backup og meta
สำรวจ
เครื่องมือตรวจเช็กสุขภาพ
ถามคุณหมอ
บันทึก
สารบัญ

เฟนเทอร์มีน (Phentermine)

ตรวจสอบข้อมูลทางการแพทย์โดย เภสัชกรอาชานนท์ สมศักดิ์ · ยาและอาหารเสริม · Hello Health Group


เขียนโดย พลอย วงษ์วิไล · แก้ไขล่าสุด 11/08/2020

เฟนเทอร์มีน (Phentermine)

เฟนเทอร์มีน (Phentermine) ใช้โดยการอนุมัติของแพทย์ ร่วมกับโปรแกรมเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม การออกกำลังกาย และอาหารที่ลดแคลอรี่ เพื่อช่วยคุณลดน้ำหนัก

ข้อบ่งใช้

ยาเฟนเทอร์มีนใช้สำหรับ

ยา เฟนเทอร์มีน (Phentermine) ใช้โดยการอนุมัติของแพทย์ ร่วมกับโปรแกรมเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม การออกกำลังกาย และอาหารที่ลดแคลอรี่ เพื่อช่วยคุณลดน้ำหนัก ยานี้ใช้กับผู้ที่มีน้ำหนักเกินอย่างมาก (โรคอ้วน) และไม่สามารถลดน้ำหนักได้อย่างมากพอ จากการรับประทานอาหารและการออกกำลังกายเท่านั้น การลดน้ำหนักและไม่ให้น้ำหนักเพิ่มขึ้น สามารถลดความเสี่ยงสุขภาพจำนวนมากที่มาพร้อมกับโรคอ้วน ทั้งโรคหัวใจ โรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง และชีวิตที่สั้นลง

ยังไม่ทราบแน่ชัดว่า ยานี้ช่วยให้คนลดน้ำหนักได้อย่างไร ยานี้อาจจะทำงานโดยการลดความอยากอาหารของคุณ เพิ่มปริมาณการใช้พลังงานภายในร่างกาย หรือส่งผลกระทบต่อบางส่วนในสมอง ยานี้เป็นยากดความอยากอาหาร และอยู่ในกลุ่มของยาซิมพาโทมิเมติค เอมีน (Sympathomimetic amines)

วิธีการใช้ยา เฟนเทอร์มีน

รับประทานยานี้ตามที่แพทย์กำหนด โดยปกติคือวันละครั้ง 1 ชั่วโมงก่อนมื้อเช้า หรือ 1 ถึง 2 ชั่วโมงหลังจากมื้อเช้า หากจำเป็นแพทย์อาจจะต้องปรับขนาดยาของคุณและให้คุณรับประทานยาในขนาดเล็ก ๆ วันละ 3 ครั้ง ควรทำตามวิธีการใช้ยาของการแพทย์อย่างระมัดระวัง การใช้ยานี้ในช่วงสายของวัน อาจทำให้นอนไม่หลับได้

หากคุณกำลังใช้ยาแคปซูลแบบออกฤทธิ์คงที่อย่างต่อเนื่อง มักจะรับประทานยาวันละครั้ง ก่อนมื้อเช้า หรืออย่างน้อย 10 ถึง 14 ชั่วโมงก่อนนอน ควรกลืนยาลงไปทั้งเม็ด อย่าบดหรือเคี้ยวยาแคปซูลแบบออกฤทธิ์คงที่อย่างต่อเนื่อง เนื่องจากอาจทำให้ยาออกฤทธิ์ทั้งหมดในคราวเดียว และเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดผลข้างเคียง

หากคุณกำลังใช้ยาเม็ดแบบละลายในปาก มักจะรับประทานยาหนึ่งครั้งในตอนเช้า พร้อมกับอาหารหรือรับประทานแยกต่างหาก ก่อนอื่นควรเช็ดมือให้แห้งก่อนจับเม็ดยา ปล่อยให้ยาละลายบนลิ้นแล้วจึงค่อยกลืนยาไปพร้อมกับน้ำ หรือไม่มีน้ำก็ได้

