ข้อบ่งใช้
ยาโดนีพีซิลใช้สำหรับ
ยาโดนีพีซิล (Donepezil) คือ ตัวยับยั้งเอ็นไซม์โคลีนเอสเตอเรส (cholinesterase inhibitor) ทำงานโดยการเพิ่มปริมาณของสารแอซิติลโคลีน (acetylcholine) ในสมอง ซึ่งช่วยบรรเทาอาการสมองเสื่อม (Dementia) ในผู้ป่วยโรคอัลไซเมอร์ (Alzheimer disease) นอกจากนี้ยังใช้เพื่อรักษาภาวะสมองเสื่อม เช่น ความผิดปกติเกี่ยวกับความจำ การตัดสินใจ ความคิดเชิงนามธรรม (abstract thinking) และความเปลี่ยนแปลงทางด้านลักษณะนิสัยของผู้ป่วยโรคอัลไซเมอร์
วิธีการใช้ยาโดนีพีซิล
ใช้ยาโดนีพีซิลตามที่แพทย์สั่ง ควรอ่านฉลากยาเพื่อให้ทราบแนวทางการใช้ยาที่ถูกต้อง
- ควรรับประทานยาอย่างต่อเนื่องตามที่แพทย์หรือผู้ดูแลสุขภาพสั่ง แม้ว่าจะรู้สึกเป็นปกติดี
- ไม่ควรข้ามมื้อยา เพื่อให้ได้รับประโยชน์สูงสุดจากยา
- รับประทานยานี้ (ยาเม็ดโดนีพีซิล 23 มก.) ก่อนนอน
- รับประทานยาพร้อมกับอาหารหรือแยกต่างหาก
- ควรดื่มน้ำให้มาก ยกเว้นในกรณีที่แพทย์จะสั่งให้ให้ดื่มน้อย
- กลืนยาเต็มเม็ด อย่าเคี้ยว หัก หรือบดยา
การเก็บรักษายาโดนีพีซิล
ยาโดนีพีซิลควรเก็บที่อุณหภูมิห้อง หลีกเลี่ยงแสงหรือความชื้น เพื่อป้องกันไม่ให้ตัวยาเกิดความเสียหาย ไม่ควรเก็บยานี้ในห้องน้ำหรือช่องแช่แข็ง ยาโดนีพีซิลบางยี่ห้ออาจจะต้องเก็บรักษาแตกต่างกัน จึงควรตรวจสอบฉลากยาหรือสอบถามเภสัชกรเสมอ เพื่อความปลอดภัยโปรดเก็บยาให้ห่างจากมือเด็กและสัตว์เลี้ยง
ไม่ควรทิ้งยาโดนีพีซิลลงในชักโครก หรือเทยาลงในท่อระบายน้ำ เว้นเสียแต่จะได้รับคำแนะนำให้ทำเช่นนั้น ควรกำจัดยาด้วยวิธีที่ถูกต้องเมื่อยาหมดอายุ หรือไม่มีความจำเป็นต้องใช้งาน โปรดสอบถามเภสัชกรเพิ่มเติมเกี่ยวกับวิธีการกำจัดยาที่ถูกต้อง
ข้อควรระวังและคำเตือน
ข้อควรรู้ก่อนใช้ยาโดนีพีซิล
ก่อนใช้ยาโดนีพีซิล ควรแจ้งให้แพทย์ทราบดังต่อไปนี้
- คุณกำลังตั้งครรภ์หรือให้นมบุตร เนื่องจากในช่วงที่คุณมีความตั้งใจหรือกำลังให้นมบุตร ควรใช้ยาตามที่แพทย์แนะนำเท่านั้น
- หากคุณกำลังใช้ยาอื่นอยู่ รวมทั้งยาที่หาซื้อได้เอง เช่นสมุนไพรหรือยาทางเลือกอื่นๆ
- หากคุณแพ้สารออกฤทธิ์หรือไม่ออกฤทธิ์ของยาโดนีพีซิลหรือยาอื่นๆ
- หากคุณมีอาการป่วย มีความผิดปกติ หรือมีโรคประจำตัวอื่นๆ
- หากคุณมีสภาวะของหัวใจบางอย่าง เช่น หัวใจเต้นผิดปกติ
- หากคุณมีปัญหากับการหายใจ เช่น เป็นโรคหอบหืด หรือโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง (chronic obstructive pulmonary disease)
- หากคุณมีปัญหากับการทำงานของตับ
