กินยาคุมผิดวัน ทำให้ตั้งท้องได้หรือไม่

กินยาคุมผิดวัน สามารถทำให้ท้องได้หรือไม่ อาจเป็นคำถามที่หลายคนสงสัย โดยทั่วไปยาคุมกำเนิดส่วนใหญ่มีปริมาณฮอร์โมนเท่ากันทุกเม็ด การกินยาคุมผิดวันจึงไม่ส่งผลต่อประสิทธิภาพในการคุมกำเนิด แต่ในกรณีที่ลืมกินยาคุมควรใส่ถุงยางอนามัยร่วมด้วย เพื่อประสิทธิภาพในการคุมกำเนิดที่ดี

[embed-health-tool-ovulation]

ยาคุมทำงานอย่างไร

ยาคุม เป็นยาเม็ดที่ประกอบไปด้วยฮอร์โมนเอสโตรเจน (Estrogen) และฮอร์โปรเจสติน (Progestin) ที่มีคุณสมบัติยับยั้งฮอร์โมนปกติตามธรรมชาติของร่างกายเพื่อช่วยป้องกันการตั้งครรภ์ โดยช่วยหยุดการตกไข่ ปรับให้มูกในปากมดลูกหนาขึ้น เพื่อให้อสุจิเข้าปากมดลูกไปผสมกับไข่ได้ยากขึ้น และยังเปลี่ยนแปลงลักษณะเยื่อบุโพรงมดลูกทำให้ไข่ที่ปฏิสนธิแล้วไม่สามารถฝังตัวได้

กินยาคุมผิดวัน ทำให้ตั้งท้องได้หรือไม่

ยาเม็ดคุมกำเนิดในปัจจุบันมีทั้งแบบฮอร์โมนรวมและแบบฮอร์โมนเดี่ยว ซึ่งอยู่ในรูปแบบ 28 หรือ 21 เม็ด โดยส่วนใหญ่ยาเม็ดคุมกำเนิดแบบ 21 เม็ด จะประกอบด้วยตัวยาที่ออกฤทธิ์ทั้งหมดในปริมาณที่เท่ากัน แต่ยาคุมแบบ 28 เม็ด จะประกอบด้วยตัวยาที่ออกฤทธิ์ 21 เม็ด และเม็ดแป้งอีก 7 เม็ด ซึ่งมีประสิทธิภาพในการคุมกำเนิดได้เท่ากันหากกินยาอย่างถูกต้อง

ส่วนบางคนอาจมีข้อสงสัยว่า กินยาคุมผิดวัน จะทำให้ท้องได้ไหม โดยปกติยาคุมทุกเม็ดจะมีปริมาณของฮอร์โมนเอสโตรเจนและฮอร์โมนโปรเจสตินที่เท่ากัน ดังนั้น หากกินยาคุมผิดวันอาจไม่มีผลต่อการคุมกำเนิด แต่ยาคุมบางชนิดแต่ละเม็ดอาจมีปริมาณฮอร์โมนที่ไม่เท่ากัน ซึ่งจะมีสีกำกับที่แตกต่างกันอยู่ในแต่ละเม็ด หากกินยาคุมผิดวันส่วนใหญ่จะไม่มีผลต่อการคุมกำเนิด แต่อาจทำให้ประจำเดือนมากผิดปกติได้หรืออาจเสี่ยงตั้งครรภ์ได้

อย่างไรก็ตาม สำหรับผู้ที่กินยาคุมแบบ 28 เม็ด และกินยาคุมผิด โดยกินยา 7 เม็ดสุดท้ายในแผงที่เป็นเม็ดแป้งสลับกับการกินตัวยาที่ออกฤทธิ์ อาจเสี่ยงทำให้เกิดการตั้งครรภ์ได้

กินยาคุมผิดวันควรทำอย่างไร

สำหรับผู้ที่กินยาคุมผิดวันหรือลืมกินยาคุม อาจปฏิบัติตามขั้นตอนต่อไปนี้

• สังเกตสีของเม็ดยาคุม เพราะส่วนใหญ่หากยาคุมแต่ละเม็ดมีปริมาณฮอร์โมนไม่เท่ากัน ตัวยาจะมีสีที่แตกต่างกันเพื่อให้สามารถกินยาได้อย่างถูกต้อง ซึ่งอาจช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดผลข้างเคียงหรือการตั้งครรภ์ได้
• หากกินยาคุมผิดวันแต่ยาคุมแต่ละเม็ดมีปริมาณฮอร์โมนเท่ากัน สามารถกินยาคุมต่อไปเรื่อย ๆ จนหมด และกินยาคุมเม็ดที่ลืมต่อได้เลย ซึ่งจะมีประสิทธิภาพในการคุมกำเนิดที่เท่ากัน
• หากกินยาคุมผิดวันแต่ยาคุมแต่ละเม็ดมีปริมาณฮอร์โมนไม่เท่ากัน สามารถกินยาคุมต่อไปเรื่อย ๆ จนหมด และกินยาคุมเม็ดที่ลืมต่อได้เลย แต่ในกรณีนี้ควรเข้าพบคุณหมอเพื่อตรวจสอบสุขภาพร่วมด้วย เพราะฮอร์โมนที่ไม่เท่ากันอาจทำให้เกิดความผิดปกติ เช่น ประจำเดือนมาผิดปกติ รวมทั้งอาจใช้ถุงยางร่วมด้วยจนกว่าจะขึ้นยาคุมแผงใหม่ เพื่อประสิทธิภาพในการป้องกันการตั้งครรภ์ที่ดี
• สำหรับผู้ที่ลืมกินยาคุม ควรกินยาคุมทันทีที่นึกขึ้นได้และกินเม็ดต่อไปในเวลาเดิม หากลืมกินยาคุมเกิน 24 ชั่วโมง ให้กินยาคุมพร้อมกัน 2 เม็ดทันทีที่นึกขึ้นได้ จากนั้นกินเม็ดถัดไปในเวลาเดิม แต่หากลืมกิน 3 เม็ดให้หยุดกินยาคุมแผงนั้นทันที แล้วรอขึ้นแผงใหม่เมื่อประจำเดือนมาวันแรกในเดือนถัดไป

อย่างไรก็ตาม การกินยาคุมผิดวันและการลืมกินยาคุมอาจมีความเสี่ยงในการตั้งครรภ์ได้ จึงควรใส่ถุงยางอนามัยขณะมีเพศสัมพันธ์ทุกกครั้งจนกว่าจะขึ้นยาแผงใหม่ เพื่อการคุมกำเนิดที่ดี

นอกจากนี้ ก่อนกินยาคุมกำเนิดทุกชนิดควรอ่านฉลากยาให้ละเอียดหรือสอบถามเภสัชเกี่ยวกับขนาดฮอร์โมนในยาแต่ละเม็ด รวมทั้งวิธีปฏิบัติตัวเมื่อกินยาผิดเม็ดหรือลืมกินยา เพื่อให้สามารถคุมกำเนิดได้อย่างมีประสิทธิภาพ