ทารกแรกเกิดหายใจเร็ว และถี่กว่าผู้ใหญ่นั้นถือเป็นเรื่องที่ปกติ เพราะทารกแรกเกิดมักหายใจเร็ว สลับกับการหายใจในจังหวะที่ปกติ เนื่องจากบางครั้ง ทารกต้องการเพิ่มออกซิเจนเข้าปอดเนื่องจากร่างกายใช้แรงมากขึ้น อย่างไรก็ตาม คุณพ่อคณแม่ควรสังเกตลักษณะการหายใจของทารก และศึกษาหาข้อมูลว่าการหายใจของทารกในลักษณะใดที่ควรปรึกษาคุณหมอ เพื่อหลีกเลี่ยงปัญหาสุขภาพเกี่ยวกับการหายใจที่เป็นอันตราย

ทารกแรกเกิดหายใจเร็ว เกิดจากอะไรได้บ้าง

ทารกแรกหายใจเร็ว ถือเรื่องปกติ เนื่องจากร่างกายของทารกต้องการออกซิเจนเพิ่มขึ้น บางครั้งเมื่อต้องออกแรงมากกว่าปกติ อย่างเช่น การคลาน การร้องไห้ ร่างกายก็ต้องการออกซิเจนเพิ่มขึ้น อัตราการหายใจจึงเร็วขึ้นตามไปด้วย โดยปกติแล้ว ทารกแรกเกิดหายใจเร็วไม่ใช่เรื่องอันตราย แต่ทั้งนี้ อาจมีสาเหตุอื่น ๆ ที่ทำให้ทารกแรกเกิดหายใจเร็ว เช่น

ภาวะหายใจลำบากชั่วขณะในทารกแรกเกิด (Transient tachypnea of the newborn หรือ TTNB)

ภาวะหายใจลำบากชั่วขณะในทารกแรกเกิด ส่วนใหญ่แล้วมักจะเกิดในทารกที่มีอายุไม่เกิน 9-10 เดือน โดยปกติแล้วทารกแรกเกิดจะมีการขับของเสียออกจากปอดหลังคลอด แต่สำหรับทารกที่มีภาวะหายใจลำบากชั่วขณะจะขับของเสียของจากปอดได้ไม่ดี ทำให้ร่างกายรับออกซิเจนไม่เพียงพอ จนส่งผลให้หายใจเร็ว เพื่อที่จะได้รับออกซิเจนเข้าร่างกายมากขึ้น

อารมณ์เสีย

ทารกแรกเกิดหายใจเร็ว เมื่อรู้สึกอารมณ์ไม่ดี ไม่ว่าจะเกิดจาก การโมโห โกรธ หรืออารมณ์ฉุนเฉียว ซึ่งทารกหายใจเร็ว ที่เกิดจากอารมณ์เสียจะหายใจมากกว่า 60 ครั้งต่อนาที ซึ่งไม่มีอันตราย ตราบใดที่การหายใจนั้นกลับเข้าสู่ภาวะปกติตามสภาพอารมณ์ที่ดีขึ้น

ร้อนเกินไป

เมื่ออุณหภูมิในร่างกายร้อนเกินไป อาจทำให้ทารกแรกเกิดหายใจเร็วขึ้นได้ ที่สำคัญหากความร้อนสูงเกินไปถือเป็นเรื่องที่อันตรายและอาจทำให้เกิดภาวะขาดน้ำได้ อาจต้องตรวจสภาพอุณหภูมิของห้องหรือสภาพที่อยู่รอบ ๆ ตัวทารกว่าอุณหภูมิร้อนหรือหนาวเกินไปหรือไม่

ปัญหาระบบทางเดินหายใจ

การที่ ทารกแรกเกิดหายใจเร็ว อย่างต่อเนื่อง หรือมีอาการบ่อย ๆ นั้นอาจมีสาเหตุจากปัญหาระบบทางเดินหายใจ แม้ว่าจะเป็นการเพิ่มออกซิเจนเข้าสู่ร่างกายมากขึ้น แต่บางครั้งก็อาจหมายถึงปัญหาสุขภาพ เช่น

• คลอดก่อนกำหนด เด็กที่คลอดก่อนกำหนดบางคน อาจมีปัญหาปอดพัฒนาได้ไม่เต็มที่ ส่งผลทำให้หายใจลำบาก
• การติดเชื้อและการบาดเจ็บ เมื่อร่างกายติดเชื้อหรือมีอาการเจ็บป่วยบางอย่าง อาจส่งผลต่อการหายใจ เช่น การติดเชื้อในปอดและระบบทางเดินหายใจได้รับความเสียหาย

ทารกหายใจเร็ว เสียงหายใจ บ่งบอกภาวะสุขภาพได้

การสังเกตการหายใจทั้งเสียงและรูปแบบการหายใจของทารกแรกเกิด ถือเป็นเรื่องที่สำคัญและจำเป็นที่คุณพ่อคุณแม่และผู้ใหญในครอบครัวควรให้ความสนใจและรู้จักสังเกต เพราะเสียงและรูปแบบการหายใจสามารถบ่งบอกได้ว่าทารกมีภาวะสุขภาพผิดปกติหรือไม่ ดังนี้

• เสียงหวีด อาจเกิดจากโพรงจมูกอุดตัน เนื่องจากมีน้ำมูกมาก อาจต้องรีบดูดน้ำมูกออกเพื่อจะได้หายใจสะดวกขึ้น
• หายใจครืดคราด เกิดปัญหาจากหลอดลมอุดตัน หลอดลมตีบ ที่อาจเกิดจากโรคหอบหืด โรคปอดบวมหรือเชื้อไวรัส ควรสังเกตอาการ และหากลมหายใจแผ่ว หรือสะดุด ควรพาไปหาคุณหมอเพื่อตรวจร่างกาย
• กรน ส่วนใหญ่แล้วมักเกิดจากเมือกในโพรงจมูก แต่ในบางกรณีอาจเป็นสัญญาณของปัญหาสุขภาพเรื้อรัง เช่น ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ หรือต่อมทอนซิลโต ไม่ควรปล่อยทิ้งไว้