ลูกท้อ สารอาหาร ประโยชน์ และข้อควรระวังในการบริโภค

ลูกท้อ หรือ ลูกพีช เป็นพืชเมืองร้อนที่อุดมไปด้วยวิตามิน แร่ธาตุ และสารต้านอนุมูลอิสระ ที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพหลายประการ เช่น ช่วยส่งเสริมการทำงานของระบบย่อยอาหาร สุขภาพหัวใจ สุขภาพผิว เสริมสร้างภูมิคุ้มกัน อาจช่วยลดอาการภูมิแพ้ รวมถึงยังอาจช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดมะเร็ง อย่างไรก็ตาม ควรรับประทานลูกท้อในปริมาณที่เหมาะสม เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดปัญหาต่อสุขภาพ

คุณค่าทางโภชนาการและสารอาหารของลูกท้อ

ลูกท้อ 1 ถ้วย ปริมาณ 168 กรัม เป็นแหล่งวิตามินและแร่ธาตุหลายชนิด เช่น วิตามินเอ วิตามินอี วิตามินเค แมกนีเซียม ฟอสฟอรัส และยังมีคุณค่าทางโภชนาการ ดังนี้

• พลังงาน 65.5 แคลอรี่
• คาร์โบไฮเดรต 16 กรัม
• น้ำตาล 14.10 กรัม
• ไฟเบอร์ 2.52 กรัม
• โปรตีน 1.53 กรัม
• ไขมัน 0.42 กรัม

นอกจากนี้ ลูกท้อสุกยังอุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระที่ช่วยป้องกันการเสื่อมของเซลล์ภายในร่างกาย ชะลอความเสื่อมสภาพของผิวหนังตามอายุ และอาจช่วยป้องกันโรคหัวใจและโรคมะเร็ง

ประโยชน์ของลูกท้อ

1. เสริมสร้างระบบย่อยอาหาร

ลูกท้อมีใยอาหารที่ไม่ละลายน้ำ ซึ่งอาจช่วยให้อาหารเคลื่อนผ่านลำไส้ได้ดีขึ้น และเพิ่มมวลอุจจาระช่วยให้ขับถ่ายง่าย ลดอาการท้องผูก โดยงานวิจัยหนึ่งในวารสาร World Journal of Gastroenterology ปี พ.ศ. 2555 ทำการศึกษางานวิจัยเกี่ยวกับความสัมพันธ์ของการบริโภคใยอาหารและอาการท้องผูก โดยรวบรวมผลงานวิจัยและบทความที่เกี่ยวข้องจำนวน 1,322 ชิ้น พบว่าการบริโภคใยอาหาร เช่น สารสกัดจากพืช ธัญพืช รำข้าว สามารถเพิ่มความถี่ในการถ่ายของผู้ป่วยที่มีอาการท้องผูกได้

2. สุขภาพหัวใจ

งานวิจัยในวารสาร Academy of Nutrition and Dietetics ปี พ.ศ. 2556 ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างไขมันในเลือดและฟลาโวนอยด์ (Flavonoid) และสติลบีน (Stilbene) ซึ่งเป็นสารต้านอนุมูลอิสระในผลไม้ ผัก และถั่ว โดยมีผู้ร่วมทดลอง 1,393 คน พบว่าลูกท้อ ลูกพีช แอปเปิล ลูกแพร์ อุดมไปด้วยฟลาโวนอยด์และสติลบีน  ที่อาจช่วยลดความเสี่ยงความดันโลหิตสูงและลดระดับคอเลสเตอรอลในเลือด โดยเฉพาะในผู้หญิงอย่างมีนัยสำคัญ

3. สุขภาพผิว

สารสกัดจากเมล็ดหรือดอกลูกท้ออาจช่วยลดความเสื่อมของผิวจากรังสียูวี และช่วยกักเก็บความชุ่มชื้นบนผิว จากการวิจัยและทดลองในวารสารการแพทย์ Current Medicinal Chemistry ปี พ.ศ. 2560 ระบุว่า ลูกท้อมีเซราไมด์ (Ceramides) ซึ่งเป็นน้ำมันในผิวตามธรรมชาติ ที่สามารถช่วยกักเก็บความชุ่มชื้นและช่วยให้ผิวเรียบเนียนมีสุขภาพดี

