จอประสาทตาผิดปกติในทารกก่อนคลอด เกิดจากสาเหตุใด

จอประสาทตาผิดปกติในทารกก่อนคลอด (Retinopathy of Prematurity : ROP)  เกิดจากความผิดปกติของหลอดเลือดที่จอตาในส่วนที่ไวต่อแสง (เรตินา) ในทารกที่คลอดก่อนกำหนด อาจทำให้มีปัญหาทางสายตา หรือตาบอดได้

คำจำกัดความ

จอประสาทตาผิดปกติในทารกก่อนคลอด คืออะไร

จอประสาทตาผิดปกติในทารกก่อนคลอด เกิดจากความผิดปกติของหลอดเลือดที่จอตา ในส่วนที่ไวต่อแสง (เรตินา) ในทารกที่คลอดก่อนกำหนด

ในผู้ที่มีอาการรุนแรงหลอดเลือดจอประสาทตาที่ผิดปกติจะขยายเข้าไปในสารคล้ายวุ้น (น้ำวุ้นตา) ส่งผลให้จอประสาทตาเป็นแผล ซึ่งนำไปสู่การสูญเสียการมองเห็นหรือตาบอดได้

พบได้บ่อยเพียงใด

จอประสาทตาผิดปกติในทารกก่อนคลอดพบได้ในทารกก่อนคลอด

อาการ

อาการของจอประสาทตาผิดปกติในทารกก่อนคลอด

สัญญาณหลายอย่างของโรคจอประสาทตาผิดปกติในทารกก่อนคลอดเกิดขึ้นภายในดวงตา จักษุแพทย์หรือแพทย์ผู้เชี่ยวชาญในการดูแลดวงตาจะตรวจดวงตาอย่างละเอียดในทารกที่มีความเสี่ยงเข้าข่ายโรคดังกล่าว ซึ่งสัญญาณอาการที่บ่งบอกว่าทารกเข้าข่ายจอประสาทตาผิดปกติในทารกก่อนคลอด

ควรไปพบหมอเมื่อใด

หากทารกในครรภ์มีสิ่งบ่งชี้หรืออาการใด ๆ ตามที่ระบุข้างต้น หรือมีคำถาม โปรดปรึกษาแพทย์ ร่างกายของแต่ละบุคคลมีการตอบสนองแตกต่างกัน ทางที่ดีที่สุดให้ปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับวิธีรักษาที่ดีที่สุดตามสถานการณ์

สาเหตุ

สาเหตุของจอประสาทตาผิดปกติในทารกก่อนคลอด

จอประสาทตาผิดปกติในทารกก่อนคลอดเกิดจากความผิดปกติของหลอดเลือดจอประสาทตาในดวงตาของทารกที่คลอดกำหนด

จากการศึกษาที่นำโดยจักษุแพทย์โรงพยาบาลเด็กบอสตัน Lois Smith, MD, PhD  พบว่า จอประสาทตาผิดปกติในทารกก่อนคลอดอาจเกิดจากการได้รับสารเคมีจากแม่ในครรภ์ในช่วงตั้งครรภ์ระยะแรก ๆ รวมถึงปัจจัยการเจริญเติบโตของอินซูลินและหลอดเลือด

ปัจจัยเสี่ยงของจอประสาทตาผิดปกติในทารกก่อนคลอด

• มารดาที่มีอายุครรภ์ 30 สัปดาห์หรือน้อยกว่าเมื่อเทียบกับอายุครรภ์ตามครบกำหนด 38-42 สัปดาห์
• เด็กทารกที่มีน้ำหนักแรกเกิด 1,500 กรัม โดยตามปกติทารกต้องมีน้ำตามเกณฑ์ 2,000 กรัม
• โรคโลหิตจาง
• การติดเชื้อ
• โรคหัวใจ
• เชื้อชาติ

การวินิจฉัยและการรักษา

ข้อมูลในที่นี้ไม่มีเจตนาให้ใช้ทดแทนคำแนะนำทางการแพทย์ ควรปรึกษาแพทย์ทุกครั้งเพื่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติม

การวินิจฉัยจอประสาทตาผิดปกติในทารกก่อนคลอด

การตรวจคัดกรองทารกที่เป็นโรคจอประสาทตาผิดปกติในทารกก่อนคลอด จะไม่เริ่มขึ้นจนกว่าทารกที่คลอดก่อนกำหนดจะมีอายุ 4-9 สัปดาห์ หลังจากนั้นจึงจะตรวจบริเวณดวงตาเพื่อดูความผิดปกติที่เกิดขึ้น

การรักษาจอประสาทตาผิดปกติในทารกก่อนคลอด

วิธีการรักษาจอประสาทตาผิดปกติในทารกก่อนคลอด จะขึ้นอยู่กับอาการและความรุนแรงของผู้ป่วย ซึ่งมีทั้งวิธีการรักษาแบบดั้งเดิมและแบบผสมผสาน ดังนี้

• การรักษาด้วยเลเซอร์ แพทย์จะเลเซอร์บริเวณรอบ ๆ ขอบจอประสาทตา อาจต้องใช้การดมยาสลบ ซึ่งอาจเสี่ยงต่อทารกที่คลอดก่อนกำหนด
• การบำบัดด้วยความเย็น เป็นวิธีการรักษาแบบดั้งเดิม เพื่อหยุดการกระจายตัวของหลอดเลือดที่ออกมาเกินขอบของจอประสาทตาเรตินา
• รักษาด้วยยา แพทย์อาจแนะนำยากลุ่ม anti-vascular endothelial growth factor  (anti-VEGF) เพื่อต้านการเจริญเติบโตของเยื่อบุผนังหลอดเลือด ลดการเจริญเติบโตของหลอดเลือดจอประสาทตา เช่น ยารานิบิซูแมบ (Ranibizumab)

การเปลี่ยนไลฟ์สไตล์และการเยียวยาตัวเอง

การเปลี่ยนไลฟ์สไตล์และการเยียวยาตัวเองเพื่อรักษาจอประสาทตาผิดปกติในทารกก่อนคลอด

การเปลี่ยนไลฟ์สไตล์และการเยียวยาตัวเองเพื่อรักษาจอประสาทตาผิดปกติในทารกก่อนคลอดสามารถทำได้ ดังนี้

• ในระหว่างตั้งครรภ์ควรปรึกษาแพทย์อยู่เสมอเพื่อลดความเสี่ยงต่อการคลอดก่อนกำหนด
• หากคุณแม่ทราบว่าทารกของตนคลอดก่อนกำหนด หรือมีน้ำหนักตัวน้อย คุณแม่ควรปรึกษาจักษุแพทย์หรือแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านดวงตาเพื่อรับการตรวจวินิจฉัยโรคเพื่อรับการรักษาแต่เนิ่น ๆ