คีโม ส่งผลต่อสุขภาพอย่างไรบ้าง

ยาเคมีบำบัดสามารถทำลายเซลล์มะเร็งที่มีแนวโน้มว่าจะเติบโตอย่างรวดเร็ว แต่อาจส่งผลกระทบต่อเซลล์ปกติได้ ซึ่งเมื่อเซลล์ปกติเกิดความเสียหายอาจส่งผลข้างเคียงบางอย่าง อย่างไรก็ตาม ผลข้างเคียงที่เกิดขึ้นจากการใช้ ยาเคมีบำบัด (Chemotherapy) หรือที่มักจะเรียกกันว่า คีโม อาจไม่ได้เลวร้ายอย่างที่คุณคิด แต่หลายคนมักจะกังวลเกี่ยวกับการรักษาในขั้นตอนนี้ จริงๆ แล้วการใช้ยาเคมีบำบัดส่งผลต่อร่างกายอย่างไรบ้าง

คีโม คืออะไร

การใช้ยาเคมีบำบัด (Chemotherapy) หรือที่มักจะเรียกกันว่า คีโม (Chemo) เป็นหนึ่งในวิธีการรักษาโรคมะเร็งที่พบบ่อยที่สุด ซึ่งการใช้ยาเคมีบำบัด คือการใช้ยาบางชนิดเพื่อฆ่าเซลล์มะเร็ง หรือหยุดยั้งการเติบโตและการแพร่กระจายไปยังส่วนอื่น ๆ ของร่างกาย คุณหมออาจรักษาโรคมะเร็งด้วยการใช้ยาเคมีบำบัด การผ่าตัด และการฉายรังสี นอกจากนี้เพื่อที่จะให้ร่างกายกลับมาแข็งแรงอีกครั้ง และสร้างเซลล์ที่แข็งแรงเซลล์ใหม่ คุณอาจต้องกินยาเป็นเวลากว่า 1-2 สัปดาห์ และต้องกินยาทุกวัน ทุกสัปดาห์ หรือทุกเดือน ขึ้นอยู่กับชนิดของโรคมะเร็ง และความรุนแรงของโรคมะเร็ง

สิ่งที่ควรรู้เกี่ยวกับการใช้ยาเคมีบำบัด เพื่อรักษาโรคมะเร็ง

• ไม่ใช่ทุกคนที่จะเกิดผลข้างเคียง จากการรักษาด้วยการใช้ยาเคมีบำบัด หรือบางคนอาจเกิดผลข้างเคียงเล็กน้อย
• ความรุนแรงของผลข้างเคียงจะแตกต่างกันอย่างมากในแต่ละคน ดังนั้นคุณอาจสอบถามคุณหมอว่าอาการที่พบบ่อยมักจะเป็นอย่างไร เกิดขึ้นนานแค่ไหน และอาการสามารถร้ายแรงได้ขนาดไหน
• คุณหมออาจให้คุณกินยาเพื่อป้องกันผลข้างเคียงจากการรักษาบางอย่าง ก่อนรักษาด้วยยาเคมีบำบัด
• ยาคีโมบางประเภทอาจทำให้เกิดผลข้างเคียงระยะยาว เช่น หัวใจหรือเส้นประสาทเกิดความเสียหาย หรือมีปัญหากับระบบสืบพันธุ์ อย่างไรก็ตาม หลายคนก็ไม่มีปัญหาระยะยาวจากการทำคีโม ดังนั้นคุณควรถามคุณหมอว่า ยาเคมีบำบัดที่คุณได้รับมีผลระยะยาวหรือไม่

สิ่งที่สำคัญที่สุดคือคุณควรคุยกับคุณหมอที่รักษาโรคมะเร็ง เกี่ยวกับผลข้างเคียงจากการรักษา นอกจากนี้ผลข้างเคียงจากการรักษาด้วยการใช้เคมีบำบัด หรือการคีโม อาจเกิดขึ้นขณะที่คุณกำลังรักษา และหายไปอย่างรวดเร็วหลังจากสิ้นสุดการรักษา แต่บางกรณีอาจคงอยู่เป็นเวลาหลายเดือนหรือหลายปี หรือคงอยู่ตลอดไป ดังนั้นจึงควรดูสัญญาณของการเปลี่ยนแปลงระยะยาวของคีโม และปรึกษาคุณหมอ เพื่อให้คุณหมอแนะนำวิธีในการดูแลตัวเอง มากไปกว่านั้นผลข้างเคียงจากคีโมที่อาจส่งผลต่อสุขภาพมีดังต่อไปนี้

