backup og meta

ผู้ป่วยที่เป็นโรคเบาหวาน เกิดจากภาวะดื้อฮอร์โมนชนิดใด

ตรวจสอบข้อมูลทางการแพทย์โดย แพทย์หญิงบุรัสกร ทวีบูรณ์ · โรคเบาหวาน · SRK BMI Center


เขียนโดย ศุภานิช สุริโย · แก้ไขล่าสุด 24/08/2022

    ผู้ป่วยที่เป็นโรคเบาหวาน เกิดจากภาวะดื้อฮอร์โมนชนิดใด

    หลายคนอาจมีคำถามว่า ผู้ป่วยที่เป็นโรคเบาหวาน เกิดจากภาวะดื้อฮอร์โมนชนิดใด คำตอบคือ โรคเบาหวานเกิดจากภาวะดื้อฮอร์โมนอินซูลิน (Insulin) ซึ่งเป็นฮอร์โมนที่ทำหน้าที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด โดยอินซูลินช่วยดึงนำตาลในเลือดเข้าสู่เซลล์เพื่อเผาผลาญเปลี่ยนเป็นพลังงาน หากมีภาวะดื้ออินซูลิน ร่างกายไม่สามารถเผาผลาญน้ำตาลได้ตามปกติจึงส่งผลให้ระดับน้ำตาลในเลือดเพิ่มสูงขึ้น จนเกิดเป็นโรคเบาหวานในที่สุด

    ผู้ป่วยที่เป็นโรคเบาหวาน เกิดจากภาวะดื้อฮอร์โมนชนิดใด

    ผู้ที่ป่วยเป็นโรคเบาหวานชนิดที่ 2 เกิดจากภาวะดื้อฮอร์โมนอินซูลิน (Insulin Resistance) ซึ่งถูกสร้างจากตับอ่อนมีหน้าที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด โดยอินซูลินช่วยดึงนำตาลในเลือดเข้าสู่เซลล์เพื่อเผาผลาญเปลี่ยนเป็นพลังงาน และช่วยนำน้ำตาลบางส่วนมาสำรองเก็บไว้ที่ตับ ในรูปของไกลโคเจน (Glycogen) จึงเป็นฮอร์โมนที่มีบทบาทสำคัญในการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้ไม่สูงหรือต่ำจนเกินไป หากร่างกายมีภาวะดื้ออินซูลิน คือ เซลล์ในร่างกายไม่สามารถตอบสนองต่ออินซูลินได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทำให้เเม้จะมีอินซูลินเพียงพอ เเต่เซลล์ก็ไม่สามารถนำน้ำตาลไปเผาผลาญได้เหมาะสม จึงส่งผลให้มีระดับน้ำตาลในเลือดสูง โดยทั่วไป ระดับน้ำตาลในเลือดหลังอดอาหาร 8 ชั่วโมง ในเกณฑ์ปกติจะมีค่าไม่เกิน99 มิลลิกรัม/เดซิลิต หากพบว่าน้ำตาลในเลือดสูงกว่าเกณฑ์ดังกล่าว อาจมีภาวะก่อนเบาหวาน หรือ อาจเข้าข่ายเป็นโรคเบาวหวานได้ 

    สัญญาณของภาวะดื้ออินซูลิน

    อาการที่เป็นสัญญาณของภาวะดื้ออินซูลิน อาจมีดังนี้

  • รอบเอวหนา โดยผู้หญิงมีรอบเอวมากกว่า 35 นิ้ว และผู้ชายมีรอบเอวมากกว่า 40 นิ้ว
  • ความดันโลหิตสูงตั้งเเต่ 130/80 มิลลิเมตรปรอท (mmHg) ขึ้นไป โดยความดันโลหิตทั่วไปจะไม่เกิน 130/80 มีระดับภาวะก่อนเบาหวาน ระดับน้ำตาลในเลือดหลังงดอาหาร 8 ชั่วโมงอาหารมากกว่า 100 มิลลิกรัม/เดซิลิตร ไขมันไตรกลีเซอไรด์สูงกว่าก่อนรับประทานอาหารมากกว่า 150 มิลลิกรัม/เดซิลิตร
  • ระดับคอเลสเตอรอลชนิดดี (HDL) ต่ำกว่า 50 มิลลิกรัม/เดซิลิตร ในเพศหญิง และต่ำกว่า 40 มิลลิกรัม/เดซิลิตร ในเพศชาย
  • มีผื่นผิวหนังเป็นรอบปื้นสีคล้ำหนาที่เรียกว่าโรคผิวหนังช้าง (Acanthosis Nigricans) โดยสีมักพบบริเวณข้อพับต่าง ๆ เช่น ด้านหลังคอ รักแร้ หรือขาหนีบ
  • ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดภาวะดื้ออินซูลิน

    ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดภาวะดื้ออินซูลิน อาจมีดังนี้

    • โรคอ้วนหรือน้ำหนักเกิน โดยเฉพาะผู้ที่มีไขมันหน้าท้องหรืออ้วนลงพุง
    • คนที่ไม่ค่อยขยับร่างกายหรือออกกำลังกาย 
    • รับประทานอาหารที่มีคาร์โบไฮเดรตสูงเป็นประจำ
    • เคยเป็นโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์ 
    • มีคนในครอบครัวเป็นโรคเบาหวาน
    • สูบบุหรี่
    • อายุมากกว่า 45 ปี
    • ใช้ยารักษาบางชนิด เช่น ยาสเตียรอยด์ ยาต้านซึมเศร้า ยาต้านเชื้อเอชไอวี
    • โรคนอนกรน หรือ โรคหยุดหายใจขณะหลับ (Sleep Apnea)
    • ภาวะไขมันพอกตับ (Fatty Liver Disease)
    • ภาวะถุงน้ำรังไข่หลายใบ (Polycystic Ovary Syndrome หรือ PCOS)

    บทบาทของอินซูลินต่อโรคเบาหวาน

    ฮอร์โมนอินซูลินเป็นฮอร์โมนหลักในการเกิดโรคเบาหวาน เนื่องจากมีหน้าทีกระตุ้นในเซลล์ดึงน้ำตาลในเลือดเข้าไปเผาผลาญเป็นพลังงาน ช่วยให้ร่างกายทำงานได้ตามปกติ และรักษาระดับน้ำตาลในเลือดให้อยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสม เมื่อฮอร์โมนอินซูลินเสียสมดุลจะทำให้เกิดโรคเบาหวานได้

  • โรคเบาหวานชนิดที่ 1 เป็นโรคเบาหวานที่พบบ่อยในเด็กและวัยรุ่น แต่อาจพบในคนวัยอื่นได้เช่นกัน โรคนี้เกิดจากเซลล์ตับอ่อนที่ชื่อว่า เบต้าเซลล์ (Beta Cell) ถูกทำลายโดยระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย ทำให้ไม่สามารถผลิตอินซูลินได้เพียงพอ วิธีรักษา คือ การฉีดอินซูลินทดแทนเพื่อควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด
  • โรคเบาหวานชนิดที่ 2 เป็นโรคเบาหวานชนิดที่พบได้ราว 95% ของผู้ป่วยเบาหวานทั้งหมด สามารถพบได้กับคนทุกเพศทุกวัย มีสาเหตุหลักจากร่างกายมีภาวะดื้อต่ออินซูลิน คือการที่เซลล์ในร่างกายไม่สามารถตอบสนองต่ออินซูลินได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทำให้เเม้จะมี อินซูลินเพียงพอในร่างกาย เเต่เซลล์ก็ไม่สามารถนำน้ำตาลไปเผาผลาญได้เหมาะสม จึงส่งผลให้มีระดับน้ำตาลในเลือดสูง โดยทั่วไปสามารถรักษาด้วยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพและออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ ร่วมกับการรับประทานยาลดระดับน้ำตาลในเลือด
  • หมายเหตุ

    Hello Health Group ไม่ได้ให้คำแนะนำด้านการแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาโรคแต่อย่างใด

    ตรวจสอบข้อมูลทางการแพทย์โดย

    แพทย์หญิงบุรัสกร ทวีบูรณ์

    โรคเบาหวาน · SRK BMI Center


    เขียนโดย ศุภานิช สุริโย · แก้ไขล่าสุด 24/08/2022

    advertisement iconโฆษณา

    คุณได้รับประโยชน์จากบทความนี้หรือไม่?

    advertisement iconโฆษณา
    advertisement iconโฆษณา