ขนาดยาขึ้นอยู่กับสภาวะทางแพทย์ และการตอบสนองต่อการรักษา แพทย์จะปรับขนาดยา เพื่อหาขนาดยาที่เหมาะสมกับคุณที่สุด ควรใช้ยาเป็นประจำตามที่กำหนดอย่างเคร่งครัด เพื่อให้ได้ประโยชน์จากยาสูงสุด ควรใช้ยาในเวลาเดียวกันทุกวัน เพื่อให้ง่ายต่อการจำ

ยานี้มักจะใช้เพียงแค่ไม่กี่สัปดาห์ต่อครั้ง ยานี้ไม่ควรใช้ร่วมกับยากดความอยากอาหารอื่น ๆ มีโอกาสในการเกิดผลข้างเคียงที่รุนแรงเพิ่มขึ้น จากการใช้ยานี้ในระยะยาว และการใช้ยานี้ร่วมกับยาลดความอ้วนอื่นบางชนิด

ยานี้อาจทำให้เกิดอาการถอนยาได้ โดยเฉพาะหากใช้ยานี้เป็นประจำเป็นเวลานานหรือใช้ยาในขนาดสูง ในบางกรณี อาการถอนยา (เช่น ซึมเศร้า เหนื่อยล้าอย่างรุนแรง) อาจจะเกิดขึ้นหากคุณหยุดใช้ยาอย่างกะทันหัน เพื่อป้องกันอาการถอนยานี้ แพทย์จะค่อยๆ ลดขนาดยาของคุณลง โปรดปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรสำหรับข้อมูลเพิ่มเติม และแจ้งให้ทราบในทันทีหากมีอาการถอนยาเกิดขึ้น

ที่พบไม่บ่อยนักก็คือ อาจเกิดพฤติกรรมแสวงหายา (ติดยา) ได้จากการใช้ยานี้ อย่าเพิ่มขนาดยา ใช้บ่อยกว่า หรือใช้นานกว่าที่กำหนด ควรหยุดใช้ยาอย่างเหมาะสมเมื่อได้รับคำสั่ง

ยานี้อาจจะหยุดทำงานหลังจากใช้เป็นเวลาไม่กี่สัปดาห์ โปรดปรึกษาแพทย์ หากยาไม่ได้ผลดีดังเดิม อย่าเพิ่มขนาดยา นอกเสียจากแพทย์จะสั่งให้ทำเช่นนั้น แพทย์อาจจะสั่งให้คุณหยุดใช้ยานี้

การเก็บรักษายา เฟนเทอร์มีน

ยาเฟนเทอร์มีนควรเก็บที่อุณหภูมิห้อง หลีกเลี่ยงแสงหรือความชื้น เพื่อป้องกันไม่ให้ตัวยาเกิดความเสียหาย ไม่ควรเก็บยานี้ในห้องน้ำหรือช่องแช่แข็ง ยาเฟนเทอร์มีนบางยี่ห้ออาจจะต้องเก็บรักษาแตกต่างกัน จึงควรตรวจสอบฉลากยาหรือสอบถามเภสัชกรเสมอ เพื่อความปลอดภัย โปรดเก็บยาให้ห่างจากมือเด็กและสัตว์เลี้ยง

ไม่ควรทิ้งยาเฟนเทอร์มีนลงในชักโครก หรือเทลงในท่อระบายน้ำ เว้นแต่จะได้รับคำแนะนำให้ทำเช่นนั้น ควรกำจัดยาด้วยวิธีที่ถูกต้องเมื่อยาหมดอายุ หรือไม่มีความจำเป็นต้องใช้งาน โปรดสอบถามเภสัชกรเพิ่มเติม เกี่ยวกับวิธีการกำจัดยาที่ถูกต้อง

