backup og meta
สำรวจ
เครื่องมือตรวจเช็กสุขภาพ
ถามคุณหมอ
บันทึก
สารบัญ

ไพริดอกซีน (Pyridoxine) หรือ วิตามินบี 6 (Vitamin B6)

ตรวจสอบข้อมูลทางการแพทย์โดย เภสัชกรวิสสุตา ชั้นประเสริฐ · ยาและอาหารเสริม · Hello Health Group


เขียนโดย พลอย วงษ์วิไล · แก้ไขล่าสุด 08/02/2021

ไพริดอกซีน (Pyridoxine) หรือ วิตามินบี 6 (Vitamin B6)

ยา ไพริดอกซีน หรือ วิตามินบี 6 โดยทั่วไปแล้วใช้เพื่อรักษาโรคโลหิตจางแต่กำเนิด ที่เรียกว่าโรคเลือดจางชนิดซิเดโรบลาส (Sideroblastic Anemia) ภาวะขาดไพริดอกซีน ระดับสารโฮโมซีสทีนในเลือดสูง และอาการชักบางชนิดในเด็กแรกเกิด

ข้อบ่งใช้

ยา ไพริดอกซีน หรือ วิตามินบี 6 ใช้สำหรับ

ยา ไพริดอกซีนหรือวิตามินบี 6 โดยทั่วไปแล้วใช้เพื่อรักษาโรคโลหิตจางแต่กำเนิด ที่เรียกว่าโรคเลือดจางชนิดซิเดโรบลาส (Sideroblastic Anemia) ภาวะขาดไพริดอกซีน ระดับสารโฮโมซีสทีนในเลือดสูง และอาการชักบางชนิดในเด็กแรกเกิด

วิธีการใช้ยา ไพริดอกซีน หรือ วิตามินบี 6

  • รับประทานคู่กับอาหาร หรือรับประทานแยกต่างหาก โดยปกติคือวันละครั้ง
  • หากคุณใช้ยาแคปซูลแบบออกฤทธิ์นาน หรือยาเม็ดแบบออกฤทธิ์นาน ให้กลืนยาไปทั้งเม็ด ห้ามบดหรือเคี้ยวยาแคปซูล การทำแบบนั้นจะทำให้ตัวยาออกฤทธิ์มาทั้งหมดในทีเดียว และเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดผลข้างเคียง
  • หากคุณใช้ยาแบบผง ให้ผสมกับน้ำในปริมาณที่เหมาะสม แล้วคนให้ทั่ว ดื่มยาทันที ห้ามเตรียมยาเผื่อไว้ล่วงหน้า
  • การเก็บรักษายา ไพริดอกซีน หรือ วิตามินบี 6

    ยาไพริดอกซีนหรือวิตามินบี 6 ควรเก็บในอุณหภูมิห้อง หลีกเลี่ยงแสงหรือความชื้น เพื่อป้องกันไม่ให้ตัวยาเกิดความเสียหาย ไม่ควรเก็บยานี้ในห้องน้ำหรือช่องแช่แข็ง ยาไพริดอกซีน/วิตามินบี 6 บางยี่ห้ออาจจะต้องเก็บรักษาแตกต่างกัน จึงควรตรวจสอบฉลากยา หรือสอบถามเภสัชกรเสมอ เพื่อความปลอดภัยโปรดเก็บยาให้ห่างจากมือเด็กและสัตว์เลี้ยง

    ไม่ควรทิ้งยาไพริดอกซีนหรือวิตามินบี 6 ลงในชักโครก หรือเทยาลงในท่อระบายน้ำ เว้นเสียแต่จะได้รับคำแนะนำให้ทำเช่นนั้น ควรกำจัดยาด้วยวิธีที่ถูกต้องเมื่อยาหมดอายุ หรือไม่มีความจำเป็นต้องใช้งาน โปรดสอบถามเภสัชกรเพิ่มเติม เกี่ยวกับวิธีการกำจัดยาที่ถูกต้อง

