แพ้ยาย้อมผม จนผิวหนังอักเสบ ควรเริ่มต้นรักษาตนเองอย่างไร

แพ้ยาย้อมผม คือ อาการแพ้สารเคมีชนิดใดชนิดหนึ่งในยาย้อมผม ซึ่งสารเคมีที่อาจพบได้บ่อยในยาย้อมผม คือ พาราโทลูอีนไดอามีน แต่สารเคมีที่มักทำให้เกิดอาการแพ้ คือ พาราฟินีลินไดอะมีน ส่วนใหญ่แล้ว พาราฟินีลินไดอะมีนมักใช้ผสมกับเปอร์ออกไซด์ในสีย้อมเพื่อเปลี่ยนสีผม เมื่อพาราฟินีลินไดอะมีนทำปฏิกิริยากับผิวหนังก็อาจทำให้เกิดอาการแพ้ขึ้นได้ โดยอาการที่เกิดขึ้นมักได้แก่ คัน ผื่น ผิวหนังเป็นขุย

แพ้ยาย้อมผม เกิดจากอะไร

อาการแพ้ยาย้อมผม (Hair Dye Allergy) เกิดขึ้นได้ต่อเมื่อระบบภูมิกันภายในร่างกายมีการตอบสนองต่อสารเคมีบางอย่างที่อยู่ในยาย้อมสีผมที่สัมผัสกับผิวหนังโดยตรง ไม่ว่าจะเป็นบริเวณหนังศีรษะ มือ แขน เป็นต้น จนส่งผลให้เกิดอาการแพ้ หรือภูมิแพ้ตามมา ซึ่งอาจปรากฏเป็นปฏิกิริยาที่สังเกตเห็นได้ ดังนี้

• ผิวหนังอักเสบ
• ผื่นแดง และอาการคันบริเวณผิวหนังที่สัมผัสกับสารเคมี
• ลมพิษรุนแรง
• ตา ริมฝีปาก ลิ้น มือ มีอาการบวม
• หายใจไม่ออก หรือหายใจถี่ขึ้น
• คลื่นไส้
• รู้สึกแสบหนังศีรษะ หู ใบหน้า ลำคอ

นอกจากนี้ ยังมีความเป็นไปได้ว่า ผู้ที่มีอาการแพ้อย่างรุนแรงต่อสารเคมีในยาย้อมผม อาจนำไปสู่ภาวะช็อค ความดันโลหิตสูง และอัตราการเต้นของหัวใจที่เร็วขึ้น ดังนั้น หากประสบกับอาการข้างต้น ไม่ว่าจะเป็น อาการแพ้ยาย้อมผมที่รุนแรงหรือไม่รุนแรงก็ตาม ควรหยุดการย้อมผม ล้างทำความสะอาดยาย้อมผมออกให้หมด เพื่อเป็นการป้องกันอันตรายเบื้องต้นก่อนเข้ารับการรักษาจากคุณหมอ

สารเคมีในยาย้อมผมที่ควรระวัง

ผลิตภัณฑ์ย้อมสีผมมักประกอบไปด้วยสารเคมีที่รุนแรง ดังนั้น ก่อนการเข้ารับการย้อมสีผมจากร้านเสริมสวย หรือซื้อยาย้อมผมมาย้อมสีผมด้วยตนเอง ควรอ่านฉลากผลิตภัณฑ์ และระมัดระวังส่วนผสมที่อาจเป็นอันตราย ดังต่อไปนี้

• พาราฟีนิลีนไดอะมีน (Paraphenylenediamine หรือ PPD)
• พี-ไดอะมิโนเบนซีน (P-Diaminobenzene)
• 4-ฟีนิลีนไดอะมีน (4-Phenylenediamine)
• 4-อะมิโนอะนิลีน (4-Aminoaniline)
• 1,4-ไดอะมิโนเบนซีน (1,4-Diaminobenzene)
• 1,4-เบนซีนไดอามีน (1,4-Benzenediamine)

การหลีกเลี่ยงสารเคมีเหล่านี้ อาจช่วยลดความเสี่ยงที่ก่อให้เกิดอาการแพ้ยาย้อมผม นอกจากนี้ ควรเลือกใช้ยาย้อมสีผมที่มีส่วนประกอบของสารเคมีให้น้อยลง และเลือกใช้ผลิตภัณฑ์เปลี่ยนสีผมที่มีส่วนประกอบจากธรรมชาติมาทดแทน โดยอาจตรวจสอบหรือเปรียบเทียบยาย้อมผมหลากหลายยี่ห้อโดยการอ่านฉลากข้างบรรจุภัณฑ์

วิธีรักษาอาการแพ้ยาย้อมผม

ในกรณีที่มีอาการระคายเคือง หรืออาการแสบบริเวณหนังศีรษะเล็กน้อยในขณะย้อมผม สิ่งแรกที่ควรทำ คือ การสระผมด้วยแชมพูสูตรอ่อนโยนและล้างยาย้อมสีผมออกไปให้หมด เพื่อชำระล้างสารเคมีที่รุนแรงที่อาจส่งผลเสียต่อหนังศีรษะ

สำหรับอาการแพ้ยาย้อมผมที่รุนแรงอาจต้องใช้ครีมคอร์ติโคสเตรียรอยด์ ที่สามารถหาซื้อได้จากร้านขายยาทั่วไปมาทาให้ทั่วบริเวณที่มีอาการแสบ ผื่นแดง เพื่อบรรเทาอาการเบื้องต้น และติดตามอาการสักระยะ หากยังมีอาการไม่ดีขึ้นหรือมีอาการแย่ลง ควรเข้ารับการรักษาจากแพทย์ผิวหนังเฉพาะทางในทันที เพื่อรับยาชนิดอื่นที่เหมาะสมกับการบรรเทาอาการแพ้