- หากคุณเคยมีอาการดังต่อไปนี้ ได้แก่ มีแผลที่กระเพาะอาหาร อาการชัก หรือมีปัญหาเกี่ยวกับการปัสสาวะ
- หากคุณเคยมีอาการแพ้ยา
ความปลอดภัยต่อการตั้งครรภ์หรือให้นมบุตร
ยังไม่มีงานวิจัยที่น่าเชื่อถือเกี่ยวกับความเสี่ยงในสตรีที่ใช้ยานี้ในช่วงการตั้งครรภ์หรือให้นมบุตร โปรดปรึกษาแพทย์เพื่อชั่งน้ำหนักระหว่างประโยชน์และความเสี่ยงก่อนการใช้ยานี้ ยาโดนีพีซิลจัดอยู่ในประเภทของยาที่มีความเสี่ยงต่อผู้ตั้งครรภ์ หมวด C โดยองค์การอาหารและยาแห่งสหรัฐอเมริกา (FDA)
การจัดประเภทของยาที่มีความเสี่ยงต่อผู้ตั้งครรภ์โดยองค์การอาหารและยาแห่งสหรัฐอเมริกามีดังนี้
- A= ไม่มีความเสี่ยง
- B= ไม่พบความเสี่ยงในการวิจัยบางชิ้น
- C= อาจจะมีความเสี่ยง
- D= มีหลักฐานแสดงถึงความเสี่ยง
- X= ห้ามใช้
- N= ไม่ทราบแน่ชัด
ผลข้างเคียง
ผลข้างเคียงของการใช้ยาโดนีพีซิล
ยาทุกชนิดนั้นอาจทำให้เกิดผลข้างเคียง แต่คนส่วนใหญ่นั้นอาจจะไม่มีผลข้างเคียง หรือมีแค่ผลข้างเคียงเล็กน้อยเท่านั้น ติดต่อแพทย์ในทันที หากผลข้างเคียงเหล่านี้รบกวนคุณ หรือไม่ยอมหายไป ได้แก่
- มึนงง
- ท้องร่วง
- ท้องไส้ปั่นป่วนหรืออาเจียน
- นอนไม่หลับ
- รู้สึกเหนื่อยล้าหรืออ่อนแรง
- เป็นตะคริว
- ไม่รู้สึกหิว
- น้ำหนักลด
- ปวดศีรษะ
แจ้งให้แพทย์ทราบหรือรับการรักษาในทันทีหากคุณมีสัญญาณ หรืออาการที่อาจเกี่ยวข้องกับผลข้างเคียงที่รุนแรงดังนี้ ได้แก่
- มีสัญญาณของอาการแพ้ เช่น ผดผื่น ลมพิษ รอยแดง บวม แผลพุพอง หรือผิวหนังลอก โดยอาจจะมีหรือไม่มีไข้ หายใจมีเสียงวี้ดๆ แน่นหน้าอกหรือลำคอ หายใจหรือพูดลำบาก เสียงแหบผิดปกติ หรือมีอาการบวมที่ปาก ใบหน้า ริมฝีปาก ลิ้น หรือลำคอ
- มึนศีรษะหนักมาก หรือหมดสติ
- หัวใจเต้นช้า
- หัวใจเต้นผิดปกติ
- ปัสสาวะลำบาก
- มีอาการชัก
- ปวดท้องมาก
- แสบร้อนกลางอก
- อาเจียนเป็นเลือด หรืออาเจียนคล้ายกากกาแฟ
- อุจจาระสีดำ คล้ายยางมะตอย หรือเป็นเลือด
- ท้องไส้ปั่นป่วนมากหรืออาเจียน
- หายใจติดขัดที่เกิดขึ้นใหม่หรือแย่ลง
- ปัสสาวะสีเข้ม
- ปวดกล้ามเนื้อหรือกล้ามเนื้ออ่อนแรง
- อาจเกิดปัญหาสุขภาพที่รุนแรงจนอาจถึงแก่ชีวิต เรียกว่ากลุ่มอาการนิวโรเล็ปติกร้ายแรง (neuroleptic malignant syndrome) ติดต่อแพทย์ในทันที หากคุณเป็นไข้ เป็นตะคริว หรือกล้ามเนื้อแข็งเกร็ง มึนงง ปวดหัวมาก สับสน ความคิดเปลี่ยนแปลง หัวใจเต้นเร็ว หัวใจเต้นผิดปกติ หรือมีเหงื่อออกมาก
ไม่ใช่ทุกคนจะเจอกับผลข้างเคียงเหล่านี้ และอาจจะมีอาการอย่างอื่นนอกเหนือจากที่กล่าวมาข้างต้น ถ้าคุณมีข้อสงสัยใดๆ เกี่ยวกับผลข้างเคียง โปรดปรึกษากับแพทย์หรือเภสัชกร
ปฏิกิริยาของยา
