ตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูลโดย ทีม Hello คุณหมอ
ภาวะการปรับตัวผิดปกติ (Adjustment disorder) หรือที่มักเรียกกันว่า โรคเครียด เป็นภาวะสุขภาพที่เกิดขึ้นหลังจากต้องเผชิญความกดดัน ทำให้เกิดความเครียดสะสมหรือเครียดจัด และไม่สามารถตอบสนอง หรือปรับตัวได้อย่างเหมาะสม
ภาวะการปรับตัวผิดปกติ (Adjustment disorder) หรือที่มักเรียกกันว่า โรคเครียด เป็นภาวะสุขภาพที่เกิดขึ้นหลังจากต้องเผชิญความกดดัน ทำให้เกิดความเครียดสะสมหรือเครียดจัด และไม่สามารถตอบสนอง หรือปรับตัวได้อย่างเหมาะสม จนส่งผลกระทบต่อชีวิตการทำงาน การเรียน ความสัมพันธ์ หรือการเข้าสังคม
การเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญในชีวิต เช่น คนที่คุณรักเสียชีวิต มีปัญหาด้านความรัก ถูกไล่ออกจากงาน มักทำให้เรารู้สึกเครียดจัด แต่โดยทั่วไปแล้ว คนเรามักปรับตัวได้ภายใน 2-3 เดือนหลังเกิดเหตุการณ์ดังกล่าว แต่ผู้ที่มีภาวะการปรับตัวผิดปกติ มักจะทำใจ ยอมรับ หรือปรับตัวให้เข้ากับสถานการณ์ดังกล่าวไม่ได้ ร่างกายและจิตใจตอบสนองต่อสถานการณ์นั้น ๆ ในแง่ลบ จนก่อให้เกิดปัญหาสุขภาพจิต เช่น โรคซึมเศร้า โรควิตกกังวล ในที่สุด
อย่างไรก็ตาม คุณไม่จำเป็นต้องเผชิญกับภาวะนี้เพียงลำพัง เพราะยังมีวิธีการรักษาที่ใช้เวลาไม่นาน ที่จะช่วยให้คุณสามารถกลับคืนสู่สภาวะปกติได้อีกครั้ง
ภาวะการปรับตัวผิดปกติ สามารถเกิดขึ้นได้กับคนทุกเพศทุกวัย แต่อาจพบได้บ่อยในช่วงที่มีการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ในชีวิต อย่างช่วงวัยรุ่น ช่วงวัยกลางคน ช่วงบั้นปลายชีวิต โปรดปรึกษาแพทย์สำหรับข้อมูลเพิ่มเติม
อาการของภาวะการปรับตัวผิดปกติขึ้นอยู่กับประเภทของเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น และอาจแตกต่างกันไปตามแต่ละบุคคล โดยทั่วไปแล้วภาวะการปรับตัวผิดปกติจะส่งผลต่อความรู้สึกและความคิดที่คุณมีต่อตัวเองและสังคม ซึ่งอาจส่งผลให้เกิดความคิด พฤติกรรม และการกระทำดังต่อไปนี้
ผู้ป่วยมักมีอาการของภาวะปรับตัวผิดปกติภายในเวลา 3 เดือนหลังเกิดเหตุการณ์หรือแรงกดดัน และปกติภาวะนี้จะหายไปเองภายในเวลา 6 เดือน แต่ในบางกรณี ผู้ป่วยก็อาจมีภาวะดังกล่าวยาวนานเกิน 6 เดือน ได้ โดยเฉพาะเมื่อปัจจัยที่เป็นสาเหตุของแรงกดดันยังคงอยู่ เช่น ปัญหาการว่างงาน
ส่วนใหญ่แล้ว สาเหตุของภาวะการปรับตัวผิดปกติมักเป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นแค่ชั่วคราว เมื่อปัจจัยที่เป็นสาเหตุหายไป อาการก็มักจะดีขึ้นหรือหายเป็นปกติได้ แต่บางครั้ง เหตุการณ์ที่ทำให้คุณเกิดภาวะการปรับตัวผิดปกติก็อาจจะคงอยู่เป็นเวลานาน หรือมีเรื่องเครียดๆ เรื่องใหม่เกิดขึ้น จนทำให้คุณมีอาการของภาวะการปรับตัวผิดปกติต่อไปไม่จบสิ้น
