ตัดมดลูกทิ้ง ผลกระทบ ต่อร่างกาย มีอะไรบ้าง

การผ่าตัดเอามดลูกออก (Hysterectomy) เป็นวิธีรักษาภาวะสุขภาพที่เกี่ยวข้องกับระบบสืบพันธุ์ของผู้หญิง  เช่น โรคมะเร็งทางนรีเวช ภาวะเนื้องอกมดลูก ที่ไม่สามารถรักษาด้วยวิธีอื่นได้ การ ตัดมดลูกทิ้ง มีผลกระทบต่อร่างกายหลายประการ จึงควรศึกษาข้อมูลให้รอบด้าน และปรึกษาคุณหมอเกี่ยวกับการป้องกันและการรับมือกับผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นอย่างเหมาะสม

ตัดมดลูกทิ้ง ทำในกรณีใดบ้าง

การผ่าตัดมดลูกทิ้ง อาจใช้เมื่อมีปัญหาสุขภาพดังต่อไปนี้

• เนื้องอกในมดลูก (เป็นกรณีที่พบบ่อยที่สุด)
• โรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ (Endometriosis)
• โรคมดลูกโตจากเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ (Adenomyosis)
• ปัญหาเกี่ยวกับอุ้งเชิงกราน เช่น ภาวะมดลูกหย่อน (Uterine prolapse) อาการปวดเชิงกรานเรื้อรัง
• ภาวะเลือดออกผิดปกติจากโพรงมดลูก (Abnormal uterine bleeding)
• โรคมะเร็งทางนรีเวช เช่น โรคมะเร็งปากมดลูก โรคมะเร็งโพรงมดลูก โรคมะเร็งรังไข่ โรคมะเร็งมดลูก

ประเภทของการผ่าตัดมดลูก

ประเภทของการผ่าตัดมดลูก อาจแบ่งออกได้ดังนี้

• การตัดมดลูกทั้งหมด (Total Hysterectomy) เป็นการตัดมดลูกและปากมดลูกทั้งหมดออก โดยยังเก็บส่วนของรังไข่เอาไว้
• การตัดออกเฉพาะมดลูก (Supracervical Hysterectomy) เป็นการตัดเฉพาะส่วนบนของมดลูก โดยไม่ตัดปากมดลูกออกไปด้วย คุณหมออาจผ่าตัดเอาเฉพาะมดลูกออกผ่านหน้าท้องหรือทางช่องคลอด
• การผ่าตัดนำมดลูก ปากมดลูก ท่อนำไข่ และปีกมดลูกทั้งหมด (Total Hysterectomy with Bilateral Salpingo-Oophorectomy) เป็นการผ่าตัดที่นำอวัยวะหลายส่วนในระบบสืบพันธุ์เพศหญิงออก ส่งผลต่อการทำงานของฮอร์โมนเพศหญิงและทำให้ไม่สามารถมีบุตรได้อีก ผู้ที่ยังไม่เข้าสู่ภาวะหมดประจำเดือน จะเริ่มมีอาการของภาวะหมดประจำเดือนหลังรับการผ่าตัดประเภทนี้
• การตัดมดลูกแบบถอนราก (Radical Hysterectomy with bilateral salpingo-oophorectomy) เป็นการผ่าตัดนำมดลูก รังไข่ ท่อนำไข่ เนื้อเยื่อรอบ ๆ มดลูก รวมไปถึงต่อมน้ำเหลืองโดยรอบออก เพื่อรักษาโรคมะเร็งทางนรีเวชในระยะลุกลาม

ตัดมดลูกทิ้ง ผลกระทบ ต่อร่างกาย มีอะไรบ้าง

หลังการผ่าตัดมดลูก อาจมีอาการดังต่อไปนี้

นอกจากนี้ การผ่าตัดมดลูกทิ้ง ยังอาจเกิดภาวะแทรกซ้อนบางประการซึ่งเป็นภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นได้จากการผ่าตัดทั่วไป เช่น

• การเกิดลิ่มเลือดอุดตัน
• การติดเชื้อรุนแรง
• ภาวะเลือดออกมาก
• ภาวะลำไส้อุดตัน
• แผลภายในฉีกขาด
• การบาดเจ็บของระบบทางเดินปัสสาวะ
• ปัญหาเกี่ยวกับการใช้ยาสลบ เช่น อาการเจ็บคอจากการใช้ท่อหายใจ ผลข้างเคียงของยาสลบอย่างอาการคลื่นไส้อาเจียน อาการสับสนมึนงง

การพักฟื้นหลังตัดมดลูกทิ้ง

ผู้เข้ารับการผ่าตัดมดลูกอาจต้องพักอยู่ในห้องพักฟื้นต่ออีกประมาณ 1-2 ชั่วโมง และต้องนอนค้างคืนที่โรงพยาบาลอย่างน้อย 2-3 คืน ระยะฟื้นตัวจากการผ่าตัดมดลูกของผู้ป่วยแต่ละคนอาจขึ้นอยู่กับวิธีรักษาและการดูแลตัวเอง โดยทั่วไป หลังผ่าตัดมดลูก ผู้ป่วยควรหลีกเลี่ยงการยกของหนัก พักผ่อนให้เพียงพอ และงดการมีเพศสัมพันธ์ เป็นเวลาอย่างน้อย 3-6 เดือน เพื่อให้ร่างกายฟื้นตัวจากการผ่าตัดได้ดีขึ้น

ระยะฟื้นตัวหลังผ่าตัดมดลูก อาจมีดังนี้

• การผ่าตัดทางหน้าท้อง อาจใช้เวลาฟื้นตัวประมาณ 4-6 สัปดาห์
• การผ่าตัดทางช่องคลอด การผ่าตัดส่องกล้อง หรือการผ่าตัดด้วยหุ่นยนต์ อาจใช้เวลาฟื้นตัวประมาณ 3-4 สัปดาห์

ทั้งนี้ การตัดมดลูกทิ้งจะส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงบางอย่างต่อทั้งร่างกายและสภาพจิตใจ จึงควรปรึกษาคุณหมอเพื่อรับข้อมูลประกอบการตัดสินใจเพิ่มเติม และศึกษาผลกระทบของการผ่าตัดอย่างรอบด้าน ในบางกรณี การรักษาอาจทำได้ด้วยการไปพบคุณหมอตามนัดหมายเพื่อตรวจสอบว่าภาวะสุขภาพสามารถดีขึ้นโดยไม่ต้องผ่าตัดได้หรือไม่ บางรายก็อาจรอจนกระทั่งไม่ต้องการมีบุตรเพิ่มแล้วจึงค่อยเข้ารับการตัดมดลูก แต่ทั้งนี้ก็ขึ้นอยู่กับภาวะสุขภาพของผู้ป่วยด้วยเช่นกัน