ข้อควรระวังและคำเตือน

ข้อควรรู้ก่อนใช้ยา เฟนเทอร์มีน

ก่อนใช้ยานี้ แจ้งให้แพทย์ทราบหาก

  • คุณกำลังตั้งครรภ์ หรือให้นมบุตร เนื่องจากในช่วงที่คุณตั้งครรภ์หรือกำลังให้นมบุตร ควรใช้ยาตามที่แพทย์แนะนำเท่านั้น
  • หากคุณกำลังใช้ยาอื่นอยู่ รวมทั้งยาที่หาซื้อได้เอง เช่น สมุนไพรหรือยาทางเลือกอื่น ๆ
  • หากคุณแพ้สารออกฤทธิ์หรือไม่มีฤทธิ์ในการรักษาของยา เฟนเทอร์มีน หรือยาอื่น ๆ
  • หากคุณมีอาการป่วย มีความผิดปกติ หรือมีสภาวะทางการแพทย์อื่นๆ

อย่าใช้ยาเฟนเทอร์มีนหากคุณเพิ่งใช้ยาในกลุ่ม MAO inhibitor ภายใน 14 วันที่ผ่านมา เพราะอาจทำให้เกิดปฏิกิริยาของยาที่รุนแรงได้ ยาในกลุ่ม MAO inhibitor นั้นมีทั้ง

  • ยาไอโซคาร์โบซาซิด (Isocarboxazid)
  • ยาลิเนโซลิด (Linezolid)
  • ยาฟีเนลซีน (Phenelzine)
  • ยาราซาจิลีน (Rasagiline)
  • ยาเซเลจิลีน (Selegiline)
  • ยาทรานีลไซโปรมีน (Tranylcypromine)

คุณไม่ควรใช้ยานี้ถ้าหากคุณเป็นโรคดังต่อไปนี้

  • เคยเป็นโรคหัวใจ อย่างโรคหลอดเลือดหัวใจ (Coronary artery disease) ปัญหาเกี่ยวกับการเต้นของหัวใจ โรคหัวใจล้มเหลว (Congestive heart failure) โรคหลอดเลือดสมอง (Stroke)
  • เคยมีภาวะความดันปอดสูง (Pulmonary hypertension)
  • ภาวะความดันโลหิตสูงอย่างรุนแรงหรือไม่สามารถควบคุมได้
  • ภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานเกิน (Overactive thyroid)
  • โรคต้อหิน
  • หากคุณอยู่ในสภาวะกระสับกระส่าย
  • หากคุณเคยใช้ยาหรือแอลกอฮอล์ในทางที่ผิด
  • หากคุณเป็นโรคภูมิแพ้ต่อยาลดความอ้วน ยาแอมเฟตามีน (Amphetamines) ยากระตุ้น (Stimulants) หรือยาแก้หวัด
  • การใช้ยาเฟนเทอร์มีนร่วมกับยาลดความอ้วนอื่น เช่น ยาเฟนฟลูรามีน (Fenfluramine) อย่างเฟนเฟน (Phen-Fen) หรือยาเดกซ์เฟนฟลูรามีน (Dexfenfluramine) อย่างเรดักซ์ (Redux) สามารถทำให้เกิดความผิดปกติของปอดที่หายากและอันตรายถึงแก่ชีวิตอย่างภาวะความดันปอดสูง (Pulmonary hypertension) อย่าใช้ยาลดความอ้วนอื่นโดยไม่ได้รับคำแนะนำจากแพทย์

    ยาเฟนเทอร์มีนอาจทำให้เกิดการเสพติดได้ อย่าแบ่งยานี้กับผู้อื่นใช้ โดยเฉพาะผู้ที่มีประวัติการใช้ยาในทางที่ผิดหรือติดยาเสพติด ควรเก็บยานี้ให้มิดชิด

    ความปลอดภัยต่อการตั้งครรภ์หรือให้นมบุตร

    ยังไม่มีงานวิจัยที่น่าเชื่อถือ เกี่ยวกับความเสี่ยงในสตรีที่ใช้ยานี้ ในช่วงการตั้งครรภ์หรือให้นมบุตร โปรดปรึกษาแพทย์เพื่อหาประโยชน์และความเสี่ยงก่อนการใช้ยานี้

    ยาเฟนเทอร์มีนจัดอยู่ในประเภทของยาที่มีความเสี่ยงต่อสตรีมีครรภ์ ประเภท X โดยองค์การอาหารและยาแห่งสหรัฐอเมริกา (FDA)

