5 เรื่องเข้าใจผิดเมื่อ เป็นประจำเดือน ที่ควรรู้

เมื่อ เป็นประจำเดือน เพศหญิงจะมีเลือดไหลออกทางช่องคลอดทุก ๆ 21-35 วัน เป็นเวลาประมาณ 5-7 วัน สาเหตุเกิดจากการที่ร่างกายผลิตไข่ และไม่ได้รับการปฏิสนธิกับอสุจิ ทำให้เยื่อบุโพรงมดลูกหลุดลอกออกมาเป็นเลือดประจำเดือน ทั้งนี้ แม้ว่าการมีประจำเดือนถือเป็นภาวะสุขภาพปกติของเพศหญิงวัยเจริญพันธุ์ หรือผู้ที่มีอายุประมาณ 12-55 ปี แต่ยังมีความเข้าใจผิดเกี่ยวกับการเป็นประจำเดือนอยู่หลายประการ เช่น มีเพศสัมพันธ์ระหว่างมีประจำเดือนแล้วไม่ท้อง ประจำเดือนเป็นเลือดสกปรก น้ำมะพร้าวทำให้ประจำเดือนหยุดไหล ไม่ควรออกกำลังกาย ระหว่างเป็นประจำเดือน

เรื่องเข้าใจผิดเมื่อ เป็นประจำเดือน

แม้ประจำเดือนจะเป็นภาวะสุขภาพที่เกิดขึ้นกับเพศหญิงทุกคน แต่ยังมีความเข้าใจผิดเกี่ยวกับประจำเดือนอยู่ซึ่งความเข้าใจผิดเกี่ยวกับประจำเดือนที่พบบ่อย มีดังนี้

1. มีเพศสัมพันธ์ระหว่างเป็นประจำเดือนแล้วจะไม่ท้อง

คนส่วนใหญ่มีความเข้าใจว่า การมีเพศสัมพันธ์ระหว่าง เป็นมีประจำเดือน จะไม่ทำให้ตั้งครรภ์ เนื่องจากประจำเดือนเกิดขึ้นหลังจากไข่ตกและไม่ได้รับการปฏิสนธิกับอสุจิ ทำให้ในขณะมีประจำเดือนไม่มีไข่ที่พร้อมปฏิสนธิ จึงไม่ทำให้ตั้งครรภ์

อย่างไรก็ตาม ในกรณีของผู้ที่มีรอบเดือนสั้น หรือระหว่าง 21-24 วัน เมื่อเป็นประจำเดือน ร่างกายจะตกไข่ฟองใหม่ภายใน 4-5 วันนับจากวันแรกที่มีประจำเดือน และหากมีเพศสัมพันธ์ในวันสุดท้ายของการมีประจำเดือน เซลล์อสุจิซึ่งมีชีวิตอยู่ในร่างกายผู้หญิงได้นานประมาณ 5 วัน อาจสามารถเข้าไปปฏิสนธิกับไข่ที่ตกระหว่างเป็นประจำเดือน และอาจทำให้ตั้งครรภ์ได้

2. ไม่ควรออกกำลังกาย ขณะเป็นประจำเดือน

เพศหญิงมักเข้าใจว่าระหว่าง เป็นประจำเดือน ไม่ควรออกกำลังกาย เนื่องจากร่างกายมีอาการข้างเคียงต่าง ๆ เช่น ปวดท้อง ปวดหัว เจ็บเต้านม อารมณ์แปรปรวน

แท้ที่จริงแล้ว การออกกำลังกายทำให้สมองขับสารเอนดอร์ฟิน (Endorphin) ซึ่งเป็นสารแห่งความสุขออกมา เมื่อออกกำลังกายระหว่างมีประจำเดือน สารเอนดอร์ฟินอาจช่วยระงับความเจ็บปวด รวมถึงทำให้อารมณ์ดี จึงช่วยทุเลาอาการข้างเคียงต่าง ๆ ขณะเป็นประจำเดือนได้ อย่างไรก็ตาม ควรเลือกออกกำลังกายเบา ๆ ไม่ควรหักโหมมากเกินไปเพราะอาจทำให้ร่างกายอ่อนเพลียมากกว่าปกติ

