แพ้วัคซีน ในเด็ก คุณพ่อคุณแม่จะสังเกตได้อย่างไร

วัคซีน มีความสำคัญในการส่งเสริมระบบภูมิคุ้มกันในร่างกายให้ต่อสู้กับเชื้อโรค ไวรัส แบคทีเรีย ลดความเสี่ยงต่อการเจ็บป่วยรวมถึงโรคร้ายแรง ถึงแม้วัคซีนจะเป็นสิ่งจำเป็น แต่สำหรับบางคนอาจก่อให้เกิดอาการ แพ้วัคซีน หลังฉีดได้ โดยเฉพาะกลุ่มบุคคลที่มีอาการแพ้ต่อสิ่งต่าง ๆ ดังนั้น หลังจากที่คุณพ่อคุณแม่พาลูกเข้ารับการฉีดวัคซีนเรียบร้อยแล้ว ควรหมั่นสังเกตอาการผิดปกติที่อาจเกิดขึ้น และเข้าพบคุณหมอเพื่อทำการรักษาทันที

อาการแพ้วัคซีน

อาการแพ้วัคซีนในระดับไม่รุนแรงอาจส่งผลให้มีอาการบวมแดงบริเวณที่ได้รับการฉีด มีผื่นขึ้นตามตัว และอาจมีไข้ระดับต่ำ แต่หากมีอาการแพ้อย่างรุนแรง อาจก่อให้เกิดอาการหลังฉีดภายในไม่กี่นาที และควรรับการรักษาจากคุณหมอทันที ดังนี้

• หายใจหอบ หายใจถี่
• วิงเวียนศีรษะ
• ไอ อาเจียน
• ระดับความดันโลหิตต่ำ
• ท้องเสีย
• หัวใจเต้นแรง
• เกิดลมพิษ
• ผิวซีด
• คอบวม

ผู้ที่มีความเสี่ยง แพ้วัคซีน

ผู้ป่วยที่มีประวัติการแพ้อาหารอาจมีความเสี่ยงสูงที่จะแพ้วัคซีน เนื่องจากวัคซีนบางชนิดอาจมีส่วนประกอบจากอาหารที่ทำให้แพ้ เช่น โปรตีนชนิดเดียวกับที่อยู่ในไข่ ดังนั้นหากมีประวัติการแพ้อาหาร ต่อไปนี้ ควรแจ้งให้คุณหมอทราบก่อนการฉีด

• กลุ่มคนที่แพ้ไข่

วัคซีนบางชนิดมีโปรตีนไข่ เช่น วัคซีนป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่ วัคซีนป้องกันโรคหัด โรคคางทูม และโรคหัดเยอรมัน รวมถึงวัคซีนที่ไม่ใช่วัคซีนพื้นฐาน อย่างวัคซีนป้องกันโรคไข้เหลือง และวัคซีนป้องกันโรคไข้ไทฟอยด์

หากแพ้เจลาติน ควรแจ้งให้คุณหมอทราบก่อนฉีดวัคซีน เพราะมีวัคซีนหลายชนิดที่มีส่วนผสมของเจลาติน เช่น วัคซีนป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่ วัคซีนป้องกันโรคอีสุกอีใส วัคซีนป้องกันโรคหัด โรคคางทูม และโรคหัดเยอรมัน วัคซีนป้องกันโรคคอตีบ บาดทะยัก ไอกรน

• กลุ่มคนที่แพ้ยีสต์

ยีสต์ชนิด Saccharomyces cerevisiae ที่นิยมใช้ในอุตสาหกรรมอาหาร เป็นยีสต์ชนิดที่ทำให้ขนมปังหรือเบเกอรี่ฟูขึ้น และยังใช้ในการหมักเบียร์ ผู้ที่แพ้ยีสต์ชนิดนี้เสี่ยงที่จะแพ้วัคซีนป้องกันไวรัสตับอักเสบบี (Hepatitis B) เพราะในวัคซีนมียีสต์ชนิดนี้อยู่หรือที่เรียกว่าเบเกอร์ยีสต์ (Bakers’ yeast)

วิธีหลีกเลี่ยงอาการแพ้วัคซีน

ผู้ที่แพ้อาหาร หรือมีประวัติแพ้วัคซีน ควรปฏิบัติดังนี้

• หลีกเลี่ยงการฉีดวัคซีนที่มีส่วนผสมที่ตนเองแพ้ และควรปรึกษาคุณหมอเพื่อเลือกฉีดวัคซีนที่ไม่ทำให้เกิดอาการแพ้
• รับประทานยาแก้แพ้ เพื่อป้องกันหรือบรรเทาอาการแพ้ที่จะเกิดขึ้นหลังจากได้รับการฉีดวัคซีน แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นควรปรึกษาคุณหมอก่อนรับการฉีดวัคซีน
• ควรฉีดวัคซีนในโรงพยาบาล เพื่อป้องกันการเกิดเหตุฉุกเฉิน เช่น เกิดการแพ้อย่างรุนแรง
• เช็กอาการหลังฉีดของตนเอง หากพบว่ามีอาการผิดปกติ หายใจไม่สะดวก แน่นหน้าอก ควรแจ้งให้คุณหมอทราบอย่างทันที