    ข้อควรระวังและคำเตือน

    ข้อควรรู้ก่อนใช้ยา ไพริดอกซีน หรือ วิตามินบี 6

    ปรึกษากับแพทย์ในกรณีดังต่อไปนี้

    • คุณกำลังตั้งครรภ์หรือให้นมบุตร เนื่องจากหากคุณต้องการจะให้นมบุตร หรือกำลังให้นมบุตรควรใช้ยาตามที่แพทย์กำหนดเท่านั้น
    • คุณกำลังใช้ยาอื่นๆ รวมทั้งยาที่สามารถหาซื้อได้เองโดยไม่ต้องมีใบสั่งยา เช่น สมุนไพร หรือการแพทย์ทางเลือก

    ความปลอดภัยต่อการตั้งครรภ์หรือให้นมบุตร

    ยาไพริดอกซีนหรือวิตามินบี 6นั้นจะปลอดภัยกับผู้ตั้งครรภ์และให้นมบุตร หากรับประทานในขนาดที่ไม่เกินกับปริมาณสารอาหารที่แนะนำให้บริโภคต่อวัน

    หลีกเลี่ยงการใช้ยาในปริมาณมากขณะตั้งครรภ์หรือให้นมบุตร มียาแบบพิเศษที่ได้รับการยอมรับจากองค์การอาหารและยาแห่งสหรัฐอเมริกา ให้ใช้ได้ขณะตั้งครรภ์ แต่ไม่ควรใช้ยาในระยะยาว หรือใช้ยาในปริมาณมากโดยไม่ได้รับคำแนะนำจากแพทย์ เนื่องจากมีความเสี่ยงต่ออาการชักในเด็กทารก

    ผลข้างเคียง

    ผลข้างเคียงของการใช้ยาไพริดอกซีนหรือวิตามินบี 6

    สำหรับบางคน ยาไพริดอกซีนหรือวิตามินบี 6 อาจทำให้เกิดอาการคลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้อง เบื่ออาหาร ปวดหัว เป็นเหน็บ ง่วงซึม และผลข้างเคียงอื่นๆ

    ไม่ใช่ทุกคนจะเจอกับผลข้างเคียงเหล่านี้อาจจะมีอาการอย่างอื่นนอกเหนือจากที่กล่าวมาข้างต้น ถ้าคุณมีข้อสงสัยใดๆ โปรดปรึกษาหมอของคุณ

    ปฏิกิริยาของยา

    ปฏิกิริยากับยาอื่น

    ยาไพริดอกซีนหรือวิตามินบี 6 อาจเกิดปฏิกิริยากับยาอื่นที่คุณกำลังใช้อยู่ ซึ่งอาจส่งผลต่อการออกฤทธิ์ของยา หรือเพิ่มความเสี่ยงที่จะเกิดผลข้างเคียง เพื่อป้องกันปัญหาที่อาจจะเกิดขึ้น คุณควรจะบอกแพทย์หรือเภสัชกรของคุณว่า คุณกำลังใช้ยาอะไรอยู่บ้าง (ทั้งยาตามใบสั่งแพทย์ ยาที่ซื้อได้เอง และสมุนไพรต่างๆ) เพื่อความปลอดภัย โปรดอย่าเริ่ม หยุด หรือเปลี่ยนยาโดยไม่ได้รับความเห็นชอบจากแพทย์

  • การรับประทานวิตามินบี 6 (ไพริดอกซีน) ร่วมกับยาแอสไพริน ยาต้านการแข็งตัวของเลือด เช่น ยาวาฟาริน (warfarin) หรือเฮพาริน (heparin) ยาต้านเกล็ดเลือด (Antiplatelet drug) เช่น ยาโคลพิโดเกรล (clopidogrel) และยาแก้อักเสบชนิดไม่ใช่สเตียรอยด์ (non-steroidal anti-inflammatory drugs) เช่น ไอบูโพรเฟน (ibuprofen) หรือนาพรอกเซน (naproxen) อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการมีเลือดออกได้
  • วิตามินบี 6 (ไพริดอกซีน) อาจส่งผลต่อระดับของน้ำตาลในเลือด หากจะใช้ยาที่ส่งผลต่อระดับของน้ำตาลในเลือด ควรใช้ยานี้ด้วยความระมัดระวัง
  • ยา ไพริดอกซีนหรือวิตามินบี 6 อาจลดระดับความดันโลหิต ผู้ที่ใช้ยาลดความดันโลหิต ควรใช้ยานี้ด้วยความระมัดระวัง
  • การรับประทานยาไพริดอกซีนหรือวิตามินบี 6 ร่วมกับอะมิโอดาโรน (Amiodarone) อาจเพิ่มโอกาสในการถูกแดดเผา แผลพุพอง หรือผดผื่นบริเวณที่สัมผัสกับแสงแดด
  • ยาไพริดอกซีนหรือวิตามินบี 6 อาจเพิ่มความเร็วของร่างกายในการเปลี่ยนรูปยาฟีโนบาร์บิทัล (phenobarbital) เฟนิโทอิน (phenytoin) และเลโวโดปา (levodopa) ทำให้อาจลดประสิทธิภาพของยาเหล่านี้ได้
  • ยาไพริดอกซีนหรือวิตามินบี 6 ส่งผลกระทบกับการดูดซึมและประสิทธิภาพของยาปฏิชีวนะเตตราไซคลีน (antibiotic tetracycline)
  • ปฏิกิริยากับอาหารหรือแอลกอฮอล์