คีโม สามารถส่งผลต่อสุขภาพอย่างไรบ้าง

สมอง

ถ้าคุณรู้สึกงุนงงเล็กน้อยหลังจากรักษาเสร็จ อาจเป็นอาการของ คีโมเบรน (Chemo brain) ซึ่งสามารถทำให้คุณมีอาการยากที่จะมีสมาธิ หรือยากที่จะจดจำชื่อและวันที่ รวมถึงคุณอาจลืมง่าย นอกจากนี้แพทย์ยังไม่แน่ใจเกี่ยวกับสาเหตุที่แท้จริงของอาการคีโมเบรน และดูเหมือนว่ามีแนวโน้มที่จะเกิดขึ้น หากคุณมีปริมาณยาเคมีบำบัดที่สูง

หัวใจ

ยาเคมีบำบัดบางประเภทสามารถทำลายเซลล์หัวใจได้ การใช้ยาเคมีบำบัดอาจเพิ่มโอกาสในการเกิดปัญหาหัวใจ เช่น

• กล้ามเนื้อหัวใจอ่อนแรง
• ปัญหาเกี่ยวกับการเต้นของหัวใจ
• หัวใจวาย

ผม

หากคุณผมร่วงบางส่วน หรือผมร่วงทั้งหมดหลังจากการคีโม โดยทั่วไปผมมักจะขึ้นใหม่ภายในเวลา 1-2 เดือน แต่เวลาที่ผมขึ้นครั้งแรกอาจมีลักษณะแตกต่างไปจากเดิม คือสภาพผมและสีผมอาจเปลี่ยนแปลงไป อย่างไรก็ตาม เมื่อเวลาผ่านไปผมของคุณก็จะกลับมาเหมือนตอนก่อนรักษา นอกจากนี้อาจมีบางกรณีซึ่งเป็นกรณีที่ไม่ได้พบบ่อยคือ หลังจากการรักษาอย่างเข้มข้นเป็นเวลาหลายปี อาจยับยั้งการเกิดเส้นผมใหม่ทำให้ไม่มีผมขึ้นอีกต่อไป

น้ำหนัก

ยาเคมีบำบัดบางประเภทสามารถทำให้คุณมีน้ำหนักเพิ่มขึ้นได้ และน้ำหนักอาจยังคงอยู่แม้การรักษาจะสิ้นสุดลง ตัวอย่างเช่น การรักษามะเร็งเต้านม สามารถทำให้คุณสูญเสียมวลกล้ามเนื้อและมีมวลไขมันเพิ่มขึ้น ซึ่งทำให้ยากต่อการลดน้ำหนัก ดังนั้นจึงควรปรึกษาคุณหมอเรื่องโภชนาการ และการออกกำลังกายเพื่อช่วยให้น้ำหนักลดลง

พลังงานในร่างกาย

คุณอาจมีอาการเหนื่อยล้าขณะที่รักษาด้วยคีโม แต่บางคนอาจรู้สึกเหนื่อยจัดหลังจากการรักษาสิ้นสุดลง นอกจากนี้ถึงแม้ว่าจะพักผ่อนอย่างเพียงพอ คุณก็อาจจะยังรู้สึกหมดแรง ดังนั้นจึงควรปรึกษาคุณหมอเพื่อขอคำแนะนำในการเพิ่มพลังงานในร่างกาย เพื่อทำให้คุณมีแรงมากขึ้น

สุขภาพจิต

การอยู่กับโรคมะเร็ง และการจัดการกับการใช้ยาเคมีบำบัด สามารถส่งผลกระทบต่ออารมณ์ เนื่องจากคุณอาจรู้สึกกลัว เครียด หรือกังวล เกี่ยวกับสุขภาพร่างกาย นอกจากนี้ภาวะซึมเศร้ายังเป็นความรู้สึกที่พบได้บ่อยด้วย เนื่องจากอาจต้องรับมือกับเรื่องการงาน ครอบครัว และความรับผิดชอบทางการเงิน ในการรักษาโรคมะเร็ง

การบำบัดเสริม เช่น การนวดและการนั่งสมาธิอาจช่วยให้ผ่อนคลายอารมณ์ได้ นอกจากนี้หากมีปัญหาในการรับมือกับอารมณ์ หรือในกรณีที่ไม่สามารถหายจากอาการซึมเศร้าได้ ควรปรึกษาคุณหมอ

Hello Health Group ไม่ได้ให้คำปรึกษาด้านการแพทย์ การวินิจฉัย หรือการรักษาโรคแต่อย่างใด