หากคุณรู้สึกว่าการเผชิญกับเหตุการณ์สำคัญบางอย่าง ทำให้คุณใช้ชีวิตประจำวันต่อไปได้ยากลำบาก ควรปรึกษาแพทย์ และเข้ารับการบำบัดรักษาทันที เพราะการรักษาจะช่วยให้คุณรับมือกับความเครียดได้ดีขึ้น และรู้สึกดีกับชีวิตมากขึ้นด้วย
ร่างกายของแต่ละบุคคลมีการตอบสนองแตกต่างกัน ทางที่ดีที่สุดให้ปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับวิธีรักษาที่ดีที่สุดตามสถานการณ์ของคุณ
ภาวการณ์ปรับตัวผิดปกติเกิดจากการเปลี่ยนแปลง หรือเหตุการณ์ตึงเครียดครั้งใหญ่ในชีวิต โดยสาเหตุหรือปัจจัยที่ทำให้เกิดภาวะนี้ ได้แก่
ปัจจัยกระตุ้นในผู้ใหญ่ เช่น
ปัจจัยกระตุ้นในเด็กและวัยรุ่น เช่น
หากคุณมีปัจจัยต่าง ๆ เหล่านี้ อาจทำให้คุณเสี่ยงเกิดภาวะการปรับตัวผิดปกติยิ่งขึ้น
สถานการณ์ตึงเครียดหรือกดดัน ทั้งสถานการณ์ที่ดีและไม่ดี เช่น
ประสบการณ์ชีวิต เช่น
การไม่มีปัจจัยเสี่ยงไม่ได้หมายความว่าคุณจะไม่มีโอกาสเป็นโรคนี้ ปัจจัยเสี่ยงเหล่านี้เป็นเพียงข้อมูลอ้างอิงเท่านั้น โปรดปรึกษาแพทย์สำหรับข้อมูลเพิ่มเติม
ข้อมูลในที่นี้ไม่มีเจตนาให้ใช้ทดแทนคำแนะนำทางการแพทย์ ควรปรึกษาแพทย์ทุกครั้งเพื่อรับทราบข้อมูลเพิ่มเติม
แพทย์จะวินิจฉัยอาการ โดยยึดตามเกณฑ์ในการวินิจฉัยภาวะการปรับตัวผิดปกติ ดังนี้
หากแพทย์วินิจฉัยว่าคุณมีภาวะการปรับตัวผิดปกติ แพทย์อาจให้คุณเข้ารับการรักษา ด้วยวิธีการดังต่อไปนี้
การบำบัด
การบำบัด (Therapy) เป็นวิธีการรักษาหลักของภาวะการปรับตัวผิดปกติ โดยคุณอาจต้องเข้ารับการบำบัดกับจิตแพทย์หรือนักจิตวิทยา โดยวิธีบำบัดที่นิยมใช้ในการรักษาภาวะการปรับตัวผิดปกติ ได้แก่
การใช้ยา
แพทย์อาจแนะนำให้ใช้ยาบรรเทาอาการของภาวะการปรับตัวผิดปกติ เช่น อาการนอนไม่หลับ อาการซึมเศร้า อาการวิตกกังวล โดยยาที่นิยมใช้ ได้แก่
การเปลี่ยนไลฟ์สไตล์และการเยียวยาตนเองดังต่อไปนี้ อาจช่วยป้องกันและช่วยให้คุณรับมือกับภาวะการปรับตัวผิดปกติได้ดีขึ้น
หากคุณมีข้อสงสัย โปรดปรึกษาแพทย์เพื่อให้เข้าใจได้ดีขึ้นถึงวิธีการรักษาที่ดีที่สุดสำหรับคุณ
Hello Health Group ไม่ได้ให้คำแนะนำด้านการแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาโรคแต่อย่างใด
ตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูลโดย
ทีม Hello คุณหมอ
ความคิดเห็นทั้งหมด
แบ่งปันความคิดเห็นของคุณ
ร่วมแสดงความคิดเห็นของคุณกับ Hello คุณหมอ
สมัครสมาชิก หรือ เข้าสู่ระบบ เพื่อร่วมการพูดคุย