กินกลูโคสตรวจเบาหวาน คืออะไร และทำได้อย่างไร

กิน กลูโคส ตรวจ เบาหวาน (Oral Glucose Tolerance Test หรือ OGTT) เป็นวิธีการตรวจที่มักใช้ตรวจคัดกรองหาโรคเบาหวานชนิดที่ 2 และโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์ โดยเป็นการทดสอบความทนทานต่อน้ำตาลของร่างกาย โดยผู้ที่เข้ารับการตรวจจะต้องงดอาหารมาเป็นเวลาอย่างน้อย 8 ชั่วโมง เเละทำการเจาะเลือด ตรวจวัดระดับน้ำตาลในเลือดหลังอดอาหารข้ามคืน จากนั้น คุณหมอจะให้ดื่มสารละลายกลูโคส แล้วรอเวลาอีก 2 ชั่วโมง จึงวัดระดับน้ำตาลในเลือดอีกครั้ง เพื่อทำการเเปลผล

กิน กลูโคส ตรวจ เบาหวาน คืออะไร

กินกลูโคสตรวจเบาหวาน คือ วิธีการตรวจคัดกรองเบาหวานรูปแบบหนึ่ง ซึ่งเป็นการทดสอบความทนทานต่อน้ำตาลของร่างกาย มักใช้ตรวจเพื่อหาโรคเบาหวานชนิดที่ 2 และโรคเบาหวานระหว่างตั้งครรภ์ โดยที่ผู้เข้ารับการทดสอบจะต้องงดอาหารเเละเครื่องดื่มที่ให้พลังงานมาเป็นเวลาอย่างน้อย 8 ชั่วโมง เเละ จะทำตรวจระดับน้ำตาลในเลือดหลัก ๆ 2 ครั้ง คือ ระดับน้ำตาลหลังอดอาหาร และหลังจากดื่มสารละลายกลูโคสที่ 2 ชั่วโมง เพื่อทดสอบการตอบสนองของร่างกายต่อน้ำตาลกลูโคส

ผู้ที่ควรเข้ารับการกินกลูโคสตรวจเบาหวาน

ผู้ที่ควรเข้ารับการกินกลูโคสตรวจเบาหวาน เพื่อตรวจหาเสี่ยงในการเกิดโรคเบาหวาน อาจมีดังนี้

กินกลูโคสตรวจเบาหวาน มีขั้นตอนอย่างไร

1. การตรวจหาโรคเบาหวานชนิดที่ 2

ก่อนทำการตรวจ ควรแจ้งให้คุณหมอทราบทุกครั้งหากมีอาการเจ็บป่วยไม่สบาย หรือรับประทานยาอื่น ๆ ร่วมด้วย เพราะอาจมีผลต่อการเเปลผลการตรวจได้ โดยขั้นตอนการกินกลูโคสตรวจเบาหวานเบื้องต้น อาจมีดังนี้

• งดอาหารรวมถึงเครื่องดื่มทีให้พลังงาน เป็นเวลาอย่างน้อย 8 ชั่วโมง ก่อนการตรวจ
• คุณหมอจะเจาะเลือดครั้งแรก เพื่อตรวจวัดระดับน้ำตาลในเลือดหลังอดอาหาร
• จากนั้นคุณหมอจะให้ดื่มสารละลายกลูโคส 75 กรัม แล้วรอเป็นระยะเวลา 2 ชั่วโมง จึงเจาะเลือดตรวจระดับน้ำตาลเป็นครั้งที่ 2

การแปลผลการทดสอบ

• ระดับน้ำตาลในเลือดหลังดื่มสารละลายกลูโคส ต่ำกว่า 140 มิลลิกรัม/เดซิลิตร ถือว่าปกติ
• ระดับน้ำตาลในเลือดหลังดื่มสารละลายกลูโคส อยู่ระหว่าง 140-199 มิลลิกรัม/เดซิลิตร แสดงถึงร่างกายมีการจัดการกับน้ำตาลบกพร่อง เข้าข่ายเป็นภาวะก่อนเบาหวาน (Prediabetes)
• ระดับน้ำตาลในเลือดหลังดื่มสารละลายกลูโคส มีค่าตั้งเเต่ 200 มิลลิกรัม/เดซิลิตร ขึ้นไป อาจเข้าข่ายเป็นโรคเบาหวานได้

หากผลการทดสอบเข้าข่ายเป็นโรคเบาหวาน คุณหมออาจนัดเพื่อมาตรวจเลือดเพิ่มเติม เพื่อยืนยันการวินิจฉัยว่าเข้าเกณฑ์โรคเบาหวานจริงหรือไม่

2. การตรวจหาโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์

สำหรับหญิงตั้งครรภ์ คุณหมออาจเเนะนำให้ตรวจระดับน้ำตาลในเลือดตั้งแต่เริ่มตั้งครรภ์ช่วงเเรก ๆ หรืออาจเเนะนำให้ตรวจคัดกรองโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์ในช่วงอายุครรภ์สัปดาห์ 24-28 ของการตั้งครรภ์ โดยอาจมีขั้นตอนที่เเตกต่างจากบุคคลทั่วไปเล็กน้อย คือ จะเเบ่งการตรวจเป็น 2 ขั้นตอนหลัก ๆ ดังนี้ 

• ในขั้นแรกผู้เข้ารับการตรวจจะยังไม่ต้องงดอาหาร โดยเมื่อถึงเวลานัดคุณหมอจะให้ดื่มสารละลายกลูโคสปริมาณ 50 กรัม แล้วรอเป็นระยะเวลา 1 ชั่วโมง หลังจากนั้นจะทำการเจาะเลือดตรวจระดับน้ำตาล โดยหากมีระดับน้ำตาลในเลือดหลังดื่มสารละลายกลูโคส ไม่เกิน 140 มิลลิกรัม/เดซิลิตร ถือว่าอยู่ในเกณฑ์ปกติ ไม่มีความเสี่ยงในการเกิดเบาหวานขณะตั้งครรภ์ เเต่หากมีระดับน้ำตาลหลังดื่มสารละลายกลูโคส มากกว่า 140 มิลลิกรัม/เดซิลิตร อาจเสี่ยงต่อการเป็นโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์ คุณหมอจึงจะนัดตรวจในขั้นที่ 2 อีกครั้ง
• การตรวจในขั้นที่ 2 ผู้เข้ารับการตรวจจะต้องงดอาหารเป็นระยะเวลาอย่างน้อย 8 ชั่วโมง และจะทำการเจาะเลือดตรวจค่าระดับน้ำตาลในเลือดทั้งหมด 4 ครั้ง มีขึ้นตอนดังนี้ 
  • เจาะเลือดครั้งที่ 1 เพื่อตรวจระดับน้ำตาลหลังงดอาหาร
  • ดื่มสารละลายกลูโคสปริมาณ 100 กรัม หลังจากนั้นรอเจาะเลือดตรวจระดับน้ำตาลหลังดื่มสารละลายกลูโคสไปแล้วที่ 1 2 และ 3 ชั่วโมงตามลำดับ
  • โดยระหว่างการเจาะเลือดเเต่ละครั้ง ผู้เข้ารับการตรวจจะยังต้องงดอาหารเเละเครื่องดื่มด้วย

การแปลผลการทดสอบสำหรับโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์

การตรวจขั้นที่ 1 (ดื่มสารละลายกลูโคส 50 กรัม)

• หากมีระดับน้ำตาลในเลือดหลังดื่มสารละลายกลูโคส ไม่เกิน 140 มิลลิกรัม/เดซิลิตร ถือว่าอยู่ในเกณฑ์ปกติ ไม่มีความเสี่ยงในการเกิดเบาหวานขณะตั้งครรภ์ 
• หากระดับน้ำตาลในเลือดหลังดื่มสารละลายกลูโคส มีค่าสูงกว่า 140 มิลลิกรัม/เดซิลิตร แสดงถึงอาจมีความเสี่ยงต่อการเป็นโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์ โดยคุณหมอจะนัดให้มารับการตรวจขั้นที่ 2 เพิ่มเติม

การตรวจขั้นที่ 2 (ดื่มสารละลายกลูโคส 100 กรัม)

เป็นการทดสอบเพิ่มเติม เพื่อวินิจฉัยโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์ โดยหากผลตรวจในครั้งนี้สูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนดตั้งแต่ 2 ค่าขึ้นไป จะถือว่ามีภาวะเบาหวานขณะตั้งครรภ์

• ระดับน้ำตาลในเลือดหลังงดอาหารควรน้อยกว่า 95 มิลลิกรัม/เดซิลิตร
• ระดับน้ำตาลในเลือดหลังดื่มสารละลายกลูโคส 1 ชั่วโมง ควรน้อยกว่า 180 มิลลิกรัม/เดซิลิตร
• ระดับน้ำตาลในเลือดหลังดื่มสารละลายกลูโคส 2 ชั่วโมง ควรน้อยกว่า 155 มิลลิกรัม/เดซิลิตร
• ระดับน้ำตาลในเลือดหลังดื่มสารละลายกลูโคส 3 ชั่วโมง ควรน้อยกว่า 140 มิลลิกรัม/เดซิลิตร