เขียนโดย พญ. กรพินธุ์ รัตนสัจธรรม · สูตินรีเวชวิทยา · โรงพยาบาลสมิติเวชชลบุรี
ไวรัส HPV (Human Papillomavirus) คือ DNA ไวรัสชนิดหนึ่ง มีมากกว่า 200 สายพันธุ์ บางสายพันธุ์ก่อให้เกิดโรคที่ผิวหนัง เช่น หูดตามฝ่าเท้า มีประมาณ 40 สายพันธุ์ ที่ก่อให้เกิดโรคตามอวัยวะเพศทวารหนักหรือเยื่อบุอื่น ๆ และมี 15 สายพันธุ์ที่ก่อมะเร็ง ทั้งมะเร็งปากมดลูก มะเร็งช่องคลอด มะเร็งปากช่องคลอด มะเร็งทวารหนัก มะเร็งองคชาติ รวมถึงมะเร็งช่องปากและลำคอ สายพันธุ์ก่อมะเร็งที่พบบ่อยที่สุดคือ สายพันธุ์ 16
ไวรัส HPVติอต่อทางการมีเพศสัมพันธ์ การสัมผัสบริเวณอวัยวะเพศ หรือสูดควันที่มีเชื้อ HPV เข้าไปยังจมูกหรือลำคอ( Surgical smoke) การติดเชื้อ HPV เป็นภัยเงียบ เพราะจะไม่มีอาการ จะมีอาการเมื่อมีก้อนหูด หรือกลายเป็นก้อนมะเร็งแล้วเท่านั้น จึงอาจแพร่เชื้อไปสู่ผู้อื่นได้โดยไม่รู้ตัว แม้ว่าการติดเชื้อ HPV ส่วนใหญ่หายได้เองภายใน 12 เดือน แต่ถ้าติดเชื้อสายพันธุ์ก่อมะเร็งแล้วไม่หาย จะพัฒนาไปเป็นระยะก่อนเป็นมะเร็งและกลายเป็นมะเร็งได้ในที่สุด
การติดเชื้อไวรัส HPV มักไม่มีอาการใด ๆ ไม่ได้ทำให้มีไข้ ตกขาว หรือเลือดออกผิดปกติ การติดเชื้อส่วนใหญ่หายได้เอง แต่ถ้าติดเชื้อแล้วไม่หาย อาจทำให้เกิดหูดหงอนไก่ ซึ่งจะมีก้อนที่ปากช่องคลอด ช่องคลอด หรือปากมดลูก อาจมีอาการคัน หรือเลือดออกง่ายถ้าไปแกะเกาหรือโดน และถ้าติดเชื้อสายพันธุ์ก่อมะเร็งแล้วไม่หาย จะพัฒนากลายเป็นรอยโรคก่อนเป็นมะเร็ง ถ้าไม่ตรวจให้เจอและรักษา จะกลายเป็นมะเร็งได้
การติดเชื้อส่วนใหญ่ ไม่มีอาการ ยกเว้นขึ้นเป็นก้อนหูด จะทราบว่าติดเชื้อหรือไม่ จึงจำเป็นต้องตรวจเชื้อ HPV เท่านั้น ทั้งตรวจโดยแพทย์พร้อมตรวจภายใน แต่ถ้าไม่กล้าไปหาหมอ ปัจจุบันมี “Self HPV test” สามารถตรวจด้วยตัวเอง ซึ่งมีความแม่นยำดีเช่นกัน
ถ้าติดเชื้อ HPV โดยไม่มีอาการ ไม่ต้องทำการรักษาใดๆ เพราะส่วนใหญ่หายได้เองเพียงแค่ตรวจติดตามซ้ำ ให้มั่นใจว่าเชื้อหายตามที่แพทย์นัด
ถ้าเป็นหูดหงอนไก่ จะรักษาโดยจี้ยา หรือทายา และฉีดวัคซีนเพื่อลดโอกาสเป็นซ้ำ ถ้ามีระยะก่อนเป็นมะเร็งจะรักษาโดยการผ่าตัด ส่วนถ้ากลายเป็นมะเร็งแล้วการรักษามีทั้งการผ่าตัด ฉายแสง หรือให้ยาเคมีบำบัดขึ้นกับระยะของโรค
การฉีดวัคซีนอาจเป็นวิธีที่ดีที่สุดในการลดความเสี่ยงในการติดเชื้อไวรัส HPV วัคซีนในปัจจุบันมี 3 ชนิด วัคซีนชนิด 2 สายพันธุ์ ช่วยป้องกันการติดเชื้อไวรัส HPV สายพันธุ์ 16 และ 18 วัคซีนชนิด 4 สายพันธุ์ จะช่วยป้องกันการติดเชื้อไวรัส HPV สายพันธุ์ 6, 11, 16 และ 18 และวัคซีนชนิด 9 สายพันธุ์ ช่วยป้องกันเชื้อไวรัส HPV สายพันธุ์ 6, 11, 16 18, 31, 33, 45, 52 และ 58 ในผู้หญิงและผู้ชาย โดยช่วยป้องกันการติดเชื้อไวรัสHPVได้ครอบคลุมมากยิ่งขึ้นเป็น 94% ในประเทศไทย
ถุงยางอนามัยไม่สามารถป้องกันเชื้อ HPV ได้ 100% เนื่องจากเชื้อ HPV สามารถติดต่อได้ง่าย ในบางบริเวณที่ถุงยางไม่ครอบคลุม อย่างไรก็ตามควรสวมถุงยางทุกครั้งที่มีเพศสัมพันธ์ ไม่ว่าจะมีเพศสัมพันธ์กับผู้หญิง หรือ ผู้ชาย เพื่อลดโอกาสการติดเชื้อ HPV และโรคทางเพศสัมพันธ์อื่นๆ เช่น โรคเริม โรคหนองในแท้ โรคหนองในเทียม การติดเชื้อเอชไอวี เป็นต้น
TH-GSL-00280 06/2023
หมายเหตุ
Hello Health Group ไม่ได้ให้คำแนะนำด้านการแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาโรคแต่อย่างใด
ความคิดเห็นทั้งหมด
แบ่งปันความคิดเห็นของคุณ
ร่วมแสดงความคิดเห็นของคุณกับ Hello คุณหมอ
สมัครสมาชิก หรือ เข้าสู่ระบบ เพื่อร่วมการพูดคุย