ประจำเดือนสีน้ำตาล เป็นภาวะปกติที่เกิดจากเลือดเก่าที่ค้างอยู่ในมดลูกเป็นเวลานานทำปฏิกิริยากับออกซิเจนจนเปลี่ยนสี พบบ่อยในช่วงวันแรกและวันสุดท้ายของการมีประจำเดือน แต่ในบางกรณีอาจเป็นสัญญาณของภาวะสุขภาพอื่น ๆ เช่น การตั้งครรภ์ การแท้งบุตร การท้องนอกมดลูก วัยหมดประจำเดือน โรคมะเร็งมดลูก
ดังนั้น หากมีประจำเดือนสีน้ำตาลร่วมกับพบอาการผิดปกติอื่น ๆ เช่น ประจำเดือนสีน้ำตาล มาน้อย หรือ มามาก เกินไป ควรพบคุณหมอเพื่อรับการวินิจฉัยและการรักษาโดยเร็วที่สุด
[embed-health-tool-ovulation]
ประจําเดือนสีน้ำตาล คืออะไร
ประจำเดือนสีน้ำตาลเป็นเลือดประจำเดือนที่มีสีเข้มกว่าปกติ อาจเป็นสีน้ำตาลอ่อนหรือน้ำตาลเข้ม มักเกิดจากเลือดที่ค้างอยู่ในมดลูกเป็นเวลานานทำปฏิกิริยากับออกซิเจนทำให้มีสีเข้มขึ้น ซึ่งสีของประจำเดือนอาจแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับช่วงเวลาและอายุ หรืออาจเกิดจากปัญหาสุขภาพบางประการ เช่น การตั้งครรภ์ วัยหมดประจำเดือน ที่อาจส่งผลต่อสีของเลือดประจำเดือนได้เช่นกัน
ประจำเดือนสีน้ำตาลผิดปกติหรือไม่
สีของประจำเดือน เป็นสีน้ำตาลอาจเกิดขึ้นได้จากหลายปัจจัย ดังนี้
เมนส์สีน้ำตาล ที่เป็นปกติ
ประจำเดือนสีน้ำตาลที่เป็นปกติอาจเกิดจากสาเหตุ ดังนี้
- ประจำเดือนตกค้าง ในมดลูก ประจำเดือนสีน้ำตาลมักเกิดขึ้นในวันแรกและวันสุดท้ายของการมีประจำเดือน เนื่องจากเลือดสีแดงที่ค้างอยู่ในมดลูกมีปริมาณน้อยและทำปฏิกิริยากับออกซิเจน ทำให้เลือดออกมาเป็นสีน้ำตาล
- เยื่อบุโพรงมดลูกหนา ทำให้ประจำเดือนมามาก เลือดประจำเดือนจึงอาจเป็นสีแดงคล้ำ
- เยื่อบุโพรงมดลูกบาง อาจเกิดจากการรับประทานยาคุมกำเนิด ทำให้ประจำเดือนมาน้อย และมีสีน้ำตาลอ่อนหรือน้ำตาลเข้ม
- น้ำคาวปลา อาจมีสีแดงหรือสีน้ำตาลเข้ม มักเกิดขึ้นหลังคลอดบุตร เป็นวิธีที่ร่างกายขับเลือดและเนื้อเยื่อส่วนเกินออกจากมดลูก อาการน้ำคาวปลาจะดีขึ้นตามลำดับภายใน 2-3 เดือนแรกหลังคลอด อย่างไรก็ตาม บางคนอาจมีประจำเดือนมาไม่ปกติหลังคลอดเนื่องจากระดับฮอร์โมนเปลี่ยนแปลง ทั้งนี้ หากมีประจำเดือนมากผิดปกติหรือเลือดประจำเดือนมีสีเข้มมาก ควรไปพบคุณหมอทันที
- วัยหมดประจำเดือน เป็นภาวะที่เกิดขึ้นได้ในผู้หญิงวัย 40-50 ปีซึ่งฮอร์โมนมักแปรปรวน หรือบางคนอาจมีประจำเดือนมาไม่ปกติซึ่งอาจส่งผลต่อสีของเลือดประจำเดือน ทำให้เลือดประจำเดือนมีสีเข้มขึ้นได้
