ในช่วงสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดต่อ Covid-19 หลายคนได้หันมาเลือกใช้หน้ากากผ้า ที่สามารถซักแล้วนำกลับมาใช้ซ้ำได้ เพื่อเป็นทางเลือกในการป้องกันตัวจากเชื้อไวรัส แทนหน้ากากอนามัยทางการแพทย์ที่หาได้ยากและมีราคาที่ค่อนข้างแพง วันนี้ Hello คุณหมอ จะมาแนะนำ วิธีการทำความสะอาดหน้ากากผ้า อย่างถูกต้อง ตามคำแนะนำของผู้เชี่ยวชาญ เพื่อช่วยปกป้องทุกคนให้ปลอดภัยจากโรค Covid-19 นี้

หน้ากากผ้า ช่วยป้องกันโรคติดต่อได้หรือไม่

ในปัจจุบันนี้ก็ยังคงเป็นข้อสงสัยสำหรับใครหลาย ๆ คนอยู่ว่า หน้ากากผ้านั้นสามารถใช้เพื่อช่วยป้องกัน ไม่ให้เราติดโรคติดต่อ โดยเฉพาะโรค Covid-19 ที่กำลังแพร่ระบาดกันอยู่ทุกวันนี้ได้หรือไม่ คำตอบก็คือ ได้ แต่อาจจะไม่เหมือนกับที่ใครหลายคนคิด

หน้ากากที่สามารถป้องกันการติดเชื้อต่าง ๆ เช่น เชื้อไวรัส ได้ดีสุด ก็คือหน้ากากอนามัยทางการแพทย์ ที่มีสารเคลือบที่บริเวณด้านหน้าของหน้ากากอนามัย เพื่อป้องกันน้ำและละอองฝอยต่าง ๆ ที่อาจจะมีเชื้อไวรัสปะปนอยู่ ซึมเข้ามาในหน้ากากและทำให้เชื้อไวรัสติดผู้สวมใส่ แต่หน้ากากอื่น ๆ เช่น หน้ากากผ้า นั้นจะไม่มีชั้นเคลือบกันน้ำส่วนนั้น หรือถ้ามีก็ไม่มีประสิทธิภาพเทียบเท่ากับหน้ากากอนามัยทางการแพทย์

เป้าหมายหลักของการใส่หน้ากากผ้า คือ การป้องกันการแพร่เชื้อไวรัสจากผู้สวมใส่ ไม่ให้ออกไปติดผู้อื่น โดยการช่วยซึมซับน้ำและละอองฝอยต่าง ๆ ที่เราหายใจออกมา และลดการแพร่กระจายของละอองฝอยที่มีเชื้อโรคไปสู่ผู้อื่น เป็นทางเลือกในการช่วยลดความต้องการในการใช้หน้ากากอนามัยทางการแพทย์ ที่ควรเก็บไว้ให้บุคลากรทางการแพทย์ใช้กัน และการใส่หน้ากากผ้าเพื่อป้องกันโรคติดต่อ จะได้ผลดีก็ต่อเมื่อทุกคนช่วยกันใส่หน้ากากผ้าเท่านั้น

วิธีการทำความสะอาดหน้ากากผ้า อย่างถูกต้อง

ศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคติดต่อ (Center for Disease Control ; CDC) ได้ให้คำแนะนำ ในการซักและทำความสะอาดหน้ากากผ้าที่ใช้แล้วอย่างปลอดภัยดังนี้

การซักด้วยเครื่องซักผ้า

• คุณสามารถซักหน้ากากผ้าไปพร้อมกับการซักผ้าอื่น ๆ ได้ตามปกติ
• ซักหน้ากากผ้า โดยใช้น้ำยาซักผ้าตามปกติ และน้ำอุ่น ในอุณหภูมิที่เหมาะสมกับเนื้อผ้าที่ใช้ทำหน้ากาก เช่น หากหน้ากากผ้านั้นทำจากผ้าฝ้าย ก็ควรซักในน้ำอุณหภูมิปกติ ที่ประมาณ 30 องศาเซลเซียส
• หากเป็นหน้ากากของผู้ป่วย ควรแยกซักต่างหาก และสวมถุงมือตลอดเวลาการซักหน้ากากผ้านั้น

การซักด้วยมือ

• เตรียมผสมน้ำยาสำหรับซักผ้า โดยใช้ผลิตภัณฑ์ฟอกผ้าขาว 5 ช้อนโต๊ะ ต่อน้ำอุณหภูมิห้อง 5 ลิตร อย่าลืมอ่านคำเตือนด้วยว่าน้ำยาฟอกผ้าขาวนั้น เหมาะสำหรับเนื้อผ้าที่ใช้ทำหน้ากากผ้าหรือไม่
• ห้าม ผสมน้ำยาฟอกขาวร่วมกับน้ำยาทำความสะอาดที่มีส่วนผสมของแอมโอเนีย
• แช่ผ้าทิ้งไว้ประมาณ 5 นาที
• ซักผ้า แล้วล้างออกด้วยน้ำสะอาดจนหมดฟอง

หลังจากซักหน้ากากผ้าเสร็จแล้ว ควรตากให้แห้งก่อนนำมาใช้อีกครั้ง โดยทำให้แห้งด้วยเครื่องอบผ้า หรือตากหน้ากากผ้าในที่ที่มีแสงแดดส่องถึง

หน้ากากผ้า ควรซักบ่อยแค่ไหน

หลายคนมักจะไม่แน่นใจว่า หน้ากากผ้าที่ใช้แล้วนั้น ควรจะซักบ่อยแค่ไหน บางคนก็ซักทุกครั้งหลังใช้ บางคนก็รอใช้สัก 2-3 วันก่อนแล้วจึงค่อยซัก บางคนก็รอซักพร้อมกับทีเดียวตอนซักผ้าเลย แต่จากคำแนะนำของผู้เชี่ยวชาญ แนะนำว่า เราควรซักหน้ากากผ้าทุกครั้งหลังใช้ เพื่อประสิทธิภาพสูงสุดในการป้องกันโรค

เนื่องจากเราไม่มีทางรู้ได้เลยว่า หลังจากใส่หน้ากากผ้าแล้ว หน้ากากนั้นจะต้องเจอกับเชื้อโรค เชื้อแบคทีเรีย น้ำลาย หรือละอองฝอยใด ๆ บ้าง หากเราหมักหมมหน้ากากผ้าไว้นานๆ แล้วค่อยซัก อาจทำให้เชื้อโรคต่าง ๆ เจริญเติบโตบนหน้ากากผ้า แล้วถ่ายทอดมาสู่เราเมื่อหยิบมาใส่อีกครั้ง นอกจากนี้เราก็ควรมีหน้ากากผ้าสำรองหลายๆ ชิ้น เพื่อสลับเปลี่ยนระหว่างการซักในแต่ละครั้ง