เชื่อว่าผู้ที่ติดเชื้อเอชไอวีทุกคน ต่างได้รับการแนะนำให้เข้ารับการรักษาที่เหมาะสม เนื่องจากบางครั้ง ยาต้านเอชไอวีนั้น อาจไม่สามารถรักษาการติดเชื้อเอชไอวีได้ แต่กลับช่วยควบคุมไวรัส และช่วยดำรงชีวิตได้ยาวนาน ส่งผลให้มีสุขภาพที่ดีขึ้นไม่แพร่เชื้อไปยังผู้อื่น อย่างไรก็ตาม ควรศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับยาและผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นก่อนการใช้ยาเสมอ
[embed-health-tool-bmi]
การบำบัดด้วย ยาต้านไวรัส
ยาต้านไวรัส (antiretroviral therapy: ART) คือ ยาที่ใช้ต้านไวรัสเอชไอวี เพื่อช่วยป้องกันไม่ให้เชื้อเอชไอวีมีการแบ่งตัว ทำให้จำนวนเชื้อเอชไอวีในร่างกายลดลง เมื่อเชื้อเอชไอวีมีการถูกยับยั้ง ก็อาจส่งผลช่วยให้ ระบบภูมิคุ้มกัน มีการทำงานที่ดีขึ้นสามารถต่อสู้กับการติดเชื้อ และโรคมะเร็งได้ ถึงแม้ว่ายังคงมีเชื้อเอชไอวีอยู่บ้าง แต่ร่างกายก้จะแข็งแรงเพียงพอที่ป้องกันตัวเองจากการติดเชื้อ พร้อมช่วยลดความเสี่ยงในการแพร่เชื้อไปยังผู้อื่นได้เช่นกัน
อีกทั้งยาต้านไวรัสส่วนใหญ่มักได้รับการแนะนำให้ผู้ป่วยที่ติดเชื้อเอชไอวีถูกบำบัดโดยแพทย์ ไม่ว่าจะในกรณีติดเชื้อมานานเท่าใด และภาวะสุขภาพเป็นอย่างไร ที่สำคัญหากมีการปล่อยไว้เป็นระยะเวลานานไม่เร่งรีบเข้ารับการรักษา เชื้อเอชไอวีที่อยู่ภายในร่างกายคุณนั้นก็อาจสามารถเข้าไปทำลายระบบภูมิคุ้มกัน จนพัฒนาเข้าสู่โรคเอดส์ได้ในที่สุด
ประเภทของ ยาต้านไวรัส
ประเภทหลักของยาต้านไวรัสที่ใช้บำบัดอาการติดเชื้อเอชไอวีประกอบด้วย ยาดังต่อไปนี้
- ประเภท Nucleoside reverse transcriptase inhibitors (NRTIs) ได้แก่ ยาไซโดวิวดีน ยาอะบาคาเวียร์ และยาเอ็มทริซิตาบีน สามารถป้องกันเอนไซม์ที่เชื้อเอชไอวีใช้แบ่งตัวภายในเซล์
- ประเภท Non-nucleoside reverse transcriptase inhibitors (NNRTIs) ได้แก่ ยาเอเฟวารีนซ์ ยาเอทราวิรีน และยาเนวิราพีน ป้องกันเอนไซม์ตัวเดียวกับประเภท NRTIs แต่มีโครงสร้างทางเคมีที่แตกต่างกัน
- ประเภท Protease inhibitors (PIs) ได้แก่ ยาอะซาตานาเวียร์ ยาริโทนาเวียร์ และยาทิพรานาเวียร์ ยับยั้งการสร้างองค์ประกอบหนึ่งของเชื้อเอชไอวี ยาต้านชนิดยับยั้งการเข้าสู่เซลล์เป้าหมาย (Entry inhibitors) สามารถยับยั้งการนำเชื้อเอชไอวีเข้าสู่เซลล์ CD4 ยาประเภทนี้มี 2 ส่วน ส่วนแรก คือ CCR5 antagonists (หรือ entry inhibitors) เช่น ยามาราวิร็อก ที่ต่อต้าน CCR5 ซึ่งเป็นโปรตีนตัวรับที่พื้นผิวของเซลล์ CD4 (เซลล์ระบบภูมิคุ้มกัน) ที่เชื้อเอชไอวีเข้าไปติดยึดเพื่อเข้าไปในเซลล์ ส่วนที่สอง คือ ยาต้านชนิดยับยั้งการเกาะจับเซลล์เป้าหมาย (fusion inhibitors) เช่น ยาเอ็นฟิวเวอร์ไทด์ (enfuvirtide อย่างเช่น Fuzeon®) ที่ช่วยป้องกันเชื้อเอชไอวีไม่ให้เข้าไปยังเซลล์ CD4
- ประเภท Integrase inhibitors ได้แก่ ยาโดลูทิเกรเวียร์ ยาเอไวทีเกรเวียร์ และยาราลทิเกรเวียร์ ป้องกันไม่ให้เชื้อเอชไอวีแทรกดีเอ็นเอเข้าไปในเซลล์เป้าหมาย
ข้อควรรู้ก่อนใช้ ยาต้านไวรัส เอชไอวี
ยาต้านไวรัสส่วนใหญ่ประกอบด้วยยาที่แตกต่างกันสามชนิดรวมกันภายใน 1 เม็ด เนื่องจากยาต้านไวรัสแบบรวมแต่ละประเภทมีคุณสมบัติเฉพาะที่จะต่อสู้กับเชื้อเอชไอวี ในระยะของวงจรชีวิตเชื้อเอชไอวี แต่ถึงอย่างไรคุณควรจำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องเข้าตรวจสอบเกี่ยวกับเชื้อเอชไอวีจากแพทย์เสียก่อน เพื่อช่วยวิเคราะห์หนทางการรักษาตามภาวะทางสุขภาพของแต่ละบุคคลได้อย่างเหมาะสม