หัวร้อน เกิดขึ้นได้อย่างไร และควรควบคุมอารมณ์อย่างไร

หัวร้อน ไม่ได้หมายถึงศีรษะที่ร้อนเพราะสภาพอากาศร้อนอบอ้าวของเมืองไทย แต่หมายถึงอาการหงุดหงิดหรือโกรธซึ่งอาจเกิดจากปัญหาชีวิต การทำงาน ปัญหาสุขภาพ ปัญหาสุขภาพจิตหรือจากสาเหตุอื่น ๆ จนบางคนอาจแสดงพฤติกรรมก้าวร้าวต่อผู้อื่นทั้งทางวาจาและทางกาย ดังนั้น การเรียนรู้วิธีควบคุมอารมณ์ตัวเองและวิธีรับมือเมื่อต้องอยู่กับคนหัวร้อน จึงอาจช่วยให้หลายคนสามารถใช้ชีวิตได้ง่ายขึ้น

หัวร้อน เกิดจากอะไร

หัวร้อน คือ สภาวะทางอารมณ์ เช่น ความหงุดหงิด ความโกรธ ที่อาจเกิดจากหลายสาเหตุ โดยบางคนอาจมีอารมณ์หัวร้อนอย่างเฉียบพลันจากสิ่งยั่วยุเพียงเล็กน้อย หรือบางคนอาจเกิดจากการสะสมของอารมณ์ในอดีตจนถึงปัจจุบัน และแสดงออกมาเป็นอารมณ์โกรธเพียงชั่ววูบ จนอาจแสดงพฤติกรรมก้าวร้าว เช่น การเหวี่ยงวีน การตะคอก ด่าทอ หรืออาจรุนแรงถึงขั้นทำร้ายร่างกายผู้อื่น แม้ว่าบุคคลนั้นจะเป็นคนกระทำผิดหรือไม่ก็ตาม

หัวร้อนเป็นปัญหาสุขภาพจิตหรือไม่

หัวร้อนเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ โดยอาจเกิดจากปัญหาในชีวิต ปัญหาสุขภาพ สุขภาพจิต หรือปัญหาอื่น ๆ ดังนี้

• ความเครียดในชีวิต เช่น การหย่าร่าง การทำงาน ฐานะทางการเงิน ความเหงา ความเหนื่อยล้า สิ่งเหล่านี้สามารถกระตุ้นทำให้เกิดอารมณ์หงุดหงิดและหัวร้อนได้
• การนอนหลับไม่เพียงพอ จากพฤติกรรมการใช้ชีวิตหรือภาวะสุขภาพ เช่น ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ ปัญหาการนอนไม่หลับ สามารถทำให้ร่างกายอ่อนล้า กระตุ้นให้เกิดความเครียดมากขึ้นและอาจทำให้เกิดอารมณ์หงุดหงิดได้เช่นกัน
• การรับประทานคาเฟอีน เมื่อรู้สึกอ่อนเพลียหรือนอนหลับไม่เพียงพอ การรับประทานคาเฟอีนสามารถกระตุ้นให้ร่างกายรู้สึกสดชื่นได้ แต่เมื่อคาเฟอีนหมดฤทธิ์ ความอ่อนเพลียก็จะกลับคืนมาซึ่งสามารถกระตุ้นความหงุดหงิดและทำให้หัวร้อนได้
• ปัญหาสุขภาพ เช่น ภาวะสมองเสื่อม กลุ่มอาการก่อนมีประจำเดือน (PMS) น้ำตาลในเลือดต่ำ ปัญหาการนอนหลับ ปัญหาต่อมไทรอยด์ การบาดเจ็บที่สมอง อาการปวดเรื้อรัง
• ปัญหาสุขภาพจิต เช่น โรคซึมเศร้า โรคไบโพลาร์ ความวิตกกังวล ภาวะถอนพิษสารเสพติด (Substance Withdrawal) โรคเครียดหลังเหตุการณ์สะเทือนใจ (Post-Traumatic Stress Disorder หรือ PTSD) ความเครียด โรคซึมเศร้าตามฤดูกาล (Seasonal Affective Disorder หรือ SAD)

วิธีควบคุมอารมณ์เพื่อจัดการกับอาการหัวร้อน

หากเจอปัญหามาตลอดทั้งวันหรือสภาพอากาศที่ร้อนจัดจนกระตุ้นให้เกิดอาการหงุดหงิดหัวร้อน สามารถควบคุมอารมณ์ตัวเองได้ด้วยวิธีดังต่อไปนี้

วิธีรับมือเมื่อต้องอยู่กับคนหัวร้อน

เมื่อเลี่ยงไม่ได้ที่จะต้องทำงานหรืออยู่ร่วมกับคนหัวร้อน วิธีรับมือเมื่อเจอกับคนหัวร้อนอาจสามารถทำได้ ดังนี้