    การจัดประเภทของยาที่มีความเสี่ยงต่อสตรีมีครรภ์โดยองค์การอาหารและยาแห่งสหรัฐอเมริกามีดังนี้

    • A= ไม่มีความเสี่ยง
    • B= ไม่พบความเสี่ยงในการวิจัยบางชิ้น
    • C= อาจจะมีความเสี่ยง
    • D= มีหลักฐานแสดงถึงความเสี่ยง
    • X= ห้ามใช้
    • N= ไม่ทราบแน่ชัด

    ผลข้างเคียง

    ผลข้างเคียงของการใช้ยา เฟนเทอร์มีน

    รับการรักษาพยาบาลฉุกเฉินทันที หากคุณมีสัญญาณของอาการแพ้ ได้แก่ ลมพิษ หายใจติดขัด บวมที่ใบหน้า ริมฝีปาก ลิ้น หรือลำคอ

    โปรดติดต่อแพทย์ในทันทีหากคุณมีผลข้างเคียงที่รุนแรงดังต่อไปนี้

    • รู้สึกหายใจลำบาก แม้แต่จากการออกกำลังกายในระดับเบา
    • ปวดหน้าอก รู้สึกคล้ายจะหมดสติ
    • มีอาการบวมที่ข้อเท้าหรือเท้า
    • หัวใจเต้นรัวหรือรู้สึกแน่นภายในหน้าอก
    • สับสนหรือหงุดหงิด มีความคิดหรือพฤติกรรมที่ผิดปกติ
    • รู้สึกมีความสุขหรือโศกเศร้าอย่างมาก
    • ความดันโลหิตสูงจนอันตราย (ปวดหัวอย่างมาก มองเห็นไม่ชัด มีเสียงอื้อในหู วิตกกังวล ปวดหน้าอก หายใจลำบาก หัวใจเต้นไม่สม่ำเสมอ ชัก)

    ผลข้างเคียงที่รุนแรงน้อยกว่ามีดังนี้

    • รู้สึกร้อนรนหรืออยู่ไม่สุข
    • ปวดหัว วิงเวียน สั่นเทา
    • นอนไม่หลับ
    • ปากแห้ง หรือมีรสชาติที่ไม่พึงประสงค์ภายในปาก
    • ท้องร่วงหรือท้องผูก ท้องไส้ปั่นป่วน
    • มีความสนใจทางเพศเพิ่มขึ้นหรือลดลง เสื่อมสมรรถภาพทางเพศ

    ไม่ใช่ทุกคนจะเจอกับผลข้างเคียงเหล่านี้ หรืออาจจะมีอาการอย่างอื่นนอกเหนือจากที่กล่าวมาข้างต้น ถ้าคุณมีข้อสงสัยใด ๆ เกี่ยวกับผลข้างเคียง โปรดปรึกษากับแพทย์หรือเภสัชกร

    ปฏิกิริยาของยา

    ปฏิกิริยากับยาอื่น

    ยาเฟนเทอร์มีนอาจเกิดปฏิกิริยากับยาอื่นที่คุณกำลังใช้อยู่ ซึ่งอาจส่งผลต่อการออกฤทธิ์ของยา หรือเพิ่มความเสี่ยงที่จะเกิดผลข้างเคียง เพื่อป้องกันปัญหาที่อาจจะเกิดขึ้น คุณควรแจ้งแพทย์หรือเภสัชกรของคุณว่า คุณกำลังใช้ยาอะไรอยู่บ้าง (ทั้งยาตามใบสั่งแพทย์ ยาที่ซื้อได้เอง และสมุนไพรต่าง ๆ) เพื่อความปลอดภัย โปรดอย่าเริ่ม หยุด หรือเปลี่ยนขนาดยาใด ๆ โดยไม่ได้รับความเห็นชอบจากแพทย์

