หูชั้นในอักเสบ เป็นการติดเชื้อที่ส่งผลทำให้หูชั้นในเกิดการอักเสบ อาจทำให้เกิดอาการวิงเวียนศีรษะ บ้านหมุน การทรงตัวผิดปกติ และอาจสูญเสียการได้ยิน ซึ่งส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวัน ดังนั้นการรู้ถึงสาเหตุ การรักษาและการป้องกัน อาจช่วยรับมือกับปัญหาสุขภาพที่อาจเกิดขึ้นได้

หูชั้นในอักเสบ คืออะไร

หูชั้นในอักเสบ คือการติดเชื้อไวรัสหรือเชื้อแบคทีเรียที่อาจเป็นผลมาจากการติดเชื้อที่หูชั้นกลาง แพร่กระจายไปยังหูชั้นใน ทำให้หูชั้นในอักเสบ และทำให้การส่งสัญญาณประสาทรับความรู้สึกจากหูไปยังสมองหยุดชะงัก ส่งผลกระทบต่อความสมดุลของการทรงตัว อาการวิงเวียนศีรษะ และการได้ยิน

อาการหูชั้นในอักเสบ

อาการของหูชั้นในอักเสบที่พบบ่อย มีดังนี้

• วิงเวียนศีรษะ
• บ้านหมุน ปวดหู
• คลื่นไส้คล้ายอาการเมารถ และอาเจียน
• มีไข้
• หูอื้อหรือสูญเสียการได้ยิน
• การเคลื่อนไหวเสียสมดุลเหมือนจะล้ม
• ลูกตาสั่น
• มองเห็นไม่ชัด ตาพร่ามัว

สาเหตุหูชั้นในอักเสบ

สาเหตุของหูชั้นในอักเสบอาจแบ่งได้ดังนี้

• หูชั้นในอักเสบจากไวรัส

สาเหตุส่วนใหญ่ของหูชั้นในอักเสบเกิดจากการติดเชื้อไวรัสทางเดินหายใจส่วนบน เช่น การติดเชื้อหัดเยอรมัน ไข้หวัดใหญ่ การติดเชื้อไซโตเมกาโลไวรัส (Cytomegalovirus) โรคคางทูม ที่ลามไปถึงหูชั้นในส่งผลทำให้เกิดอาการวิงเวียนศีรษะ บ้านหมุน คลื่นไส้อาเจียน และสูญเสียการได้ยิน

• หูชั้นในอักเสบจากแบคทีเรีย

อาจเกิดขึ้นจากเชื้อสเตรปโตคอคคัสนิวโมเนียอี (Streptococcus pneumoniae) หรือเชื้อฮีโมฟิลุส อินฟลูเอนเซ่ (Haemophilus influenzae) ซึ่งอาจเป็นผลมาจากการติดเชื้อที่หูชั้นนอกลุกลามมายังหูชั้นใน โรคหูชั้นกลางอักเสบเรื้อรัง หรือภาวะเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากแบคทีเรีย

ปัจจัยเสี่ยงหูชั้นในอักเสบ

ปัจจัยที่อาจเพิ่มความเสี่ยงทำให้หูชั้นในอักเสบ มีดังนี้

• หูชั้นกลางอักเสบ
• ภาวะภูมิต้านทานตนเอง
• การติดเชื้อไวรัส เช่น โรคหัด เริม
• หลอดลมอักเสบ ไข้หวัด ไข้หวัดใหญ่
• เยื่อบุสมองอักเสบ
• การบาดเจ็บที่ศีรษะ
• การสูบบุหรี่และดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
• ความเครียด
• การใช้ยาบางชนิด

ข้อมูลในที่นี้ไม่มีเจตนาให้ใช้ทดแทนคำแนะนำทางการแพทย์ ควรปรึกษาคุณหมอทุกครั้งเพื่อรับทราบข้อมูลเพิ่มเติม

การวินิจฉัยหูชั้นในอักเสบ

คุณหมอจะสอบถามข้อมูลของอาการและตรวจร่างกายเพื่อวินิจฉัยโรค ดังนี้

• ตรวจความดันโลหิต
• ทดสอบการได้ยิน
• ให้ผู้ป่วยขยับหัวอย่างรวดเร็ว
• ตรวจการเคลื่อนไหวของดวงตา
• ตรวจการติดเชื้อในช่องหู

นอกจากนี้คุณหมออาจทดสอบเพิ่มเติมด้วยการตรวจคลื่นไฟฟ้าสมอง (Electroencephalogram : EEG) เป็น ซีทีสแกน หรือ MRI หากมีการติดเชื้อที่รุนแรงมากขึ้น เช่น โรคหลอดเลือดสมอง เยื่อหุ้มสมองอักเสบ

การรักษาหูชั้นในอักเสบ

เป้าหมายการรักษาโรคหูชั้นในอักเสบเพื่อบรรเทาอาการ โดยคุณหมออาจสั่งยา ดังนี้

• ยาคอร์ติโคสเตียรอยด์ เพื่อลดอาการอักเสบในหูชั้นใน
• ยาระงับประสาท สำหรับผู้ที่มีอาการวิงเวียนศีรษะรุนแรง
• ยาแก้คลื่นไส้อาเจียน
• ยาปฏิชีวนะสำหรับหูชั้นในอักเสบที่เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย

สำหรับผู้ที่เป็นหูชั้นในอักเสบเรื้อรัง คุณหมออาจให้ทำกายภาพบำบัดเพื่อปรับสมดุลและลดอาการวิงเวียนศีรษะ ดังนี้

• ขยับตาขึ้นและลง และขยับตาจากซ้ายไปขวา
• ก้มและเงยหน้า หันศีรษะไปทางซ้ายและขวา
• งอลำตัวไปข้างหน้าและเงยขึ้น เอนตัวไปด้านซ้ายและด้านขวา
• เดินขึ้นและลงทางลาด หรือบันได

การปรับไลฟ์สไตล์และการดูแลตัวเองเพื่อช่วยจัดการโรคหูชั้นในอักเสบ

การรักษาสุขภาพหูให้แข็งแรงด้วยการป้องกันและดูแลตัวเอง ดังนี้

• หลังจากการว่ายน้ำหรืออาบน้ำ ควรเช็ดหูให้แห้งเสมอ
• ล้างมือเป็นประจำ
• ควรให้ทารกกินนมแม่อย่างน้อย 1 ปี เพื่อสร้างภูมิคุ้มกันให้กับทารก
• ฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ และวัคซีนโรคปอดบวม
• ไม่สูบบุหรี่หรือสูดดมควันบุหรี่มือสอง

การดูแลตัวเองเพื่อช่วยบรรเทาอาการหูชั้นในอักเสบ

• ดื่มน้ำมาก ๆ
• นอนตะแคงข้างหากมีอาการเวียนหัว
• สร้างสภาพแวดล้อมที่ผ่อนคลายและมีเสียงรบกวนต่ำ
• หลีกเลี่ยงแสงสว่างมาก
• งดดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์