อวัยวะเพศชาย หรือระบบสืบพันธุ์เพศชาย เป็นอวัยวะภายนอกที่ยื่นยาวออกมา ขนาด รูปร่าง และสีของอวัยวะเพศชายจะแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล อวัยวะเพศชายเป็นอวัยวะสำหรับสืบพันธุ์ และเป็นส่วนหนึ่งของระบบทางเดินปัสสาวะ โดยอาจแยกออกเป็นอวัยวะสืบพันธุ์ภายใน และอวัยวะสืบพันธุ์ภายนอก
อวัยวะเพศชาย คืออะไร
อวัยวะเพศชาย คือ อวัยวะภายนอกที่ยื่นยาวออกมา ขนาด รูปร่าง และสีของอวัยวะเพศชายจะแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล อวัยวะเพศชายเป็นอวัยวะสำหรับสืบพันธุ์ และเป็นส่วนหนึ่งของระบบทางเดินปัสสาวะ สามารถแยกได้เป็นอวัยวะสืบพันธุ์ภายใน และอวัยวะสืบพันธุ์ภายนอก
โดยอวัยวะเพศชาย ประกอบด้วย 2 ส่วน คือ เพลา และลึงค์ ซึ่งเพลาเป็นส่วนหลักของอวัยวะเพศชาย ลึงค์เป็นส่วนปลายของอวัยวะเพศ ผู้ชายบางคนอาจขลิบออก อย่างไรก็ตาม อวัยวะเพศชายจะมีการขยายขนาด เมื่อถึงวัยเจริญพันธุ์
หน้าที่และส่วนประกอบของอวัยวะเพศชาย
ระบบสืบพันธุ์เพศชาย คือ อวัยวะที่ประกอบไปด้วยระบบสืบพันธุ์ และระบบทางเดินปัสสาวะ โดยอวัยวะเหล่านี้มีหน้าที่ ดังนี้
ผลิต บำรุงรักษา ขนส่งอสุจิ และน้ำอสุจิ ปล่อยสเปิร์มเข้าไปในระบบสืบพันธุ์ของผู้หญิง ผลิต และหลั่งฮอร์โมนเพศชาย ระบบสืบพันธุ์เพศชาย ประกอบด้วยอวัยวะ ดังนี้
ลูกอัณฑะ (Testis) หรือ อัณฑะ มีจำนวน 2 อัน เป็นอวัยวะรูปทรงรีลักษณะเหมือนไข่ ขนาดเท่าผลมะกอก มีน้ำหนักประมาณ 50 กรัม ซึ่งขนาดขึ้นอยู่กับแต่ละบุคคล อัณฑะมีหน้าที่สร้างฮอร์โมนเพศชาย และผลิตอสุจิ ภายในอัณฑะมีท่อขดเป็นจำนวนมาก เรียกว่าท่อเซมินิเฟอร์ ท่อเหล่านี้ มีหน้าที่ในการผลิตเซลล์อสุจิผ่านกระบวนการ ที่เรียกว่า การสร้างสเปิร์มเจเนซิส ถุงน้ำเชื้อ อยู่เหนือต่อมลูกหมากใกล้กับกระเพาะปัสสาวะ ถุงน้ำเชื้อสร้างของเหลวที่อุดมด้วยฟรุกโตส ซึ่งเป็นแหล่งพลังงานให้กับอสุจิ และช่วยให้ตัวอสุจิเคลื่อนไหวได้ หลอดเก็บตัวอสุจิ (Epididymis) เป็นท่อขดยาวซึ่งอยู่ที่ด้านหลังของอัณฑะแต่ละข้าง หากนำมายืดเป็นเส้นจะได้ขนาดยาวประมาณ 6 เมตร เป็นที่เก็บเซลล์อสุจิที่สร้างขึ้นในอัณฑะ นอกจากนี้ ยังมีหน้าที่ในการนำอสุจิไปสู่ความสมบูรณ์ อสุจิที่ออกมาจากอัณฑะนั้นยังไม่สามารถปฏิสนธิได้ หลอดนำตัวอสุจิ (Vas Deferens) เป็นท่อกล้ามเนื้อยาว เดินทางจากหลอดน้ำอสุจิเข้าสู่ช่องเชิงกรานไปทางกระเพาะปัสสาวะ เพื่อลำเลียงสเปิร์มไปยังท่อปัสสาวะ และเตรียมพร้อมสำหรับการหลั่ง ต่อมลูกหมาก (Prostate Gland) อยู่บริเวณด้านหน้าของไส้ตรง ใต้กระเพาะปัสสาวะ มีขนาดเท่าวอลนัท ต่อมลูกหมากจะโตตามอายุ โดยจะหลั่งสารที่มีฤทธิ์เป็นเบสอ่อน ๆ ออกมา เนื่องจากปัสสาวะมีฤทธิ์เป็นกรด จึงจำเป็นต้องมีการปรับสภาพท่อปัสสาวะก่อนที่จะมีการปล่อยอสุจิออกมา ต่อมคาวเปอร์ (Cowper’s Gland) อยู่ติดกับต่อมลูกหมาก ทำหน้าที่หลั่งสารหล่อลื่น ซึ่งมีฤทธิ์เป็นด่าง เพื่อช่วยลดความเป็นกรดภายในท่อปัสสาวะ อสุจิ เป็นส่วนหนึ่งของระบบสืบพันธุ์ ประกอบไปด้วยส่วนสำคัญ 3 ส่วน ได้แก่ ส่วนหัว ซึ่งเป็นส่วนที่มีนิวเคลียสของเซลล์อยู่ ส่วนตัว ที่มีรูปร่างเป็นทรงกระบอกยาว และส่วนหาง ซึ่งทำหน้าที่เสมือนใบพัด เพื่อว่ายไปปฏิสนธิ อวัยวะสืบพันธุ์ภายนอก - ท่อปัสสาวะ (Urethra) เป็นท่อที่นำปัสสาวะจากกระเพาะปัสสาวะออกสู่ภายนอกร่างกาย
- ถุงอัณฑะ (Scortum) ถุงอัณฑะมีหน้าที่ช่วยปกป้องอัณฑะของคุณ รวมถึงควบคุมสภาพอากาศสำหรับการพัฒนาตัวอสุจิ อัณฑะจะต้องอยู่ในอุณหภูมิที่เย็นกว่าอุณหภูมิของร่างกายเล็กน้อย