ซิฟิลิส อาการ การรักษาและวิธีป้องกัน

ซิฟิลิส (Syphilis) คือ โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ที่เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย ซิฟิลิส มักไม่แสดงอาการใด ๆ ในระยะแรก จึงอาจทำให้ผู้ป่วยแพร่เชื้อไปยังผู้อื่นได้โดยไม่รู้ตัว ดังนั้นเพื่อความปลอดภัยจึงควรสังเกตอาการผิดปกติ เช่น มีไข้ ผื่นขึ้น อ่อนเพลีย และแผลบริเวณอวัยวะเพศ สวมถุงยางอนามัยทุกครั้งที่มีเพศสัมพันธ์ และควรเข้ารับการตรวจสุขภาพเป็นประจำทุกปี เพื่อให้สามารถตรวจพบโรคตั้งแต่ในระยะแรก ๆ และทำการรักษาได้ทันท่วงที

ซิฟิลิส เกิดจากอะไร

ซิฟิลิส เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียที่มีชื่อว่าทรีโพนีมา แพลลิดัม (Treponema pallidum) ที่อาจได้รับจากการมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกันทางช่องคลอด ทวารหนัก หรือทางปาก หรือผ่านทางผิวหนังที่มีแผลเปิด อีกทั้งสตรีตั้งครรภ์ที่เป็นซิฟิลิสก็อาจแพร่กระจายเชื้อสู่ทารกได้ในขณะคลอดบุตร

ซิฟิลิสสามารถรักษาให้หายได้ แต่ก็อาจกลับมาติดเชื้อซ้ำได้อีกเช่นกัน หากไม่ปรับเปลี่ยนพฤติกรรม เช่น ไม่สวมถุงยางขณะมีเพศสัมพันธ์ ไม่เข้ารับการตรวจคัดกรองโรคขณะตั้งครรภ์ ใช้เซ็กส์ทอยร่วมกับผู้อื่น

ซิฟิลิส อาการเป็นอย่างไร

อาการของซิฟิลิส แบ่งออกเป็น 4 ระยะ ดังนี้

สำหรับทารกที่ได้รับเชื้อซิฟิลิสจากแม่ อาจมีผื่นขึ้นที่ฝ่ามือและฝ่าเท้า มีอาการหูหนวก ฟันและจมูกผิดรูป และอาจถึงขั้นเสียชีวิตได้

การรักษาโรคซิฟิลิส

การรักษาโรคซิฟิลิส สามารถรักษาได้ด้วยยากลุ่มเพนิซิลลิน (Penicillin) คือ ยาเบนซาธีน เพนิซิลลิน จี (Benzathine Penicillin G) ซึ่งเป็นยาปฏิชีวนะในรูปแบบฉีด การรักษาขึ้นกับระยะของโรค

• ผู้ป่วยระยะที่ 1-2 จะฉีดเบนซาธีน เพนิซิลลิน จี ขนาด 2.4 ล้านยูนิต เข้ากล้ามเนื้อให้ผู้ป่วย 1 ครั้ง
• ผู้ป่วยระยะแฝงหรือระยะที่ 3 จะฉีดเบนซาธีน เพนิซิลลิน จี ขนาด 2.4 ล้านยูนิต เข้ากล้ามเนื้อให้ผู้ป่วยสัปดาห์ละ 1 ครั้งติดต่อกัน 3 สัปดาห์

สำหรับผู้ที่แพ้ยากลุ่มเพนิซิลลิน คุณหมออาจเปลี่ยนให้ใช้ด็อกซีไซคลิน (Doxycycline) ร่วมกับยาเตตราไซคลีน (Tetracycline) นอกจากนี้ สตรีตั้งครรภ์ที่มีอาการแพ้เพนิซิลลิน อาจต้องเข้ารับการบำบัดด้วยเทคนิค ดีเซนซิทิเซชั่น (Desensitization) ที่เป็นกระบวนการช่วยลดความไวต่อยาเพนิซิลลิน เนื่องจากยาเพนิซิลลินเป็นยารักษาโรคซิฟิลิสเพียงชนิดเดียวที่แนะนำให้ใช้กับสตรีที่กำลังตั้งครรภ์

ในการรักษาครั้งแรกผู้ป่วยบางคนอาจมีผลข้างเคียงซึ่งเกิดจากปฏิกิรยาของระบบภูมิคุ้มกันเรียกว่า จาริช-เฮิร์กไซเมอร์ (Jarisch-Herxheimer Reaction) ที่ส่งผลให้ผู้ป่วยมีไข้ ปวดศีรษะ หนาวสั่น ปวดท้อง ผื่นขึ้นบนผิวหนัง และปวดกล้ามเนื้อและข้อ โดยอาการจะบรรเทาลงและอาจหายได้เองภายใน 24 ชั่วโมง

ทารกแรกเกิดอาจเสี่ยงติดซิฟิลิสจากมารดาได้ระหว่างตั้งครรภ์ โดยทารกที่ติดเชื้ออาจจำเป็นต้องรักษาด้วยการฉีดยาปฏิชีวนะตามการประเมินของคุณหมอ โดยทำการรักษาอยู่ที่โรงพยาบาลจนกว่าคุณหมอจะอนุญาตให้กลับบ้านได้

วิธีป้องกันโรคซิฟิลิส

วิธีป้องกันโรคซิฟิลิส และอาการต่าง ๆ อาจทำได้ดังนี้

• หลีกเลี่ยงการมีคู่นอนหลายคน เพื่อลดความเสี่ยงต่อการติดเชื้อ
• สวมถุงยางอนามัยทุกครั้งที่มีเพศสัมพันธ์ รวมถึงใช้แผ่นยางอนามัยหากมีเพศสัมพันธ์ผ่านทางปาก เพื่อช่วยลดความเสี่ยงต่อการติดเชื้อแบคทีเรีย
• ไม่ควรใช้เซ็กส์ทอยร่วมกับผู้อื่น และควรล้างให้สะอาดทุกครั้งก่อนและหลังใช้งาน
• ระมัดระวังการสัมผัสกับบาดแผลเปิดของผู้ติดเชื้อ อีกทั้งยังควรหลีกเลี่ยงการมีเพศสัมพันธ์หากบริเวณอวัยวะเพศหรือปากมีบาดแผล
• เข้ารับการตรวจสุขภาพเป็นประจำทุกปี และสำหรับสตรีตั้งครรภ์ควรตรวจคัดกรองโรคตามที่คุณหมอนัดหมาย