clubbing finger คือ ภาวะนิ้วปุ้ม เป็นภาวะที่มีมาตั้งแต่กำเนิดอาการที่เกิดขึ้น คือ ปลายเล็บมือและเล็บเท้าเกิดการเปลี่ยนแปลงจนทำให้เล็บขยายใหญ่ขึ้น ฐานเล็บอ่อนนุ่ม เล็บหนา เล็บโค้งงอ อาจมีสาเหตุมาจากออกซิเจนในเลือดต่ำหรืออาจเป็นสัญญาณของโรคบางชนิด เช่น โรคมะเร็งปอด พังผืดในปอด โรคหลอดลมอักเสบ โรคหลอดลมโป่งพอง ฝีในปอด
clubbing finger คืออะไร
clubbing finger คือ ภาวะที่ปลายเล็บขยายตัวออกและเล็บโค้งไปรอบ ๆ ปลายนิ้ว ลักษณะปลายนิ้วนูนกลม เป็นนิ้วปุ้ม เป็นภาวะที่มีมาตั้งแต่กำเนิด หรือพัฒนามาเป็นภายหลังได้ในบางโรค ซึ่งยังไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัด แต่อาจเป็นผลมาจากออกซิเจนในเลือดต่ำและอาจเป็นสัญญาณของโรคมะเร็งปอด ฝีในปอด โรคปอด โรคเซลิแอค (Celiac Disease) โรคเกรฟส์ (Graves’ Disease) โดยอาจสังเกตอาการของภาวะนิ้วปุ้มได้ ดังนี้
- ฐานเล็บหรือผิวหนังใต้เล็บอ่อนนุ่ม เล็บดูเหมือนลอยตัวไม่ติดแน่น
- เล็บหนาขึ้น
- ปลายเล็บอาจดูใหญ่หรือโปนออก อาจรู้สึกอุ่นและเป็นสีแดง
- เล็บมีลักษณะโค้งงอลง
สาเหตุของ clubbing finger
ยังไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัดของภาวะนิ้วปุ้ม แต่อาจเกิดจากการตีบตันของเส้นเลือดเนื่องจากปัจจัยการเจริญเติบโตของบุผนังหลอดเลือด (Vascular Endothelial Growth Factor หรือ VEGF) ซึ่งเป็นโปรตีนที่ผลิตโดยเซลล์จำนวนมากที่กระตุ้นการสร้างหลอดเลือดและเป็นปัจจัยการเจริญเติบโตของเกล็ดเลือด เมื่อร่างกายสร้าง VEGF มากขึ้นอาจส่งผลให้เนื้อเยื่อได้รับออกซิเจนไม่เพียงพอ ทำให้เกิดภาวะนิ้มปุ้ม นอกจากนี้ ภาวะนิ้วปุ้มอาจเป็นสัญญาณของโรคเหล่านี้ เช่น
- มะเร็งปอด เกิดจากเซลล์ปอดเจริญเติบโตผิดปกติและไม่สามารถควบคุมได้
- โรคซิสติก ไฟโบรซิส (Cystic Fibrosis) เป็นภาวะทางพันธุกรรมที่ส่งผลต่อการเคลื่อนตัวของเกลือและน้ำไปทั่วร่างกาย ทั้งยังอาจสร้างสารคัดหลั่งหนาภายในปอดและอวัยวะอื่น ๆ
- พังผืดในปอด เป็นภาวะที่เนื้อเยื่อของปอดได้รับความเสียหาย เกิดการอักเสบจนมีแผลและเกิดพังผืด ซึ่งอาจส่งผลต่อระบบทางเดินหายใจ
- โรคหลอดลมอักเสบ เป็นโรคระบบทางเดินหายใจที่เกิดจากการอักเสบของเยื่อบุหลอดลม ซึ่งอาจเกิดจากการติดเชื้อไวรัสหรือแบคทีเรีย
- ฝีในปอด เกิดจากแบคทีเรียในช่องปากที่เข้าสู่ปอดจนทำให้เกิดการติดเชื้อบริเวณเนื้อเยื่อปอดจนเกิดการอักเสบ
- โรคหลอดลมโป่งพอง เป็นภาวะที่ทางเดินหายใจขยายตัวและมีรอยแผลเป็นจากการติดเชื้อ
- โรคปอดจากแร่ใยหิน หรือโรคแอสเบสโตลิส (Asbestosis) เป็นโรคที่พัฒนาขึ้นเมื่อสูดดมแร่ใยหินเป็นเวลานานจนทำให้ปอดเป็นแผล
- โรคหัวใจพิการแต่กำเนิด ยังไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัด แต่อาจเกิดจากความผิดปกติของยีนในร่างกาย
- โรคลำไส้อักเสบเรื้อรัง (Inflammatory Bowel Disease หรือ IBD) เป็นภาวะอักเสบเรื้อรังของระบบทางเดินอาหาร รวมถึงลำไส้เล็กหรือลำไส้ใหญ่
การรักษา clubbing finger
การรักษาภาวะนิ้วปุ้มอาจต้องขึ้นอยู่กับสาเหตุหลักที่ทำให้เกิดปัญหา เช่น
