ฝี สาเหตุ อาการ และการรักษา

ฝี เป็นตุ่มหนองสะสมใต้ชั้นผิวหนัง ลักษณะคล้ายสิว หากอักเสบอาจขยายใหญ่ขึ้น เมื่อสัมผัสอาจรู้สึกเจ็บ เกิดจากการติดเชื้อโรค เช่น แบคทีเรีย สามารถเกิดขึ้นได้ทุกบริเวณของร่างกาย ทั้งอวัยวะภายนอกและภายใน หากเป็นฝีควรไปพบคุณหมอ เพื่อเข้ารับการรักษาอย่างถูกวิธี

[embed-health-tool-bmr]

คำจำกัดความ

ฝี คืออะไร 

ฝี เป็นตุ่มหนองสะสมใต้ชั้นผิวหนัง ลักษณะคล้ายสิว หากอักเสบอาจขยายใหญ่ขึ้น เมื่อสัมผัสอาจรู้สึกเจ็บ เกิดจากการติดเชื้อโรค เช่น แบคทีเรีย สามารถเกิดขึ้นได้ทุกบริเวณของร่างกาย ทั้งอวัยวะภายนอกและภายใน ฝีสามารถแบ่งได้เป็น 2 ประเภท ได้แก่ 

• ฝีที่ผิวหนัง เกิดใต้ผิวหนัง 
• ฝีที่อวัยวะภายใน เกิดบริเวณอวัยวะภายใน เช่น โพรงหนองที่ฟันจากการติดเชื้อในเหงือกหรือฟัน ฝีในสมอง ฝีที่ก้น

ฝี พบได้บ่อยแค่ไหน

ฝีอาจเกิดขึ้นได้กับทุกเพศและทุกวัย หากร่างกายหรือระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอ จนไม่สามารถต่อสู้กับแบคทีเรีย หรือเชื้อโรคที่เข้าสู่ร่างกายได้

อาการ

อาการของฝี

อาการของฝีอาจแตกต่างกันออกไป ขึ้นอยู่ตำแหน่งที่เป็น โดยอาการทั่วไปของฝี อาจมีดังนี้ 

• มีตุ่มหนองอักเสบบวม
• มีหนองสีขาว หรือเหลืองใต้ผิวหนัง
• เมื่อสัมผัสโดนจะรู้สึกเจ็บหรือปวด 
• รู้สึกไม่สบายตัวหรือหนาวสั่น และอาจมีไข้สูงกว่า 38.5 องศาเซลเซียส

ควรไปพบคุณหมอเมื่อใด

หากมีอาการหนาวสั่น และมีไข้สูงกว่า 38.5 องศา และบริเวณที่เป็นฝีมีอาการเจ็บ ปวด หรือมีขนาดใหญ่กว่า 1 เซนติเมตร ควรไปพบคุณหมอเพื่อรับการวินิจฉัย และรักษาอย่างถูกวิธี

สาเหตุ

สาเหตุของการเกิดฝี 

สาเหตุของการเกิดฝี คือ การอุดตันของต่อมน้ำเหลืองหรือต่อมเหงื่อใต้ผิวหนัง รวมถึงเกิดการอักเสบของรูขุมขน ทำให้เชื้อโรค เช่น แบคทีเรีย เข้าไปในต่อมเหล่านั้น นอกจากนั้น การที่มีระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอก็อาจเป็นอีกสาเหตุหนึ่งของการเกิดฝี เนื่องจากระบบภูมิคุ้มกันที่อ่อนแออาจต่อต้านเชื้อโรคที่เข้าสู่ร่างกายได้ลดลง

ปัจจัยเสี่ยง

ปัจจัยเสี่ยงของการเกิดฝี  

ปัจจัยเสี่ยงที่อาจทำให้เกิดฝี มีดังนี้

• ระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอ
• ป่วยเป็นโรคเบาหวาน 
• สภาพแวดล้อมที่สกปรก รวมถึงมีสุขอนามัยที่ไม่ดี 
• สัมผัสกับบุคคลที่ติดเชื้อที่ผิวหนังบางประเภท

การวินิจฉัยและการรักษาโรค

ข้อมูลในที่นี้ไม่มีเจตนาให้ใช้ทดแทนคำแนะนำทางการแพทย์ ควรปรึกษาคุณหมอทุกครั้งเพื่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติม

การวินิจฉัยฝี

คุณหมออาจสอบถามถึงระยะเวลาในการเกิดฝี ชนิดของยาที่ใช้อยู่ โดยการวินิจฉัยอาจดูจากตำแหน่งที่เกิดของโรค เช่น หากอยู่ใกล้ทวารหนัก คุณหมอจะตรวจทวารหนัก หากเกิดฝีบริเวณแขนหรือขา คุณหมอจะตรวจหาต่อมน้ำเหลืองที่ขาหนีบ หรือใต้วงแขน และหากมีฝีที่ผิวหนังมากกว่า 1 ตำแหน่งอาจมีการเก็บตัวอย่างปัสสาวะเพิ่มเติม 

วิธีการรักษาฝี 

การรักษาฝี อาจใช้วิธีดังต่อไปนี้ 

• การประคบอุ่น ประมาณครั้งละ 10-15 นาที วันละ 2-3 ครั้ง อาจช่วยลดอาการบวม และอาจช่วยให้เส้นเลือดบริเวณที่เกิดฝีไหลเวียนได้ดีขึ้น รวมถึงอาจทำให้ฝีฝ่อได้ง่ายขึ้น 
• การให้ยาปฏิชีวนะ เพื่อช่วยลดการติดเชื้อ และป้องกันไม่ให้ฝีแพร่กระจาย
• การผ่าตัด วิธีนี้อาจใช้กับฝีที่อวัยวะภายใน และมีขนาดใหญ่เกิดกว่าที่จะสามารถระบายฝีออกได้หมดด้วยการใช้เข็ม 

การปรับไลฟ์สไตล์และการดูแลตัวเอง

การปรับไลฟ์สไตล์และการดูแลตัวเอง

การปรับไลฟ์สไตล์เหล่านี้ อาจช่วยลดความเสี่ยงในการเป็นฝีได้

• ล้างมือบ่อย ๆ 
• ดูแลสุขอนามัย รวมถึงสภาพแวดล้อมที่อยู่อาศัยให้สะอาด
• หลีกเลี่ยงการใช้ของใช้ส่วนตัว เช่น เสื้อผ้า ผ้าเช็ดตัว ผ้าเช็ดหน้า มีดโกน ร่วมกับผู้อื่น  
• หากมีบาดแผล ควรทำสะอาดแผลให้แห้งและใช้พลาสเตอร์ปิดแผล เพื่อป้องกันเชื้อโรคเข้าแผล 
• รักษาสุขภาพร่างกายให้แข็งแรง เพื่อให้ระบบภูมิคุ้มกันสามารถต้านทานโรคหรือเชื้อโรคได้อย่างเป็นปกติ