ข้อบ่งใช้
ยา โปรโพฟอล ใช้สำหรับ
ยาโปรโพฟอล (Propofol) หรือภายใต้ชื่อการค้า ดิปริแวน (Diprivan) เป็นยาระงับความรู้สึกที่ออกฤทธิ์โดยการชะลอการทำงานของสมองและระบบประสาท
ยาโปรโพฟอลใช้เพื่อช่วยให้คุณผ่อนคลาย ก่อนและขณะที่ทำการให้ยาระงับความรู้สึกสำหรับการผ่าตัด และกระบวนการทางการแพทย์อื่นๆ นอกจากนี้ยังใช้สำหรับผู้ป่วยวิกฤต ที่จำเป็นต้องต่อท่อช่วยหายใจกับเครื่องช่วยหายใจ เครื่องสำหรับช่วยนำอากาศเข้าและออกจากปอด สำหรับผู้ที่ไม่สามารถหายใจได้เอง
วิธีการใช้ยา โปรโพฟอล
ยาโปรโพฟอลให้โดยการฉีดเข้าหลอดเลือดดำ คุณจะได้รับยานี้ที่โรคพยาบาลหรือสถานที่ทำการผ่าตัด
คุณจะผ่อนคลายและหลับไปทันทีหลังจากฉีดยาโปรโพฟอล
ขระที่คุณอยู่ภายใต้ฤทธิ์ของยาโปรโพฟอล จะต้องมีการเฝ้าระวังการหายใจ ความดันโลหิต ระดับออกซิเจน การทำงานของไต และสัญญาณที่มองเห็นด้วยตาอื่นๆ อย่างใกล้ชิด
การเก็บรักษายา โปรโพฟอล
ยาโปรโพฟอลควรเก็บในอุณหภูมิห้อง หลีกเลี่ยงแสงหรือความชื้น เพื่อป้องกันไม่ให้ตัวยาเกิดความเสียหาย ไม่ควรเก็บยานี้ในห้องน้ำหรือช่องแช่แข็ง ยาโปรโพฟอลบางยี่ห้ออาจจะต้องเก็บรักษาแตกต่างกัน จึงควรตรวจสอบฉลากยาหรือสอบถามเภสัชกรเสมอ เพื่อความปลอดภัย โปรดเก็บยาให้ห่างจากมือเด็กและสัตว์เลี้ยง
ไม่ควรทิ้งยาโปรโพฟอลลงในชักโครก หรือเทยาลงในท่อระบายน้ำ เว้นเสียแต่จะได้รับคำแนะนำให้ทำ ควรกำจัดยาด้วยวิธีที่ถูกต้องเมื่อยาหมดอายุ หรือไม่มีความจำเป็นต้องใช้งาน โปรดสอบถามเภสัชกรเพิ่มเติมเกี่ยวกับวิธีการกำจัดยาที่ถูกต้อง
ข้อควรระวังและคำเตือน
ข้อควรรู้ก่อนใช้ยาโปรโพฟอล
รับการรักษาในทันที หากคุณมีสัญญาณของอาการแพ้ดังนี้ คือ ลมพิษ หายใจติดขัด บวมที่ใบหน้า ริมฝีปาก ลิ้น หรือลำคอ
แจ้งผู้ดูแลในทันทีหากคุณมีอาการดังต่อไปนี้
- อาการเวียนศีรษะ (เหมือนจะหมดสติ) แม้แต่หลังจากที่รู้สึกตื่นแล้ว
- หายใจอ่อนแรงหรือตื้น
- มีอาการปวดอย่างรุนแรง หรือไม่สบายขณะที่ทำการฉีดยา
ผลข้างเคียงของยาโปรโพฟอลที่พบได้ทั่วไปมีดังนี้
- อาการคันหรือผดผื่นในระดับเบา
- หัวใจเต้นเร็วหรือช้า
- รู้สึกแสบร้อนหรือปวดเล็กน้อยในบริเวณที่ฉีดยา
ความปลอดภัยต่อการตั้งครรภ์หรือให้นมบุตร
ยังไม่มีงานวิจัยในผู้หญิงที่เพียงพอ ที่จะบ่งชี้ความเสี่ยงของการใช้ยานี้ ขณะตั้งครรภ์หรือให้นมบุตร โปรดปรึกษากับแพทย์ เพื่อพิจารณาประโยชน์และความเสี่ยงก่อนการใช้ยา
ผลข้างเคียง
ผลข้างเคียงของการใช้ยาโปรโพฟอล
รับการรักษาพยาบาลฉุกเฉินทันที หากคุณมีสัญญาณของอาการแพ้ ได้แก่ ลมพิษ หายใจติดขัด บวมที่ใบหน้า ริมฝีปาก ลิ้น หรือลำคอ
แจ้งให้แพทย์ทราบในทันทีหากคุณมีผลข้างเคียงที่รุนแรง เช่น
- มีอาการปวด บวม แผลพุพอง หรือการเปลี่ยนแปลงของผิวตรงบริเวณที่ฉีดยา
