ผ่าตัดเนื้องอกมดลูก การเตรียมตัว และความเสี่ยง

การผ่าตัดเนื้องอกมดลูก คือกระบวนการผ่าตัดเพื่อกำจัดเซลล์ที่เจริญเติบโตผิดปกติภายในมดลูก ซึ่งมีทั้งการผ่าตัดแบบกำจัดแค่เพียงส่วนที่เป็นเนื้องอก กับการผ่าตัดนำมดลูกออกไปทั้งหมด ขึ้นอยู่กับความรุนแรงและการลุกลามของเนื้องอก การศึกษาเกี่ยวกับการเตรียมตัวก่อนผ่าตัดมดลูก อาจช่วยลดวามเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นจากการผ่าตัดได้

การผ่าตัดเนื้องอกมดลูก คืออะไร

การผ่าตัดเนื้องอกมดลูก คือ กระบวนการผ่าตัดเพื่อกำจัดเนื้องอกในมดลูกออกไป โดยแบ่งออกได้เป็น 2 ประเภท ดังนี้

การผ่าตัดมดลูกมีอยู่ 3 รูปแบบ ได้แก่

• การตัดมดลูกออกเพียงบางส่วน เป็นการผ่าตัดเพื่อนำแค่เฉพาะส่วนบนของมดลูกออกไป แต่ยังคงเหลือส่วนปากมดลูกเอาไว้
• การตัดมดลูกออกทั้งหมด เป็นการผ่าตัดเพื่อนำส่วนของมดลูกทั้งหมด รวมไปถึงปากมดลูกออกไป
• การตัดมดลูกแบบถอนราก เป็นการผ่าตัดเพื่อนำมดลูกและเนื้อเยื่อโดยรอบ รวมไปถึงรังไข่ ท่อนำไข่ ต่อมน้ำเหลือง ต่อมไขมัน และเนื้อเยื่อบางส่วนของช่องคลอดออกไปด้วย มักใช้ในกรณีที่เป็นมะเร็งปากมดลูก

วิธีการผ่าตัดเนื้องอกมดลูก

วิธีการผ่าตัดเนื้องอกมดลูก มี 3 รูปแบบ ดังนี้

1. การผ่าตัดเนื้องอกมดลูกผ่านการเปิดช่องท้อง เป็นการผ่าตัดเพื่อนำเนื้องอกในมดลูกออกโดยการกรีดบริเวณท้องน้อยในแนวนอนสำหรับเนื้องอกขนาดเล็ก หรือผ่าในแนวตั้งสำหรับเนื้องอกขนาดใหญ่
2. การผ่าตัดเนื้องอกมดลูกผ่านกล้อง เป็นการผ่าตัดโดยการสอดกล้องผ่านแผลขนาดเล็ก (5-10 มิลลิเมตร) บริเวณหน้าท้อง แล้วใช้เครื่องมือผ่าตัดขนาดเล็กตัดเนื้องอกที่มดลูกออกมา ในกรณีที่เนื้องอกมีขนาดใหญ่ อาจไม่สามารถผ่าตัดด้วยวิธีส่องกล้องได้
3. การผ่าตัดโดยใช้หุ่นยนต์ช่วย เป็นการผ่าตัดที่คล้ายกับการส่องกล้องแต่ใช้หุ่นยนต์ผ่าตัดแทน โดยคุณหมอจะกรีดแผลขนาดเล็กใกล้กับสะดือ และรสอดกล้องและเครื่องมือผ่าตัดขนาดเล็กเข้าไป จากนั้นคุณหมอจะควบคุมการเคลื่อนไหวของเครื่องมือผ่านแผงควบคุม วิธีการนี้อาจทำให้เสียเลือดน้อยกว่า มีความเสี่ยงในการเกิดภาวะแทรกซ้อนน้อย และอาจใช้เวลาในการพักฟื้นน้อยกว่าการผ่าตัดรูปแบบอื่น แต่อาจใช้เวลานานและมีค่าใช้จ่ายสูงกว่า

การเตรียมตัวก่อนผ่าตัดเนื้องอกมดลูก

คุณหมออาจนัดหมายตรวจสุขภาพโดยรวม ผู้ป่วยต้องนอนค้างคืนที่โรงพยาบาล และอดอาหารและเครื่องดื่ม อย่างน้อย 6-8 ชั่วโมงก่อนการผ่าตัด โดยผู้ป่วยควรแจ้งเกี่ยวกับยา อาหารเสริม สมุนไพร และวิตามิน ที่กำลังใช้อยู่ให้คุณหมอทราบก่อนการผ่าตัด เนื่องจากยาบางชนิดอาจส่งผลให้มีเลือดออกมากกว่าปกติ  หรืออาจเกิดปฏิกิริยากับยาที่คุณหมออาจให้ในรับประทานก่อนวันผ่าตัด

จากนั้นจะให้ผู้ป่วยดมยาสลบและใช้เครื่องช่วยหายใจ หรืออาจใช้ยาชาเฉพาะที่ฉีดบริเวณกระดูกสันหลัง แล้วจึงเริ่มการผ่าตัด ระยะเวลาในการผ่าตัดขึ้นอาจอยู่กับประเภทของการผ่าตัดและขนาดของเนื้องอก

วันที่ผ่าตัดเนื้องอกมดลูกควรพาคนในครอบครัวหรือคนใกล้ชิดมาคอยดูแลและเฝ้าสังเกตอาการหลังการผ่าตัด เพราะอาจมีการเจ็บปวดหรือเคลื่อนไหวลำบาก

ความเสี่ยงของการผ่าตัดเนื้องอกมดลูก

ความเสี่ยงของการผ่าตัดเนื้องอกมดลูก อาจมีดังนี้

• การสูญเสียเลือด การผ่าตัดทุกชนิด รวมไปถึงการผ่าตัดเนื้องอกมดลูกล้วนมีโอกาสทำให้ร่างกายสูญเสียเลือด อย่างไรก็ตาม คุณหมอจะดำเนินการผ่าตัดอย่างระมัดระวังที่สุด เพื่อไม่ให้เลือดออกมากจนเกินไป
• แผลเป็น การผ่าตัดอาจสร้างความเสียหายต่อเนื้อเยื่อ และส่งผลให้เกิดรอยแผลเป็นได้
• มดลูกแตก เนื่องจากการผ่าตัดเนื้องอกมดลูกอาจจำเป็นกรีดลึกลงไปในบริเวณผนังมดลูก จึงอาจเพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะมดลูกแตกระหว่างตั้งครรภ์และคลอดบุตรได้
• ภาวะแทรกซ้อนอื่น ๆ เช่น การบาดเจ็บต่ออวัยวะข้างเคียงอย่างลำไส้ กระเพาะปัสสาวะ ท่อไต เป็นต้น อาการปวดเรื้อรัง ภาวะลิ่มเลือดอุดตัน ภาวะเสียเลือดมาก