    ยาไพริดอกซีนหรือวิตามินบี 6 อาจมีปฏิกิริยากับอาหารหรือเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ โดยส่งผลต่อการออกฤทธิ์ของยา หรือเพิ่มความเสี่ยงที่จะเกิดผลข้างเคียง โปรดปรึกษากับแพทย์หรือเภสัชกรก่อนเสมอ

    ปฏิกิริยากับอาการโรคอื่น

    ยาไพริดอกซีน/วิตามินบี 6 อาจส่งผลให้อาการโรคของคุณแย่ลง หรือส่งผลต่อการออกฤทธิ์ของยา โปรดแจ้งให้แพทย์หรือเภสัชกรทราบถึงสภาวะโรคของคุณก่อนใช้ยาเสมอ โดยเฉพาะอย่างยิ่งโรคต่อไปนี้

    ขนาดยา

    ข้อมูลในที่นี้ไม่มีเจตนาให้ใช้ทดแทนคำแนะนำทางการแพทย์ ควรปรึกษากับแพทย์และเภสัชกรทุกครั้ง เพื่อรับทราบข้อมูลเพิ่มเติม

    ขนาดยา ไพริดอกซีน หรือ วิตามินบี 6 สำหรับผู้ใหญ่

    ปริมาณสารอาหารที่แนะนำให้ได้รับในแต่ละวัน

    ผู้ชาย

    • น้อยกว่า 50 ปี 1.3 มก./วัน
    • มากกว่า 50 ปี 1.7 มก./วัน

    ผู้หญิง

    • น้อยกว่า 50 ปี 1.3 มก./วัน
    • มากกว่า 50 ปี 1.5 มก./วัน
    • ผู้ตั้งครรภ์ 1.9 มก./วัน

    ผู้ใหญ่ที่มีภาวะขาดวิตามินบี6 (ไพริดอกซีน)

    • ขนาดยาเริ่มต้น รับประทาน 2.5-25 มก. ต่อวัน เป็นเวลา 3 สัปดาห์
    • ขนาดยาปกติ รับประทาน 1.5-2.5 มก. ต่อวัน

    ภาวะขาดวิตามินบี6 (ไพริดอกซีน) ในผู้หญิงที่กำลังใช้ยาคุมกำเนิด รับประทาน 25-30 มก. ต่อวัน

    กลุ่มอาการก่อนมีประจำเดือน (premenstrual syndrome) รับประทาน 50-100 มก. ต่อวัน

    โรคเลือดจางชนิดซิเดโรบลาสที่ถ่ายทอดทางพันธุกรรม (Hereditary sideroblastic anemia)

    • ขนาดยาเริ่มต้น รับประทาน 200-600 มก. ต่อวัน
    • หลังจากอาการดีขึ้น รับประทาน 30-50 มก. ต่อวัน

    โรคนิ่วในไต

    • รับประทาน 25-500 มก. ทุกวัน

    สำหรับการรักษาอาการเคลื่อนไหวผิดปกติ (Tardive dyskinesia) ซึ่งเป็นผลข้างเคียงจากการใช้ยาระงับอาการทางจิตในระยะยาว และเกี่ยวข้องกับการเคลื่อนไหวที่บังคับไม่ได้ของกล้ามเนื้อ เช่นที่ลิ้น ริมฝีปาก ใบหน้า กราม แขน ขา นิ้วมือ หรือนิ้วเท้า