- มีอาการชัก
- หายใจอ่อนแรงหรือตื้น
- หัวใจเต้นเร็วหรือช้า
ผลข้างเคียงที่รุนแรงน้อยกว่ามีดังต่อไปนี้
- คลื่นไส้
- ไอ
- รู้สึกแสบร้อนหรือปวดเล็กน้อยในบริเวณที่ฉีดยา
- อาการคันหรือผดผื่นในระดับเบา
- รู้สึกเป็นเหน็บชา
- สับสน ร้อนรน วิตกกังวล
- ปวดกล้ามเนื้อ
- ปัสสาวะเปลี่ยนสี
ไม่ใช่ทุกคนจะเจอกับผลข้างเคียงเหล่านี้ หรืออาจจะมีอาการอย่างอื่นนอกเหนือจากที่กล่าวมาข้างต้น ถ้าคุณมีข้อสงสัยใดๆ เกี่ยวกับผลข้างเคียง โปรดปรึกษากับแพทย์หรือเภสัชกร
ปฏิกิริยาของยา
ปฏิกิริยากับยาอื่น
ยาโปรโพฟอลอาจเกิดปฏิกิริยากับยาอื่นที่คุณกำลังใช้อยู่ ซึ่งอาจส่งผลต่อการออกฤทธิ์ของยา หรือเพิ่มความเสี่ยงที่จะเกิดผลข้างเคียง เพื่อป้องกันปัญหาที่อาจจะเกิดขึ้น คุณควรจะบอกแพทย์หรือเภสัชกรของคุณว่าคุณกำลังใช้ยาอะไรอยู่บ้าง (ทั้งยาตามใบสั่งแพทย์ ยาที่ซื้อได้เอง และสมุนไพรต่างๆ) เพื่อความปลอดภัย โปรดอย่าเริ่ม หยุด หรือเปลี่ยนขนาดยาใดๆ โดยไม่ได้รับความเห็นชอบจากแพทย์
ปฏิกิริยากับอาหารหรือแอลกอฮอล์
ยาโปรโพฟอลอาจมีปฏิกิริยากับอาหารหรือเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ โดยส่งผลต่อการออกฤทธิ์ของยา หรือเพิ่มความเสี่ยงที่จะเกิดผลข้างเคียง โปรดปรึกษากับแพทย์หรือเภสัชกรก่อนเสมอ
ปฏิกิริยากับอาการโรคอื่น
ยาโปรโพฟอลอาจส่งผลให้อาการโรคของคุณแย่ลง หรือส่งผลต่อการออกฤทธิ์ของยา โปรดแจ้งให้แพทย์หรือเภสัชกรทราบถึงสภาวะโรคของคุณก่อนใช้ยาเสมอ
ขนาดยา
ข้อมูลในที่นี้ไม่มีเจตนาให้ใช้ทดแทนคำแนะนำทางการแพทย์ ควรปรึกษากับแพทย์หรือเภสัชกรทุกครั้ง เพื่อรับทราบข้อมูลเพิ่มเติม
ขนาดยาโปรโพฟอลสำหรับผู้ใหญ่
ขนาดยาสำหรับผู้ใหญ่เพื่อระงับความรู้สึก (Anesthesia)
- อายุน้อยกว่า 55 ปี : เริ่มให้ยาระงับความรู้สึก 40 มก. ฉีดเข้าหลอดเลือดดำทุกๆ 10 วินาที จนยาเริ่มออกฤทธิ์ ขนาดยาที่ต้องใช้ทั้งหมดคือ 2-2.5 มก./กก. และขนาดยาสูงสุดคือ 250 มก.
- อายุน้อยกว่า 55 ปี : การรักษาระดับการระงับความรู้สึก : หลอดยาทางหลอดเลือดดำ: 100 ถึง 200 ไมโครกรัม/กก./นาที ขนาดยาสูงสุด 20,000 ไมโครกรัม/นาที ขนาดยาสูงสุด 10,000 ไมโครกรัม/นาที
- การฉีดยาทันทีเป็นช่วงๆ (Intermittent bolus) 20-50 มก. เท่าที่จำเป็น
- การระงับความรู้สึกที่หัวใจ ขนาดยาเริ่มต้น 20 มก. ทุกๆ 10 วินาที จนยาเริ่มออกฤทธิ์ (0.5-1.5 มก./กก.).
- ขนาดยาปกติ มักใช้ร่วมกับโอปิออยด์ (Opioids) เพื่อรักษาระดับการระงับความรู้สึก
- 100-150 ไมโครกรัม/กก./นาที (ยาโปรโพฟอลเป็นหลัก)
- 50-100 ไมโครกรัม/กก./นาที (ยาโปรโพฟอลเป็นรอง)
- ขนาดยาสูงสุด 15,000 ไมโครกรัม/นาที
การผ่าตัดระบบประสาท
- เริ่มต้น : 20 มก. ทุกๆ 10 วินาทีจนยาเริ่มออกฤทธิ์ (1-2 มก./กก.).