ปฏิกิริยากับยาอื่น
ยาโดนีพีซิลอาจเกิดปฏิกิริยาระหว่างยาอื่นที่คุณกำลังใช้อยู่ ซึ่งอาจส่งผลต่อการออกฤทธิ์ของยา หรือเพิ่มความเสี่ยงที่จะเกิดผลข้างเคียง เพื่อป้องกันปัญหาที่อาจจะเกิดขึ้น คุณควรจะบอกแพทย์หรือเภสัชกรของคุณว่าคุณกำลังใช้ยาอะไรอยู่บ้าง (ทั้งยาตามใบสั่งแพทย์ ยาที่ซื้อได้เอง และสมุนไพรต่างๆ) เพื่อความปลอดภัย โปรดอย่าเริ่ม หยุด หรือเปลี่ยนขนาดยาโดยไม่ได้รับความเห็นชอบจากแพทย์
ปฏิกิริยากับอาหารหรือแอลกอฮอล์
ยาโดนีพีซิล อาจมีปฏิกิริยากับอาหารหรือเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ โดยส่งผลต่อการออกฤทธิ์ของยา หรือเพิ่มความเสี่ยงที่จะเกิดผลข้างเคียง โปรดปรึกษากับแพทย์หรือเภสัชกรก่อนเสมอ
ปฏิกิริยากับอาการโรคอื่น
ยาโดนีพีซิลอาจส่งผลให้อาการโรคของคุณแย่ลง หรือส่งผลต่อการออกฤทธิ์ของยา โปรดแจ้งให้แพทย์หรือเภสัชกรทราบถึงสภาวะโรคของคุณก่อนใช้ยาเสมอ
ขนาดยา
ข้อมูลในที่นี้ไม่มีเจตนาให้ใช้ทดแทนคำแนะนำทางการแพทย์ ควรปรึกษากับแพทย์และเภสัชกรทุกครั้งเพื่อรับทราบข้อมูลเพิ่มเติม
ขนาดยาโดนีพีซิลสำหรับผู้ใหญ่
ขนาดยาสำหรับผู้ใหญ่สำหรับรักษาโรคอัลไซเมอร์ (Alzheimer’s Disease)
- ขนาดยาเริ่มต้น: 5 มก. รับประทานวันละครั้ง ก่อนนอน
- โรคอัลไซเมอร์ระดับเบาถึงปานกลาง: ขนาดยาปกติ: 10 มก. รับประทานวันละครั้ง หลังจากที่ผู้ป่วยใช้ขนาดยาเริ่มต้น 5 มก. รับประทานวันละครั้ง เป็นเวลา 4 ถึง 6 สัปดาห์
- โรคอัลไซเมอร์ระดับปานกลางถึงรุนแรง: ขนาดยาปกติ: 23 มก.รับประทานวันละครั้ง หลังจากที่ผู้ป่วยใช้ยาในขนาด 10 มก. รับประทานวันละครั้ง เป็นเวลาอย่างน้อย 3 เดือน
ขนาดยาโดนีพีซิลสำหรับเด็ก
ยังไม่มีการพิสูจน์ความความปลอดภัย และประสิทธิภาพของขนาดยานี้สำหรับผู้ป่วยเด็ก ยานี้อาจเป็นอันตรายต่อเด็กได้ ดังนั้น จึงควรทำความเข้าใจกับความปลอดภัยของยาก่อนการใช้ยา สำหรับข้อมูลเพิ่มเติมโปรดติดต่อกับแพทย์หรือเภสัชกร
รูปแบบของยา
ความแรงและรูปแบบของยามีดังนี้
- ยาเม็ด 5 มก. 10 มก. 23 มก.
- ยาเม็ดแบบแตกตัวในช่องปากสำหรับรับประทาน 5 มก. 10 มก.
กรณีฉุกเฉินหรือใช้ยาเกินขนาด
หากเกิดเหตุฉุกเฉินหรือใช้ยาเกินขนาด ควรแจ้งเหตุฉุกเฉินหรือนำส่งห้องฉุกเฉินใกล้บ้านโดยทันที
กรณีลืมใช้ยา โดนีพีซิล
หากคุณลืมใช้ยาควรรีบใช้ในทันทีที่นึกได้ หรือถ้าหากใกล้ถึงเวลาใช้ยาครั้งต่อไป ให้ข้ามรอบไปใช้ยาตามตารางปกติได้เลย ไม่ควรเพิ่มปริมาณยา
Hello Health Group ไม่ได้ให้คำแนะนำทางการแพทย์ การวินิจฉัยโรคหรือการรักษาโรคแต่อย่างใด
[embed-health-tool-bmi]