    • 100 มก. ต่อวัน และเพิ่มต่อสัปดาห์ได้สูงถึง 400 มก. ต่อวัน แบ่งเป็นยาสองมื้อ

    ป้องกันโรคจุดภาพชัดที่จอตาเสื่อม (Macular degeneration)

    • 50 มก. ทุกวัน ร่วมกับวิตามินบี12 หรือไซยาโนโคบาลามิน (cyanocobalamin) 1000 ไมโครกรัมและกรดโฟลิค 2500 ไมโครกรัม

    อาการคลื่นไส้ขณะตั้งครรภ์

    • ยาไพริดอกซีน 10-25 มก. สามถึงสี่ครั้งต่อวัน อีกทางเลือกหนึ่งคือยาออกฤทธิ์นาน (sustained-release pyridoxine) 75 มก. ร่วมกับวิตามินบี12 (ไซยาโนโคบาลามิน) 12 ไมโครกรัม กรดโฟลิค 1 มก. และแคลเซียมหรือเพรเมสิสอาร์เอ็กซ์ (PremesisRx) 200 มก. ทุกวัน เป็นสูตรที่ได้รับการอนุมัติจากองค์การอาหารและยาแห่งสหรัฐอเมริกา สำหรับอาการคลื่นไส้ขณะตั้งครรภ์

    ขนาดยาไพริดอกซีนวิหรือตามินบี 6 สำหรับเด็ก

    ปริมาณสารอาหารที่แนะนำให้ได้รับในแต่ละวัน

  • อายุไม่เกิน 6 เดือน 0.1 มก. วัน
  • 6-12 เดือน 0.3 มก./วัน
  • 1-3 ปี 0.5 มก./วัน
  • 4-8 ปี 0.6 มก./วัน
  • 9-13 ปี 1 มก./วัน
  • 14-18 ปี (ชาย) 1.3 มก./วัน (หญิง) 1.2 มก./วัน
  • อาการชักจากไพริดอกซีน

    • 10-100 มก. ฉีดเข้ากล้ามเนื้อและฉีดเข้าหลอดเลือด

    รูปแบบของยา

    ความแรงและรูปแบบของยามีดังนี้

    • วิตามินบี6 พบได้ในยาวิตามินรวม ได้แก่ ยาเม็ดแบบเคี้ยวสำหรับเคี้ยว และยาเหลวแบบหยด ยาวิตามินบีรวม (B complex vitamins) หรือแบบขายแยก มีอยู่หลายรูปแบบทั้งยาเม็ด ซอฟต์เจล และยาอม

    กรณีฉุกเฉินหรือใช้ยาเกินขนาด

    หากเกิดเหตุฉุกเฉินหรือใช้ยาเกินขนาด ควรแจ้งเหตุฉุกเฉิน หรือนำส่งห้องฉุกเฉินใกล้บ้านโดยทันที

    กรณีลืมใช้ยา

    หากคุณลืมรับประทานยาควรรีบรับประทานทันทีที่นึกได้ หรือถ้าหากใกล้ถึงเวลารับประทานยาครั้งต่อไป ให้ข้ามรอบไปรับประทานยาตามตารางปกติได้เลย ไม่ควรเพิ่มปริมาณยา

    Hello Health Group ไม่ได้ให้คำแนะนำทางการแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาโรคแต่อย่างใด

    หมายเหตุ

    Hello Health Group ไม่ได้ให้คำแนะนำด้านการแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาโรคแต่อย่างใด

    ตรวจสอบข้อมูลทางการแพทย์โดย

    เภสัชกรวิสสุตา ชั้นประเสริฐ

    ยาและอาหารเสริม · Hello Health Group


    เขียนโดย พลอย วงษ์วิไล · แก้ไขล่าสุด 08/02/2021

    advertisement iconโฆษณา

    คุณได้รับประโยชน์จากบทความนี้หรือไม่?

    advertisement iconโฆษณา
    advertisement iconโฆษณา