อาจช่วยเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกัน

ลูกท้อมีสารต้านอนุมูลอิสระหลายชนิด เช่น วิตามินซี โพลีฟีนอล (Polyphenol) แคโรทีนอยด์ (Carotenoids) ที่อาจมีฤทธิ์ต้านแบคทีเรียได้ จากงานวิจัยในวารสาร Food Chemistry Volume 204 ปี พ.ศ.2559 พบว่า สารต้านอนุมูลอิสระในลูกท้ออาจช่วยต้านเชื้อสแตฟิโลค็อกคัส ออเรียส (Staphylococcus aureus) เชื้อลิสทีเรีย โมโนไซโตจีเนส (Listeria monocytogenes) นอกจากนี้ อาจยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อราแคนดิดา (Candida albicans) ได้อีกด้วย

5. อาจลดอาการภูมิแพ้

ฮีสตามีน (Histamines) เป็นสารเคมีที่ร่างกายหลั่งออกมาเพื่อตอบสนองสารก่อภูมิแพ้ ซึ่งอาจกระตุ้นให้เกิดอาการต่าง ๆ เช่น คัน ไอ จาม ผื่นการวิจัยในวารสาร Natural Product Communications เกี่ยวกับฤทธิ์ต้านการอักเสบของสารไซยาโนเจน (Cyanogenic) และฟีนอลไกลโคไซด์ (Phenolic glycosides)  จากเมล็ดของลูกท้อ ปี พ.ศ. 2556 พบว่า ไซยาโนเจนและฟีนอลไกลโคไซด์เป็นสารประกอบที่พบได้ในเมล็ดพืชบางชนิด เช่น ลูกท้อ เชอร์รี่ แอปริคอต อัลมอนด์สารสกัดจากเมล็ดของลูกท้อนี้อาจช่วยยับยั้งการหลั่งของฮีสตามีนในเลือด และช่วยลดอาการภูมิแพ้ได้

อาจลดความเสี่ยงของมะเร็ง

ลูกท้อเป็นแหล่งของสารต้านอนุมูลอิสระที่อาจช่วยป้องกันมะเร็งบางชนิดได้ จากการวิจัยในวารสาร Molecular and Cellular Biochemistry เกี่ยวกับกรดคาเฟอีนต่อการเพิ่มจำนวนเซลล์มะเร็ง ปี พ.ศ. 2554 และการวิจัยในวารสาร Cellular Biochemistry เกี่ยวกับลูทีน ไลโคปีน ในการป้องกันมะเร็ง ปี พ.ศ. 2558 ระบุว่า เปลือกและเนื้อลูกพีชอุดมไปด้วยแคโรทีนอยด์ (Carotenoids) ลูทีน (Lutein) ไลโคปีน (lycopene) และกรดคาเฟอีน (Caffeic acid) เป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่อาจมีคุณสมบัติช่วยต้านมะเร็งได้

ข้อควรระวังในการบริโภคลูกท้อ

ความเสี่ยงต่อสุขภาพเมื่อรับประทานลูกท้อที่อาจเกิดขึ้น มีดังนี้

• ลูกท้อมีสารซาลิไซเลต (Salicylates) และอะมิกดาลิน (Amygdalin) เป็นสารที่อาจทำให้บางคนอาจมีอาการแพ้ได้ เช่น บวมและคันบริเวณใบหน้า ริมฝีปาก ลิ้น และลำคอ อาเจียน ท้อเสีย
• ลูกท้อมีน้ำตาลหมัก (Fermentable sugar) ที่ลำไส้เล็กอาจดูดซึมได้ไม่ดี ทำให้น้ำตาลหมักถูกลำเลียงและสะสมในลำไส้ใหญ่และปล่อยก๊าซออกมา ดังนั้น การรับประทานลูกท้อมากเกินไปจึงอาจทำให้มีอาการท้องอืดได้