เมนส์สีน้ำตาล ไม่ปกติ
ประจำเดือนสีน้ำตาลที่ไม่ปกติอาจเกิดจากสาเหตุ ดังนี้
- การตั้งครรภ์ การท้องนอกมดลูก หรือการแท้งบุตร เลือดสีน้ำตาลในบางกรณีอาจเป็นสัญญาณของการตั้งครรภ์ หรือเรียกว่า เลือดล้างหน้าเด็ก ควรพบคุณหมอทันทีหากมีอาการเลือดประจำเดือนมาน้อยหรือมีสีน้ำตาล และไม่ได้คุมกำเนิด หรือหากมีตกขาวหรือเลือดเป็นจุดสีน้ำตาลในช่วงตั้งครรภ์
- การอุดตันภายในช่องคลอด อาจเกิดจากภาวะเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ เมื่อมีประจำเดือน อาจทำให้เกิดบาดแผล เกิดการอักเสบและการอุดตันภายในช่องคลอด
- ภาวะถุงน้ำรังไข่หลายใบ เป็นความผิดปกติของต่อมไร้ท่อหรือระบบฮอร์โมน ทำให้มีถุงน้ำหลายใบภายในรังไข่ อาจเกิดจากการถ่ายทอดทางพันธุกรรมที่ส่งผลให้ฮอร์โมนเปลี่ยนแปลง ทำให้ประจำเดือนมีสีน้ำตาลและอาจมีอาการอื่น ๆ ร่วมด้วย เช่น ขนตามร่างกาย ความอ้วน สิว ภาวะมีบุตรยาก ซีสต์
- โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ เกิดจากการติดเชื้อไวรัส แบคทีเรีย หรือเชื้อรา อาจทำให้อวัยวะเพศภายนอก ช่องคลอด หรือมดลูกอักเสบได้ ทำให้มีตกขาวสีเหลือง สีเขียว และอาจทำให้เลือดประจำเดือนสีคล้ำลงด้วยเช่นกัน
- การติดเชื้อรา เกิดจากการติดเชื้อราแคนดิดา (Candida) อาจทำให้มดลูกหรือปากมดลูกอักเสบและมีแผลจนส่งผลให้เลือดประจำเดือนมีสีคล้ำลง ร่วมกับมีตกขาวสีเหลืองและมีกลิ่นเหม็น
- โรคมะเร็งปากมดลูก ที่อาจทำให้เกิดการอักเสบและบาดแผลในมดลูก ผู้ที่เป็นโรคมะเร็งปากมดลูกจะมีเลือดออกกระปริบกระปรอย ประจำเดือนอาจมาเร็วกว่าปกติ มีปริมาณมากและเป็นก้อน อาจส่งผลทำให้เลือดประจำเดือนมีสีเข้มขึ้นด้วย
เมื่อไหร่ควรไปพบคุณหมอ
ประจำเดือนสีน้ำตาลที่เป็นปกติอาจไม่จำเป็นต้องเข้ารับการรักษา แต่หากเกิดอาการเหล่านี้ร่วมกับมีประจำเดือนสีน้ำตาล ควรรีบเข้ารับการวินิจฉัยจากคุณหมอ เพราะอาจเป็นสัญญาณของโรคอื่น ๆ ได้
- มีไข้
- ประจำเดือนสีน้ำตาล มามากหรือ ประจำเดือนสีน้ำตาล มาน้อย เกินไป
- ช่องคลอดมีกลิ่นเหม็น
- มีอาการคันในช่องคลอดหรือรอบ ๆ ช่องคลอด
- มีเลือดออกทางช่องคลอดหลังวัยหมดประจำเดือน หรือมีอาการร้อนวูบวาบ อารมณ์แปรปรวน
- ตกขาวหนา มีฟอง สีน้ำตาลเข้มหรือสีเทา
- ประจำเดือนไม่มา 2-3 เดือน