3. ดื่มน้ำมะพร้าว ทำให้ประจำเดือนหยุดไหล

การดื่มน้ำมะพร้าว ไม่ทำให้ประจำเดือนหยุดไหล หรือทำให้ประจำเดือนครั้งต่อไปมาช้ากว่าปกติ ดังที่คนโบราณเชื่อกัน โดยในน้ำมะพร้าว มีสารไฟโตเอสโตรเจน (Phytoestrogen) ซึ่งเป็นสารเคมีประกอบในพืชที่มีคุณสมบัติคล้ายคลึงกับฮอร์โมนเพศเอสโตรเจน (Estrogen) ในผู้หญิง แต่ออกฤทธิ์ได้ในระดับที่ต่ำกว่าฮอร์โมนเอสโตรเจน การบริโภคน้ำมะพร้าวในปริมาณมากอาจมีผลต่อการเปลี่ยนแปลงระดับฮอร์โมนเอสโตรเจนในร่างกาย แต่ยังไม่มีงานวิจัยใดที่สามารถสรุปผลได้ว่าสารไฟโตเอสโตรเจนจะมีฤทธิ์ในการเพิ่มหรือลดการบีบตัวหรืออาการปวดประจำเดือน อีกทั้งในน้ำมะพร้าวมีแร่ธาตุที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกายทั้งแมกนีเซียมและโพแทสเซียม ส่งผลให้ของเหลวในร่างกายหมุนเวียนได้อย่างเป็นปกติ การดื่มน้ำมะพร้าวจึงอาจไม่ได้ส่งผลต่อการมีประจำเดือนหรือทำให้ประจำเดือนหยุดไหลแต่อย่างใด

4. ประจำเดือน เป็นเลือดสกปรก

มีความเชื่อว่า ประจำเดือนเป็นเลือดสกปรก หรือเป็นวิธีกำจัดสารพิษรูปแบบหนึ่งของร่างกาย ที่จริงแล้ว ประจำเดือนคือเซลล์เยื่อบุโพรงมดลูกที่หลุดลออกออกมา กลายเป็นเลือดที่ไหลออกจากช่องคลอด เกิดจากระดับฮอร์โมนเพศในร่างกายลดลง หลังเซลล์ไข่ในร่างกายของเพศหญิงไม่ได้รับการปฏิสนธิในช่วงไข่ตก ดังนั้น เลือดประจำเดือนจึงไม่ได้มีการปนเปื้อนสารใด ๆ ที่ทำให้เลือดสกปรก

ทั้งนี้ ข้อแตกต่างหนึ่งระหว่างเลือดประจำเดือน และเลือดในร่างกาย คือเลือดประจำเดือนอาจมีความใสกว่า เนื่องจากมีเซลล์เม็ดเลือดน้อยกว่าเลือดในร่างกาย

ความจริงแล้ว ระยะห่างระหว่างประจำเดือนแต่ละรอบ ของเพศหญิงแต่ละคนไม่เท่ากัน โดยประจำเดือนอาจเกิดขึ้นทุก ๆ 21-24 วัน หรือทุก ๆ 28-35 วันก็ได้

ทั้งนี้ ในช่วง 2-3 ปีแรกของการมีประจำเดือน ระยะห่างระหว่างรอบเดือนมักจะนานและจะค่อย ๆ สั้นลง เมื่ออายุมากขึ้น

อย่างไรก็ตาม หากระยะห่างระหว่างรอบเดือนสั้นกว่า 21 วัน หรือนานกว่า 35 วัน อาจหมายถึงเกิดความผิดปกติขึ้นกับร่างกาย  ควรรีบไปพบคุณหมอ เพื่อรับการวินิจฉัยถึงสาเหตุ ซึ่งอาจเกิดขึ้นได้จากหลายประการ เช่น การเสียสมดุลของฮอร์โมนในร่างกาย การขาดสารอาหาร การเกิดความเครียด การออกกำลังกายอย่างหนัก การใช้ยาบางชนิด การคุมกำเนิด