือให้แห้ง แล้วใช้แอลกอฮอล์เช็ดรอบบริเวณแผล จากนั้นใช้ผ้าก๊อซชุบน้ำเกลือประคบแผลเป็นเวลา 10-15 นาที แล้วจึงพันผ้าเพื่อปิดแผล ควรทำอย่างน้อย 2 ครั้ง/วัน

วิธีดูแลตัวเองเมื่อเป็นโรคภูมิแพ้ผิวหนัง

วิธีดูแลตัวเองเมื่อเป็นโรคภูมิแพ้ผิวหนัง อาจทำได้ดังนี้