ตาแพ้แสง เป็นอาการที่ดวงตาเกิดการระคายเคืองเมื่อสัมผัสกับแสงต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นแสงแดดจากดวงอาทิตย์ แสงจากหลอดไฟ อาจส่งผลให้ผู้ป่วยมีอาการปวดตา แสบตา ตาแดง โดยผู้ที่มีอาการแพ้แสงอาจมีอาการปวดศีรษะร่วมด้วย ซึ่งสาเหตุส่วนใหญ่อาจมักมาจากโรคไมเกรน นอกจากนั้น ตาแพ้แสงอาจเกิดจากสาเหตุอื่น ๆ เช่น การใช้ยาหยอดตา ตาอักเสบ ผลข้างเคียงจากการใช้ยาปฏิชีวนะบางชนิด

ตาแพ้แสง คืออะไร

ตาแพ้แสง ไม่ใช่โรคชนิดใดชนิดหนึ่งแต่อาจเป็นเพียงอาการหรือภาวะเจ็บป่วยจากโรคต่าง ๆ เช่น ไมเกรน ตาแห้ง ซึ่งอาจมีความเชื่อมโยงกับเซลล์ในดวงตาและเส้นประสาทที่ส่งไปยังสมอง ทำให้ดวงตาอาจเกิดการระคายเคืองเมื่อสัมผัสกับแสงต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็น แสงแดดจากดวงอาทิตย์ แสงจากหลอดไฟ ส่งผลให้ผู้ป่วยมีอาการปวดตา แสบตา ตาแดง รวมถึงอาจมีอาการปวดศีรษะร่วมด้วย นอกจากนั้น ตาแพ้แสงยังอาจเกิดจากสาเหตุอื่น ๆ เช่น การใช้ยาหยอดตา ตาอักเสบ ผลข้างเคียงจากการใช้ยาปฏิชีวนะบางชนิด

อาการของตาแพ้แสง

อาการที่อาจพบได้บ่อยในผู้ป่วยที่ตาแพ้แสง มีดังต่อไปนี้

• ปวดตา
• แสบตา หรือน้ำตาไหลออกจากดวงตา
• เมื่อดวงตาสัมผัสกับแสง อาจต้องหรี่ตาหรือกระพริบตาถี่ ๆ
• ตาแดง
• เวียนศีรษะ
• คลื่นไส้และอาเจียน

ผู้ที่มีอาการตาแพ้แสงอาจมีความแตกต่างกันไปตามแต่ละบุคคล รวมถึงความแตกต่างจากอาการเจ็บป่วยต่าง ๆ นอกจากนี้ ผู้ป่วยบางรายอาจมีอาการตาแพ้แสงร่วมกับอาการอื่น ๆ เช่น มีอาการปวดศีรษะร่วมด้วย

สาเหตุของตาแพ้แสง

สาเหตุที่อาจพบได้บ่อยของตาแพ้แสง อาจเกิดจากปวดศีรษะไมเกรนมากถึง 80% ผู้ป่วยส่วนใหญ่อาจมีอาการปวดศีรษะไมเกรนร่วมกับอาการตาแพ้แสง นอกจากนี้ ในผู้ป่วยบางรายอาจมีอาการปวดศีรษะอย่างรุนแรงที่เกิดขึ้นอย่างกะทันหัน หรือที่เรียกว่า “ปวดศีรษะคลัสเตอร์” รวมถึงอาจเกิดจากสาเหตุอื่น ๆ ดังนี้

• อาการเจ็บป่วยที่เกี่ยวข้องกับสมอง อาจทำให้เกิดอาการตาแพ้แสง เช่น เยื่อหุ้มสมองอักเสบ สมองได้รับบาดเจ็บอย่างรุนแรง โรคก้านสมองเสื่อม เนื้องอกในต่อมใต้สมอง
• อาการเจ็บป่วยที่เกี่ยวกับดวงตา อาจทำให้เกิดอาการตาแพ้แสง เช่น ตาแห้ง ม่านตาอักเสบ ต้อกระจก กระจกตาถลอก เยื่อบุตาอักเสบ
• ปัญหาสุขภาพจิต อาการตาแพ้แสงอาจเกิดกับผู้ที่มีปัญหาสุขภาพจิต เช่น ภาวะซึมเศร้า โรคกลัวที่ชุมชน โรควิตกกังวล โรคอารมณ์สองขั้ว อาการแพนิก

นอกจากนี้ อาการตาแพ้แสงอาจเกิดจากการรักษาปัญหาทางสายตา เช่น การทำเลสิก หรือการผ่าตัดอื่น ๆ รวมถึงอาจเกิดจากการใช้ยาบางชนิด เช่น ยาด็อกซีไซคลิน ยาเตตราไซคลีน ยาฟูโรซีไมด์ ยาแฮโลเพริดอล

ข้อมูลในที่นี้ไม่มีเจตนาให้ใช้ทดแทนคำแนะนำทางการแพทย์ควรปรึกษาคุณหมอทุกครั้งเพื่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติม

การวินิจฉัยตาแพ้แสง

ในเบื้องต้นคุณหมออาจสอบถามประวัติและอาการของผู้ป่วย เช่น มีอาการตาแห้งหรือไม่ รู้สึกแสบตาขณะสัมผัสแสงแดดหรือไม่ ในผู้ป่วยบางรายคุณหมออาจทำการตรวจด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (MRI) ร่วมด้วย เพื่อดูความผิดปกติของดวงตา และอาจใช้ในการยืนยันผลการวินิจฉัย

การรักษาตาแพ้แสง

วิธีการรักษาอาการตาแพ้แสง อาจขึ้นอยู่กับสาเหตุและอาการเจ็บป่วยของโรค โดยมีรายละเอียด ดังนี้

• ยาในกลุ่มทริปแทน เช่น ยาซูมาทริปแทน อาจใช้บรรเทาอาการปวดศีรษะที่อาจมีสาเหตุมาจากอาการปวดไมเกรนและไวต่อแสง
• การฉีดโบทูไลลินัม ท็อกซิน (Botulinum Toxin) อาจช่วยรักษาอาการเยื่อบุตาแห้ง หรือที่เรียกว่า “เกล็ดกระดี่ขึ้นดวงตา”
• กลุ่มยาเบนโซไดอะซีปีน เช่น ยาไดอะซีแพม เพื่อบรรเทาอาการวิตกกังวล
• น้ำตาเทียมรูปแบบขี้ผึ้ง อาจช่วยบรรเทาอาการตาแห้ง
• ยาหยอดตาสเตียรอยด์ อาจช่วยบรรเทาภาวะม่านตาอักเสบ

การปรับไลฟ์สไตล์และการดูแลตนเองเพื่อป้องกันอาการตาแพ้แสง

วิธีลดความเสี่ยงของอาการตาแพ้แสง อาจมีดังต่อไปนี้

• เมื่อออกจากบ้าน อาจสวมหมวก หรือแว่นกันแดด เพื่อลดแสงสะท้อนจากดวงอาทิตย์
• อาจลดปริมาณการเปิดหลอดไฟฟลูออเรสเซนต์ขณะอยู่ในอาคาร พยายามให้แสงจากธรรมชาติเข้ามาภายในอาคารมากที่สุด
• อาจหลีกเลี่ยงการสวมแว่นกันแดดในที่ร่ม เพราะเมื่อสายสัมผัสกับความมืดเป็นเวลานานอาจทำให้ดวงตาไวต่อแสง และอาจเกิดอาการตาแพ้แสงได้