Hyperventilation Syndrome สาเหตุ อาการ และการรักษา

Hyperventilation Syndrome หรือกลุ่มอาการหายใจเร็วเกินไป หมายถึงการมีภาวะหายใจเร็วเกินไป โดยเป็นการหายใจถี่กว่าปกติซึ่งมักส่งผลให้ร่างกายขาดคาร์บอนไดออกไซด์ นำไปสู่อาการเลือดไปเลี้ยงสมองไม่พอและอาจส่งผลเสียต่อสุขภาพ โดยส่วนใหญ่มักมีสาเหตุมาจากความวิตกกังวล ความเครียด หรือโรคแพนิค ทั้งนี้ วิธีรักษา คุณหมอมักแนะนำให้ฝึกการหายใจรูปแบบต่าง ๆ หรือจ่ายยาสำหรับบรรเทาภาวะวิตกกังวลให้รับประทาน

คำจำกัดความ

Hyperventilation Syndromeคืออะไร

Hyperventilation Syndrome หรือกลุ่มอาการหายใจเร็วเกินไป เป็นความผิดปกติเกี่ยวกับการหายใจ โดยผู้ป่วยจะหายใจออกเร็วถี่และหายใจเข้าลึกกว่าปกติ มีผลให้ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ในร่างกายเหลือน้อย และส่งผลกระทบให้เซลล์ประสาททำงานผิดปกติ รวมถึงเลือดไหลเวียนไปยังหัวใจและสมองได้ไม่สะดวก ทำให้ร่างกายมีอาการต่าง ๆ ที่อาจส่งผลเสียต่อสุขภาพได้

ปกติแล้ว กลุ่มอาการหายใจเร็วเกินไปมักแสดงอาการเป็นครั้งคราว โดยมักสัมพันธ์กับภาวะวิตกกังวลหรือแรงกดดัน โดยกลุ่มเสี่ยงคือ ผู้หญิงอายุระหว่าง 15-30 ปี

อาการ

อาการของHyperventilation Syndrome

กลุ่มอาการหายใจเร็วเกินไป มักแสดงอาการดังต่อไปนี้

สาเหตุ

สาเหตุของ Hyperventilation Syndrome

กลุ่มอาการหายใจเร็วเกินไปมักเป็นผลมาจากความวิตกกังวล ความเครียด หรือโรคแพนิค และยังอาจเกิดได้จากสาเหตุอื่น ๆ ดังต่อไปนี้

• การใช้สารกระตุ้น
• การบริโภคยาเกินขนาด
• ความรู้สึกเจ็บปวดอย่างรุนแรง
• การตั้งครรภ์
• การติดเชื้อที่ปอด รวมถึงป่วยเป็นโรคเกี่ยวกับปอดอย่างโรคหอบหืดหรือโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง
• ภาวะเลือดเป็นกรดในผู้ป่วยเบาหวาน (Diabetic Ketoacidosis)
• ศีรษะได้รับบาดเจ็บ
• การเดินทางไปอยู่ในที่ที่มีระดับความสูงเหนือกว่า 6,000 ฟุต (1,828 เมตร)
• จิตใจได้รับการกระทบกระเทือนอย่างรุนแรง

เมื่อไรควรไปพบคุณหมอ

ควรไปพบคุณหมอ โดยเฉพาะหากพบว่าภาวะหายใจเร็วเกินไปมีผลกระทบต่อการดำเนินชีวิตประจำวัน หรือก่อให้เกิดอาการต่าง ๆ ที่ผิดปกติ ดังนี้

• เจ็บหน้าอก โดยเฉพาะเมื่อหายใจเข้าลึกแล้วเจ็บกว่าเดิม
• หายใจไม่ออก หรือหายใจลำบาก
• หัวใจเต้นเร็ว
• ไข้ขึ้น รู้สึกหนาวสั่น
• เป็นลม หมดสติ

การวินิจฉัยและการรักษาโรค

ข้อมูลในที่นี้ไม่มีเจตนาให้ใช้ทดแทนคำแนะนำทางการแพทย์ ควรปรึกษาคุณหมอทุกครั้งเพื่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติม

การวินิจฉัย Hyperventilation Syndrome

ในการวินิจฉัยกลุ่มอาการหายใจเร็วเกินไป คุณหมอจะสอบถามอาการคนไข้ ประวัติสุขภาพ การใช้ยา การผ่าตัด และโรคประจำตัว ตรวจร่างกายทั่วไป และอาจขอตรวจเลือดหรือเอกซเรย์หากสงสัยว่ามีสาเหตุมาจากการติดเชื้อ

รวมทั้งเพื่อตรวจระดับออกซิเจนและคาร์บอนไดออกไซด์ในเลือด

การรักษา Hyperventilation Syndrome

กลุ่มอาการหายใจเร็วเกินไปมักได้รับการรักษาด้วยวิธีดังต่อไปนี้

• การฝึกหายใจแบบต่าง ๆ เช่น การหายใจโดยใช้กล้ามเนื้อหน้าท้องแทนหน้าอก การหายใจทางรูจมูกโดยปิดปากไว้ การกลั้นหายใจครั้งละ 10-15 วินาทีแล้วค่อยผ่อนลมหายใจเข้าออกช้า ๆ
• การลดความเครียด ด้วยการทำกิจกรรมที่ผ่อนคลายหรือเข้ารับการบำบัดกับจิตแพทย์ การนั่งสมาธิ การเล่นโยคะ เพื่อฝึกให้จิตใจสงบ
• การรับประทานยาเพื่อบรรเทาภาวะวิตกกังวล เช่น อัลปราโซแลม (Alprazolam) ด็อกเซปิน (Doxepin) พาร็อกซีทีน (Paroxetine)
• การพูดคุยกับเพื่อนหรือระบายความในใจกับคนที่ไว้ใจได้ เพื่อรับฟังคำปลอบโยนที่อาจช่วยให้รู้สึกดีมีกำลังใจ คลายความวิตกกังวล

การปรับไลฟ์สไตล์และการดูแลตัวเอง

การปรับไลฟ์สไตล์และการดูแลตัวเองเพื่อป้องกัน Hyperventilation Syndrome

กลุ่มอาการหายใจเร็วเกินไปอาจป้องกันได้ ด้วยการปฏิบัติตัวตามคำแนะนำต่อไปนี้

• ผ่อนคลายจิตใจด้วยการทำสมาธิ โยคะ หรือไทเก๊ก เพื่อสร้างความสงบ ผ่อนคลาย
• ออกกำลังกายสม่ำเสมอ ด้วยการเดิน วิ่ง ปั่นจักรยาน
• หายใจด้วยวิธีที่คุณหมอแนะนำให้ฝึก หากเริ่มหายใจเร็วหรือลึกกว่าปกติ
• เลือกรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพ ลดการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีนสูง