ยาต้านไวรัส เอชไอวี ทางเลือกในการรักษาผู้ป่วยเอชไอวี

เชื่อว่าผู้ที่ติดเชื้อเอชไอวีทุกคน ต่างได้รับการแนะนำให้เข้ารับการรักษาที่เหมาะสม เนื่องจากบางครั้ง ยาต้านเอชไอวีนั้น อาจไม่สามารถรักษาการติดเชื้อเอชไอวีได้ แต่กลับช่วยควบคุมไวรัส และช่วยดำรงชีวิตได้ยาวนาน ส่งผลให้มีสุขภาพที่ดีขึ้นไม่แพร่เชื้อไปยังผู้อื่น วันนี้ Hello คุณหมอ จึงขอชวนทุกคนไปรู้จักกับ ยาต้านไวรัส เอชไอวี ดังกล่าวเบื้องต้นไปพร้อม ๆ กันค่ะ

การบำบัดด้วย ยาต้านไวรัส

ยาต้านไวรัส (antiretroviral therapy: ART) คือ ยาที่ใช้ต้านไวรัสเอชไอวี เพื่อช่วยป้องกันไม่ให้เชื้อเอชไอวีมีการแบ่งตัว ทำให้จำนวนเชื้อเอชไอวีในร่างกายลดลง เมื่อเชื้อเอชไอวีมีการถูกยับยั้ง ก็อาจส่งผลช่วยให้ ระบบภูมิคุ้มกัน มีการทำงานที่ดีขึ้นสามารถต่อสู้กับการติดเชื้อ และโรคมะเร็งได้ ถึงแม้ว่ายังคงมีเชื้อเอชไอวีอยู่บ้าง แต่ร่างกายก้จะแข็งแรงเพียงพอที่ป้องกันตัวเองจากการติดเชื้อ พร้อมช่วยลดความเสี่ยงในการแพร่เชื้อไปยังผู้อื่นได้เช่นกัน

อีกทั้งยาต้านไวรัสส่วนใหญ่มักได้รับการแนะนำให้ผู้ป่วยที่ติดเชื้อเอชไอวีถูกบำบัดโดยแพทย์ ไม่ว่าจะในกรณีติดเชื้อมานานเท่าใด และภาวะสุขภาพเป็นอย่างไร ที่สำคัญหากมีการปล่อยไว้เป็นระยะเวลานานไม่เร่งรีบเข้ารับการรักษา เชื้อเอชไอวีที่อยู่ภายในร่างกายคุณนั้นก็อาจสามารถเข้าไปทำลายระบบภูมิคุ้มกัน จนพัฒนาเข้าสู่โรคเอดส์ได้ในที่สุด

ประเภทของ ยาต้านไวรัส

ประเภทหลักของยาต้านไวรัสที่ใช้บำบัดอาการติดเชื้อเอชไอวีประกอบด้วย ยาดังต่อไปนี้

• ประเภท Nucleoside reverse transcriptase inhibitors (NRTIs) ได้แก่ ยาไซโดวิวดีน (zidovudine อย่างเช่น Retrovir®) ยาอะบาคาเวียร์ (abacavir อย่างเช่น Ziagen®) และยาเอ็มทริซิตาบีน (emtricitabine อย่างเช่น Emtriva®) สามารถป้องกันเอนไซม์ที่เชื้อเอชไอวีใช้แบ่งตัวภายในเซล์
• ประเภท Non-nucleoside reverse transcriptase inhibitors (NNRTIs) ได้แก่ ยาเอเฟวารีนซ์ (efavirenz อย่างเช่น Sustiva®) ยาเอทราวิรีน (etravirine อย่างเช่น Intelence®) และยาเนวิราพีน (nevirapine อย่างเช่น Viramune®) ป้องกันเอนไซม์ตัวเดียวกับประเภท NRTIs แต่มีโครงสร้างทางเคมีที่แตกต่างกัน
• ประเภท Protease inhibitors (PIs) ได้แก่ ยาอะซาตานาเวียร์ (atazanavir อย่างเช่น Reyataz®) ยาริโทนาเวียร์ (ritonavir อย่างเช่น Norvir®) และยาทิพรานาเวียร์ (tipranavir อย่างเช่น Aptivus®) ยับยั้งการสร้างองค์ประกอบหนึ่งของเชื้อเอชไอวี ยาต้านชนิดยับยั้งการเข้าสู่เซลล์เป้าหมาย (Entry inhibitors) สามารถยับยั้งการนำเชื้อเอชไอวีเข้าสู่เซลล์ CD4 ยาประเภทนี้มี 2 ส่วน ส่วนแรก คือ CCR5 antagonists (หรือ entry inhibitors) เช่น ยามาราวิร็อก (maraviroc อย่างเช่น Selzentry®) ที่ต่อต้าน CCR5 ซึ่งเป็นโปรตีนตัวรับที่พื้นผิวของเซลล์ CD4 (เซลล์ระบบภูมิคุ้มกัน) ที่เชื้อเอชไอวีเข้าไปติดยึดเพื่อเข้าไปในเซลล์ ส่วนที่สอง คือ ยาต้านชนิดยับยั้งการเกาะจับเซลล์เป้าหมาย (fusion inhibitors) เช่น ยาเอ็นฟิวเวอร์ไทด์ (enfuvirtide อย่างเช่น Fuzeon®) ที่ช่วยป้องกันเชื้อเอชไอวีไม่ให้เข้าไปยังเซลล์ CD4
• ประเภท Integrase inhibitors ได้แก่ ยาโดลูทิเกรเวียร์ (dolutegravir อย่างเช่น Tivicay®) ยาเอไวทีเกรเวียร์ (elvitegravir อย่างเช่น Vitekta®) และยาราลทิเกรเวียร์ (raltegravir อย่างเช่น Isentress®) ป้องกันไม่ให้เชื้อเอชไอวีแทรกดีเอ็นเอเข้าไปในเซลล์เป้าหมาย

ข้อควรรู้ก่อนใช้ ยาต้านไวรัส เอชไอวี

ยาต้านไวรัสส่วนใหญ่ประกอบด้วยยาที่แตกต่างกันสามชนิดรวมกันภายใน 1 เม็ด เนื่องจากยาต้านไวรัสแบบรวมแต่ละประเภทมีคุณสมบัติเฉพาะที่จะต่อสู้กับเชื้อเอชไอวี ในระยะของวงจรชีวิตเชื้อเอชไอวี แต่ถึงอย่างไรคุณควรจำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องเข้าตรวจสอบเกี่ยวกับเชื้อเอชไอวีจากแพทย์เสียก่อน เพื่อช่วยวิเคราะห์หนทางการรักษาตามภาวะทางสุขภาพของแต่ละบุคคลได้อย่างเหมาะสม