อคติเชื่อในประสบการณ์ (Conservatism bias) หมายถึงการที่เชื่อและให้ความสำคัญกับประสบการณ์ และข้อมูลเก่าๆ มากกว่าหลักฐานข้อมูลใหม่ คนเหล่านี้มักจะมีความเชื่อว่า สิ่งที่เป็นจริงในอดีตนั้นคือความถูกต้องแน่นอน หรือเชื่อมั่นว่าประสบการณ์ของตัวเองนั้นถูกต้อง เช่น ความเชื่อในการป้อนกล้วยให้เด็กแรกเกิดกินเพราะกลัวว่าเด็กจะขาดสารอาหาร แม้ว่าหมอในปัจจุบันจะยืนยันว่าห้ามทำ
อคติเชื่อข้อมูลใหม่ (Recency bias) อคตินี้จะตรงข้ามกับข้อที่ผ่านมา หมายถึงคนที่ให้ความสำคัญ และเชื่อมั่นในข้อมูลและเหตุการณ์ใหม่ล่าสุดเท่านั้น เช่น หลังจากเกิดปัญหาแผ่นดินไหวครั้งใหญ่ที่ประเทศหนึ่ง ประเทศอื่นๆ ก็อาจจะมาให้ความสำคัญในการป้องกันการเกิดแผ่นดินไหว แม้ว่าความเสี่ยงในการเกิดแผ่นดินไหวในประเทศตัวเองนั้นจะต่ำมากก็ตาม
อคติยึดติดหน้าที่ (Functional fixedness) หมายถึงการที่เรามีความคิดว่าของสิ่งใดสิ่งหนึ่ง มีหน้าที่อยู่เพียงแค่อย่างเดียว และต้องทำแค่เพียงหน้าที่เดียวเท่านั้น เช่น ค้อนมีไว้ตอกตระปู เมื่อไม่มีค้อน เขาก็จะไม่มองหาของแข็งๆ อย่างอื่นอย่างประแจ ที่อาจจะสามารถใช้แก้ขัดไปได้ก่อน แต่จะคิดเพียงว่าต้องใช้ค้อนเท่านั้นถึงจะทำงานนี้ได้
อคติจากความพึงพอใจ (Satisficing bias) หมายถึงคนที่เลือกจะเชื่อข้อมูลหรือข้อสรุปแรก ที่ตัวเองรู้สึกว่าดีพอแล้ว ได้คำตอบที่น่าพอใจแล้ว โดยไม่ไปค้นหาข้อมูลอื่นต่อ หรือไม่เปิดรับฟังข้อมูลเพิ่มเติมอีก ทำให้สามารถรับรู้ข้อมูลได้เพียงเล็กน้อย และไม่สามารถวิเคราะห์ข้อมูลนั้นได้อย่างถูกต้อง
อคติมองในแง่ดี (Optimism Bias) หมายถึงคนที่มีความเชื่อว่า ทุกสิ่งทุกอย่างจะต้องเรียบร้อย เป็นไปได้ด้วยดี หรือเป็นไปตามที่ตัวเองต้องการ โดยไม่ให้ความสำคัญ หรือคิดคำนวณเผื่อไปถึงข้อผิดพลาดที่อาจจะเกิดขึ้นในอนาคต คล้ายกับการหวังน้ำบ่อหน้า คนเหล่านี้มักจะมีปัญหาในการรับมือเมื่อสิ่งที่คิดไว้นั้นไม่เป็นไปอย่างที่คิด
สัญญาณที่บ่งบอกว่าคุณมีอคติทางความคิด
การจะสังเกตว่าตัวของคุณมีอคติทางความคิดหรือไม่นั้นอาจจะเป็นเรื่องที่ยาก เพราะบางอคติก็อาจจะมองออกยากกว่าอคติอื่นๆ แต่คุณอาจสังเกตสัญญาณที่บ่งบอกว่าคุณมีอคติทางความคิดได้ดังนี้
ความคิดเห็นทั้งหมด
แบ่งปันความคิดเห็นของคุณ
ร่วมแสดงความคิดเห็นของคุณกับ Hello คุณหมอ
สมัครสมาชิก หรือ เข้าสู่ระบบ เพื่อร่วมการพูดคุย