    ยาที่อาจมีปฏิกิริยากับยานี้ได้แก่

    • โบรฟาโรมีน (Brofaromine)
    • คลอร์จิลีน (Clorgyline)
    • ฟูราโซลิโดน (Furazolidone)
    • ไอโปรไนอาซิด (Iproniazid)
    • ไอโซคาร์โบซาซิด (Isocarboxazid)
    • ลาซาเบไมด์ (Lazabemide)
    • ลิเนโซลิด (Linezolid)
    • โมโคลเบไมด์ (Moclobemide)
    • ไนอาลาไมด์ (Nialamide)
    • พาร์จิลีน (Pargyline)
    • ฟีเนลซีน (Phenelzine)
    • โพรคาร์เบซีน (Procarbazine)
    • ราซาจิลีน (Rasagiline)
    • เซเลจิลีน (Selegiline)
    • ไซบูทรามีน (Sibutramine)
    • โทโลซาโทน (Toloxatone)
    • ทรานีลไซโพรมีน (Tranylcypromine)

    ปฏิกิริยากับอาหารหรือแอลกอฮอล์

    ยาเฟนเทอร์มีนอาจมีปฏิกิริยากับอาหารหรือเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ โดยส่งผลต่อการออกฤทธิ์ของยา หรือเพิ่มความเสี่ยงที่จะเกิดผลข้างเคียง โปรดปรึกษากับแพทย์หรือเภสัชกรก่อนเสมอ

    ปฏิกิริยากับอาการโรคอื่น

    ยาเฟนเทอร์มีนอาจส่งผลให้อาการโรคของคุณแย่ลง หรือส่งผลต่อการออกฤทธิ์ของยา โปรดแจ้งให้แพทย์หรือเภสัชกรทราบถึงภาวะโรคของคุณก่อนใช้ยาเสมอ

    โรคที่อาจมีปฏิกิริยากับยานี้ได้แก่

    ขนาดยา

    ข้อมูลในที่นี้ไม่มีเจตนาให้ใช้ทดแทนคำแนะนำทางการแพทย์ ควรปรึกษากับแพทย์หรือเภสัชกรทุกครั้ง เพื่อรับทราบข้อมูลเพิ่มเติม

    ขนาดยาเฟนเทอร์มีนสำหรับผู้ใหญ่

    ขนาดยาสำหรับผู้ใหญ่เพื่อลดน้ำหนัก

    ขนาดยาที่แนะนำคือ 15 ถึง 37.5 มก. รับประทานหนึ่งครั้งก่อนมื้อเช้า หรือ 1 ถึง 2 ครั้งก่อนมื้อเช้า

    ขนาดยาเฟนเทอร์มีนสำหรับเด็ก

    ขนาดยาสำหรับเด็กเพื่อลดน้ำหนัก

    อายุ 17 ปีขึ้นไป

    ขนาดยาที่แนะนำคือ 15 ถึง 37.5 มก. รับประทานหนึ่งครั้งก่อนมื้อเช้า หรือ 1 ถึง 2 ครั้งก่อนมื้อเช้า

    รูปแบบของยา

    ความแรงและรูปแบบของยามีดังนี้

    กรณีฉุกเฉินหรือใช้ยาเกินขนาด

    หากเกิดเหตุฉุกเฉินหรือใช้ยาเกินขนาด ควรแจ้งเหตุฉุกเฉิน หรือนำส่งห้องฉุกเฉินใกล้บ้านโดยทันที

    กรณีลืมใช้ยา

    หากคุณลืมใช้ยาควรรีบใช้ในทันทีที่นึกได้ หรือถ้าหากใกล้ถึงเวลาใช้ยาครั้งต่อไป ให้ข้ามรอบไปใช้ยาตามตารางปกติได้เลย ไม่ควรเพิ่มปริมาณยา

    หมายเหตุ

    Hello Health Group ไม่ได้ให้คำแนะนำด้านการแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาโรคแต่อย่างใด

    ตรวจสอบข้อมูลทางการแพทย์โดย

    เภสัชกรอาชานนท์ สมศักดิ์

    ยาและอาหารเสริม · Hello Health Group


    เขียนโดย พลอย วงษ์วิไล · แก้ไขล่าสุด 11/08/2020

    advertisement iconโฆษณา

    คุณได้รับประโยชน์จากบทความนี้หรือไม่?

    advertisement iconโฆษณา
    advertisement iconโฆษณา