- ขนาดยาปกติ : 100 ถึง 200 ไมโครกรัม/กก./นาที ขนาดยาสูงสุด 20,000 ไมโครกรัม/นาที
- ขนาดยาสำหรับการฉีดยาทันทีเป็นช่วงๆ 0.3-0.7 มก./กก. อาจให้เพื่อรักษาระดับการระงับความรู้สึกขณะที่กำลังใช้ไนตรัสออกไซด์ (nitrous oxide)
การทําให้ผู้ป่วยในหอผู้ป่วยวิกฤตอยู่ในภาวะสงบ (ICU sedation)
- ขนาดยาเริ่มต้นสำหรับฉีดยาเข้าหลอดเลือดดำอย่างต่อเนื่อง : 5 ไมโครกรัม/กก./นาที สำหรับผู้ป่วยที่ใช้เครื่องช่วยหายใจ
- ขนาดยาปกติสำหรับฉีดยาเข้าหลอดเลือดดำอย่างต่อเนื่อง : อาจเพิ่มขนาดยาขึ้น 5 ถึง 10 ไมโครกรัม/กก./นาที เพิ่มทุกๆ 5 นาทีจนมีอาการสงบที่ต้องการ ขนาดยาปกติจะอยู่ในช่วง 5-50 ไมโครกรัม/กก./นาที
- การฉีดยาเข้าทันที 10-20 มก. ควรใช้เพื่อเพิ่มความสงบในผู้ป่วยที่ไม่น่าจะมีภาวะความดันโลหิตต่ำเท่านั้น
การเฝ้าระวังผู้ป่วยที่อยู่ภายใต้การระงับความรู้สึกให้อยู่ในอาการสงบ (MAC sedation)
- ขนาดยาเริ่มต้นสำหรับฉีดยาเข้าหลอดเลือดดำอย่างต่อเนื่อง 100-150 ไมโครกรัม/กก./นาที เป็นเวลา 3-5 นาที
- ฉีดยาเข้าหลอดเลือดดำอย่างช้าๆ : 0.5 มก./กก. เป็นเวลา 3-5 นาที ตามด้วย :
- ขนาดยาปกติสำหรับหยอดยาเข้าหลอดเลือดดำ : 25-75 ไมโครกรัม/กก./นาที (แนะนำ) หรือ
- เพิ่มขนาดยาสำหรับฉีดเข้าทันทีเป็น 10-20 มก.
ขนาดยาสำหรับผู้สูงอายุเพื่อระงับความรู้สึก
- ผู้สูงอายุ ผู้ป่วยโรคเบาหวาน หรือผู้ป่วยกลุ่มที่ 3 หรือ 4 จากเกณฑ์ของสมาคมวิสัญญีแพทย์แห่งสหรัฐอเมริกา (ASA)
- ขนาดยาเริ่มต้น : 20 มก. ทุกๆ 10 วินาทีจนยาเริ่มออกฤทธิ์ (1-1.5 มก./กก.). ขนาดยาปกติ 200 มก.
- ขนาดยาปกติ : 50-100 ไมโครกรัม/กก./นาที
- การเฝ้าระวังผู้ป่วยที่อยู่ภายใต้การระงับความรู้สึกให้อยู่ในอาการสงบ : ขนาดยาปกติมักจะเป็น 80% ของขนาดยาปกติของผู้ใหญ่
ขนาดยาโปรโพฟอลสำหรับเด็ก
ความแรงและรูปแบบของยามีดังนี้
- อายุ 3 ปี-16ปี : เริ่มต้น : 2.5 ถึง 3.5 มก./กก. นานกว่า 20-30 วินาที
- ขนาดยาปกติ : 125-300 ไมโครกรัม/กก./นาที
รูปแบบของยา
ความแรงและรูปแบบของยามีดังต่อไปนี้
- ยาสำหรับฉีด : 1% (10 มก./มล.)
กรณีฉุกเฉินหรือใช้ยาเกินขนาด
หากเกิดเหตุฉุกเฉินหรือใช้ยาเกินขนาด ควรแจ้งเหตุฉุกเฉิน หรือนำส่งห้องฉุกเฉินใกล้บ้านโดยทันที
กรณีลืมใช้ยา
หากคุณลืมใช้ยาควรรีบใช้ในทันทีที่นึกได้ หรือถ้าหากใกล้ถึงเวลาใช้ยาครั้งต่อไป ให้ข้ามรอบไปใช้ยาตามตารางปกติได้เลย ไม่ควรเพิ่มปริมาณยา
Hello Health Group ไม่ได้ให้คำแนะนำทางการแพทย์ การวินิจฉัยโรคหรือการรักษาโรคแต่อย่างใด
[embed-health-tool-bmi]
