เชื้อราในช่องคลอด คือการติดเชื้อราที่ทำให้เกิดการระคายเคือง ตกขาว คันและแสบบริเวณช่องคลอด หากสงสัยว่า เชื้อราในช่องคลอด หายเองได้ไหม หากการติดเชื้อและอาการไม่รุนแรงอาจหายเองได้โดยไม่ต้องรักษาด้วยยา แต่ควรดูแลอวัยวะเพศให้แห้งอยู่เสมอเพื่อป้องกันการเจริญเติบโตของเชื้อรา อย่างไรก็ตาม หากอาการรุนแรงขึ้นควรเข้าพบคุณหมอเพื่อทำการรักษาและรับยาที่เหมาะสมกับอาการ

เชื้อราในช่องคลอด หายเองได้ไหม

การติดเชื้อราในช่องคลอดที่ไม่รุนแรงบางครั้งอาจหายเองได้โดยไม่ต้องรักษาด้วยยา แต่ควรรักษาความสะอาดของช่องคลอด ดูแลบริเวณอวัยวะเพศให้แห้งอยู่เสมอ ไม่อับชื้น เนื่องจากบริเวณที่ร้อนและอับชื้นเป็นสภาพแวดล้อมที่เชื้อราเจริญเติบโตได้ดี อย่างไรก็ตาม ควรสังเกตอาการและความผิดปกติบริเวณปากช่องคลอดและช่องคลอดเสมอ หากมีอาการคัน แสบร้อน บวม แดง ปวดช่องคลอด มีผื่น ตกขาวหนาสีเหลืองและมีกลิ่นเหม็น อาจเป็นอาการของเชื้อราในช่องคลอดที่รุนแรงขึ้น ควรได้รับการวินิจฉัยและรักษาด้วยยาต้านเชื้อรา ยาเหน็บ หรือยารับประทาน เพื่อให้อาการหายเร็วขึ้นและไม่เกิดอาการแทรกซ้อนอื่น ๆ

นอกจากนี้ อาการที่กล่าวมาข้างต้นยังอาจเป็นสัญญาณบ่งบอกโรคอื่น เช่น การติดเชื้อแบคทีเรียในช่องคลอด โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ ที่ต้องใช้วิธีการรักษาที่แตกต่างออกไป จึงควรเข้าพบคุณหมอเพื่อรับยาและการรักษาที่เหมาะสม

เมื่อไรควรพบคุณหมอ

ควรเข้าพบคุณหมอทันทีหากผู้ป่วยมีอาการเหล่านี้

• หากอาการเชื้อราในช่องคลอดไม่ดีขึ้นหลังจากการรักษาด้วยยาต้านเชื้อราหรือยาเหน็บที่ซื้อจากร้านขายยา
• หากผู้ป่วยสงสัยว่ากำลังเป็นเชื้อราที่ช่องคลอด หรือมีอาการเชื้อราที่ช่องคลอดเป็นครั้งแรก
• หากผู้ป่วยมีอาการคัน บวม แดง แสบที่ช่องคลอด ตกขาวหนาและเหม็นรุนแรง

การรักษาเชื้อราในช่องคลอด

การรักษาเชื้อราในช่องคลอดอาจขึ้นอยู่กับอาการที่เกิดขึ้น สำหรับผู้ป่วยที่มีอาการเล็กน้อยถึงปานกลางและติดเชื้อราไม่บ่อย คุณหมออาจแนะนำการรักษา ดังนี้

• ใช้ยาต้านเชื้อราระยะสั้น ได้แก่ มิโคนาโซล (Miconazole) เทอโคนาโซล (Terconazole) รูปแบบครีม ขี้ผึ้ง หรือยาเหน็บช่องคลอด เป็นเวลาประมาณ 3-7 วัน เพื่อกำจัดเชื้อราในช่องคลอด
• ยาต้านเชื้อราแบบรับประทาน ยาฟลูโคนาโซล (Fluconazole) ใช้รับประทานเพียงครั้งเดียว แต่หากมีอาการรุนแรงมาก คุณหมออาจแนะนำให้รับประทาน 2 เม็ด ห่างกัน 3 วัน ทั้งนี้ ยาชนิดนี้ไม่แนะนำในสตรีมีครรภ์ เพราะอาจอันตรายต่อมารดาและทารกในครรภ์ อาจทำให้ทารกพิการหรือเสียชีวิตได้

สำหรับผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรงและติดเชื้อราบ่อยครั้ง คุณหมออาจแนะนำการรักษา ดังนี้

• ใช้ยาต้านเชื้อราระยะยาว รูปแบบครีม ขี้ผึ้ง และยาเหน็บ ใช้ยาทุกวันนานถึง 2 สัปดาห์ เมื่อครบกำหนดให้เปลี่ยนไปใช้สัปดาห์ละครั้งเป็นเวลา 6 เดือน
• ยาต้านเชื้อราแบบรับประทาน คุณหมออาจจะสั่งให้รับประทานยาต้านเชื้อรา 2-3 ครั้ง แทนการใช้ยาสำหรับทาหรือเหน็บช่องคลอด
• กรดบอริก (boric Acid) คุณหมออาจแนะนำให้ใช้ในรูปแบบแคปซูลสอดเข้าทางช่องคลอด เพื่อใช้รักษาเชื้อราแคนดิดา (Candida) ที่ดื้อต่อยาต้านเชื้อราชนิดอื่น ยาชนิดนี้ใช้สำหรับเหน็บช่องคลอดเท่านั้น ห้ามรับประทาน เนื่องจากอาจเป็นอันตรายได้

การป้องกันเชื้อราในช่องคลอด

การป้องกันเชื้อราในช่องคลอดสามารถทำได้ ดังนี้

• หลังจากเข้าห้องน้ำหรืออาบน้ำควรซับบริเวณอวัยวะเพศให้แห้งอยู่เสมอ
• ควรทำความสะอาดอวัยวะเพศหากรู้สึกร้อนและเหนอะหนะบริเวณอวัยวะเพศ เพื่อลดการสะสมของแบคทีเรียและความอับชื้น จากนั้นควรเช็ดให้แห้งสนิท
• เลือกใช้ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดสูตรอ่อนโยน ปราศจากน้ำหอม เพื่อป้องกันการระคายเคืองช่องคลอด
• หลีกเลี่ยงการสวมใส่เสื้อผ้าและกางเกงชั้นในที่คับแน่นจนเกินไป เพราะอาจทำให้เกิดความอับชื้นที่อวัยวะเพศได้
• หลีกเลี่ยงการใส่ผ้าอนามัยแบบสอด เพราะอาจทำให้ช่องคลอดระคายเคืองและอับชื้นได้
• หลีกเลี่ยงการสวนล้างช่องคลอด เนื่องจากการสวนล้างอาจกำจัดแบคทีเรียที่ดีต่อช่องคลอดและอาจระคายเคืองได้
• ควบคุมน้ำหนัก เนื่องจากน้ำหนักที่เพิ่มขึ้นอาจยิ่งเพิ่มการเสียดสีของผิวบริเวณอวัยวะเพศและเพิ่มความอับชื้นได้