ดวงตา เป็นอวัยวะที่มีความสำคัญ หากได้รับบาดเจ็บหรือเกิดการอักเสบขึ้นมา อาจส่งผลต่อการมองเห็น ทำให้ใช้ชีวิตได้ยากขึ้น ดังนั้นการดูแลรักษา ทำความสะอาดดวงตาจึงมีความสำคัญ ไม่ควรปล่อยให้สกปรก หากมีการแต่งหน้า แต่งตาก็ควรเช็ดให้สะอาด ไม่ทิ้งคราบเครื่องสำอางให้ติดอยู่ เพราะอาจทำให้ เปลือกตาอักเสบ ได้ วันนี้ Hello คุณหมอ จะชวนทุกคนไปไปรู้จักกับ ภาวะเปลือกตาอักเสบ ว่าเกิดขึ้นได้จากสาเหตุใด และควรดูแลตนเองอย่างไรเพื่อไม่ให้เกิดการอักเสบ
ปัญหา ภาวะเปลือกตาอักเสบ เกิดจากอะไรบ้าง
เปลือกตาอักเสบ (Blepharitis) เป็นภาวะที่เกิดการอักเสบบริเวณโคนขนตา ทำให้เกิดการจับตัวของก้อนเหนียว ๆ บริเวณขนตา ทำให้เกิดอาการคันเปลือกตา ตาแดง รู้สึกระคายเคืองที่ดวงตา แสบตา ดวงตามีความไวต่อแสง ซึ่งสาเหตุที่ทำให้เกิดเปลือกตาอักเสบนั้นมีหลายอย่าง เช่น
- เกิดการอักเสบจากแบคทีเรียที่อยู่บริเวณเปลือกตา
- ติดเชื้อไวรัส HSV (Herpes Simplex Virus)
- เกิดจากไร Demodex ซึ่งเป็นปรสิตชนิดหนึ่ง
เมื่อ เปลือกตาอักเสบ ดูแลรักษาอย่างไรดี
การดูแลสุขภาพดวงตาให้สะอาดอยู่นั้นมีความสำคัญ เพราะมีส่วนช่วยป้องกันการเกิด ภาวะเปลือกตาอักเสบ ได้ แม้จะรักษาหายแล้วแต่หากดูแลรักษาความสะอาดของดวงตาได้ไม่ดี ก็อาจกลับมาเป็นอีกได้ เพราะโรคนี้ไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ ดวงตาเกิดความสกปรกอาการอาจกำเริบขึ้นมาได้ นอกจากนี้ผู้ที่มีปัญหาเปลือกตาอักเสบควรหลีกเลี่ยงใช้เครื่องสำอางบางชนิด เช่น อายไลน์เนอร์ มาสคาร่า และเครื่องสำอางชนิดอื่นที่ใช้บริเวณรอบ ๆ ดวงตา วิธีการดูแลรักษาด้วยตัวเองมี 3 วิธีคือ
ประคบร้อน
ขณะที่เกิดปัญหาเปลือกตาอักเสบ ต่อมไขมันบริเวณเปลือกตามักจะข้นขึ้น ทำให้ไม่ละลายได้ในอุณภูมิปกติ การประคบร้อนจะช่วยให้ไขมันละลายออกมาได้ดีขึ้น และคล่องขึ้น การประคบร้อนสามารถทำได้ด้วยการนำผ้าขนหนูไปจุ่มกับน้ำอุ่น แล้วบิดหมาด ค่อย ๆ ประคบไปที่ดวงตา ขณะที่ประคบก็ค่อย ๆ นวดอย่างเบามือ เป็นเวลานาน 10 นาที
ล้างเปลือกตา
วิธีการล้างดวงตาคือ ใช้สบู่อาบน้ำเด็ก หรือสบู่ที่อ่อนโยนต่อผิวและดวงตา 2-3 หยดผสมกับน้ำอุ่นครึ่งถ้วย ใช้สำลีจุ่มลงไป แล้วค่อย ๆ เช็ดบริเวณโคนขนตา ซึ่งเป็นบริเวณที่มีต่อมมัยโบเมียน (Meibomian gland) เพื่อขจัดสิ่งสกปรก เศษเซลล์ที่ตายแล้ว หรือขี้ตา ที่สำคัญควรล้างเปลือกตาทุกวันวันละ 2 ครั้ง จนกว่าจะไม่มีอาการหรือบริเวณดวงตาไม่เกิดการจับตัวเป็นก้อน
ใช้น้ำตาเทียม
ตาแห้งเป็นอีกหนึ่งในอาการของปัญหาเปลือกตาอักเสบ การใช้น้ำตาเทียมสามารถช่วยเพิ่มความชุ่มชื่นให้กับดวงตาได้ดีขึ้น
เมื่อไหร่ควรไปพบคุณหมอ
เมื่อเกิดการอักเสบจนรอบ ๆ ดวงตา แม้จะทำความสะอาดเป็นประจำแล้ว แต่ก็ยังมีอาการไม่ดีขึ้น ควรรีบเข้าปรึกษาแพทย์เพื่อให้แพทย์วินิจฉัยและทำการรักษาในรูปแบบอื่น นอกจากการดูแลรักษาตัวเองแล้ว การรักษาเปลือกตาอักเสบยังมีรูปแบบอื่น ๆ อีกด้วย เช่น
การตัดเนื้อบริเวณเปลือกตา (Electrochemical lid margin debridement หรือ BlephEx) เป็นการตัดเนื้อบริเวณขอบเปลือกตา วิธีนี้เป็นวิธีที่ช่วยกำจัดไร แบคทีเรีย ซึ่งเป็นสาเหตุของอาการเปลือกตาอักเสบ ที่อยู่บริเวณเปลือกตาได้ นอกจากนี้ยังช่วยลดการอุดตันของต่อมมัยโบเมียนได้อีกด้วย
การบำบัดด้วยความร้อน (Thermal pulsation treatment หรือ Lipiflow) เป็นการใช้ความร้อนละลายสิ่งที่อุดตันที่ต่อมบัยโมเมียน
การรักษาด้วยแสง (Intense pulse light therapy หรือ IPL) เป็นการใช้แสงที่มีความเข้มข้นสูงละลายสิ่งอุดตันที่เกิดขึ้นบริเวณต่อมที่เปลือกตา