โรคมะเร็งปอด การรักษาอาจขึ้นอยู่กับตำแหน่ง ขนาดของมะเร็ง และชนิดของมะเร็ง อาจต้องทำการผ่าตัด ฉายรังสี เคมีบำบัด หรือทำทั้งหมดร่วมกัน โรคซิสติก ไฟโบรซิส คุณหมออาจรักษาด้วยยาพ่นขยายหลอดลม ยาละลายเสมหะ และยาปฏิชีวนะ เช่น เพนิซิลลิน (Penicillins) เซฟาโลสปอริน (Cephalosporins) ควิโนโลน (Quinolones) เพื่อป้องกันอาการปอดอักเสบ พังผืดที่ปอด การรักษาอาจขึ้นอยู่กับความรุนแรงและขนาดของพังผืด คุณหมออาจให้ยากลุ่มคอร์ติโคสเตียรอยด์ (Corticosteroid) ยาลดกรด ยาเพอร์เฟนิโดน (Pirfenidone) และยานินเทดานิบ (Nintedanib) เพื่อช่วยชะลอการเกิดพังผืด โรคหลอดลมอักเสบ คุณหมออาจรักษาด้วยยาปฏิชีวนะ เช่น เซฟาโลสปอริน (Cephalosporins) อะมิโนเพนนิซิลลิน (Aminopenicillins) หรืออาจทำการผ่าตัด ทั้งนี้ ขึ้นอยู่กับความรุนแรงของอาการ ฝีในปอด คุณหมออาจรักษาด้วยการให้ยาปฏิชีวนะทางกระแสเลือด เช่น เมอโรพีเนม (Meropenem) เซฟาโลสปอริน (Cephalosporins) เป็นเวลาหลายสัปดาห์เพื่อฆ่าเชื้อแบคทีเรีย โรคหลอดลมโป่งพอง ไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ คุณหมออาจแนะนำให้ดื่มน้ำมากขึ้น งดสูบบุหรี่ งดสูดดมควันบุหรี่มือสองและหลีกเลี่ยงการสัมผัสกับสารพิษหรือควันพิษ ให้ยาพ่นหรือยาขยายหลอดลมหากผู้ป่วยมีอาการกำเริบรุนแรง โรคหัวใจพิการแต่กำเนิด คุณหมออาจรักษาด้วยการให้กินยาแอสไพรินอย่างน้อย 6 เดือนและสวนหัวใจเพื่อปิดรูรั่วที่เกิดขึ้น โรคลำไส้อักเสบเรื้อรัง การรักษาขึ้นอยู่กับอาการและความรุนแรงของโรค คุณหมออาจรักษาด้วยการให้ยาต้านการอักเสบ ยากดภูมิคุ้มกัน ยาปฏิชีวนะ เช่น อะซิโทรมัยซิน (Azithromycin) เมโทรนิดาโซล (Metronidazole) อะม็อกซีซิลลินหรือเซฟไตรอะโซน (Amoxicillin or ceftriaxone) หรือการผ่าตัด วิธีป้องกัน clubbing finger
การป้องกันและดูแลภาวะนิ้วปุ้มไม่ให้เกิดขึ้นนั้น อาจต้องป้องกันจากสาเหตุหลักที่ทำให้เกิดอาการดังกล่าว เช่น
- อาจลดความเสี่ยงการเกิดโรคมะเร็งปอด เช่น งดสูบบุหรี่หรือสูดดมควันบุหรี่มือสอง หลีกเลี่ยงการสัมผัสกับสารพิษในที่ทำงาน เช่น แร่ใยหิน ควันพิษ
- อาจลดโอกาสการพัฒนาโรคหลอดลมโป่งพอง เช่น เข้ารับการฉีดวัคซีนป้องกันโรคหัดและโรคไอกรน เข้ารับการรักษาอย่างทันท่วงทีเมื่อติดเชื้อในปอด หลีกเลี่ยงการสัมผัสกับควันบุหรี่หรือสารพิษต่าง ๆ
- อาจป้องกันตัวเองจากการสูดดมแร่ใยหินโดยตรง โดยปฏิบัติตามระเบียบข้อบังคับในการป้องกันตัวเองตามที่บริษัทกำหนด
- อาจลดความเสี่ยงโรคซิสติก ไฟโบรซิส ด้วยการดื่มน้ำให้เพียงพอเพื่อช่วยละลายเสมหะที่เหนียวข้นในปอด ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ เช่น เดิน วิ่ง เต้น ว่ายน้ำ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงานของปอด
- อาจลดความเสี่ยงโรคลำไส้อักเสบเรื้อรัง ด้วยการดูแลอาหารและโภชนาการให้ครบ 5 หมู่ ดื่มน้ำให้พอเพียงอย่างน้อยวันละ 2.7 ลิตร หลีกเลี่ยงอาหารที่มีไขมันสูง งดดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และคาเฟอีน