ไฝแดง เกิดจากเส้นเลือดฝอยบริเวณผิวหนังขยายตัว ทำให้เกิดตุ่มสีแดงสด อาจขึ้นเป็นตุ่มเดี่ยวหรือขึ้นเป็นกลุ่ม สาเหตุที่ทำให้เกิดไฝแดงยังไม่สามารถระบุได้แน่ชัด แต่มักพบไฝแดงเมื่ออายุมากขึ้นหรือเมื่ออยู่ในช่วงตั้งครรภ์ ไฝแดงจัดเป็นเนื้องอกเส้นเลือดฝอยที่ไม่เป็นอันตราย แต่หากอยู่ในตำแหน่งที่เสียดสีกับเสื้อผ้าจนทำให้รู้สึกระคายเคือง มีเลือดออก หรือไฝแดงเพิ่มจำนวนและขยายตัวรวดเร็วผิดปกติ ควรไปพบคุณหมอผิวหนังเพื่อรักษาด้วยวิธีที่เหมาะสม
[embed-health-tool-heart-rate]
ไฝแดง เกิดจากอะไร
ไฝแดง (Cherry angioma) คือ เนื้องอกเส้นเลือดฝอยชนิดหนึ่ง ลักษณะเป็นตุ่มสีแดงสด สามารถเกิดขึ้นได้บนผิวหนังทุกส่วนของร่างกาย โดยเฉพาะบริเวณหน้าอก ไหล่ ท้อง ลำตัว แขน ขา และหลัง เกิดจากเส้นเลือดฝอยขยายตัวมากเกินไป อาจมีขนาดตั้งแต่เล็กเท่าปลายเข็มไปจนถึงมีขนาดใหญ่หลายเซนติเมตร และอาจเกิดเป็นกลุ่มในบริเวณใกล้เคียงกัน หากถูกเสียดสี ขัดถู เจาะ หรือตัดออก อาจทำให้มีเลือดออกได้
ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดไฝแดง มีดังนี้
- อายุ ผู้ที่มีอายุตั้งแต่ 30 ปีขึ้นไป มีความเสี่ยงในการเกิดไฝแดงได้มากกว่าคนที่มีอายุน้อยกว่า
- การตั้งครรภ์ โดยปกติร่างกายจะผลิตฮอร์โมนโปรแลคติน (Prolactin) ซึ่งเป็นฮอร์โมนที่หลั่งมาจากต่อมใต้สมอง มีหน้าที่ควบคุมการทำงานของรังไข่ ช่วยให้ประจำเดือนมาอย่างสม่ำเสมอ ในช่วงตั้งครรภ์ ฮอร์โมนชนิดนี้จะช่วยในการสร้างน้ำนมและหลั่งน้ำนม เมื่อร่างกายหลั่งฮอร์โมนชนิดนี้ในปริมาณมาก อาจทำให้เกิดความผิดปกติของชั้นผิวหนังจนทำให้เกิดเป็นไฝแดง
ลักษณะของไฝแดง
ไฝแดงมีลักษณะดังนี้
- มีสีแดงสด อาจมีลักษณะเรียบเนียนไปกับผิวหรือนูนขึ้นเป็นตุ่ม
- มีขนาดตั้งแต่เล็กกว่า 1 มิลลิเมตรไปจนถึงหลายเซนติเมตร
- เป็นไฝทรงกลมหรือวงรี
- พบในผู้ที่มีอายุ 30 ปีขึ้นไป และผู้ที่ตั้งครรภ์
- เมื่ออายุ 40 ปีขึ้นไปอาจมีขนาดใหญ่ขึ้น และอาจเพิ่มจำนวนมากขึ้น
วิธีกำจัดไฝแดง
โดยทั่วไป คุณหมออาจใช้วิธีต่อไปนี้ในการกำจัดไฝแดง
- การจี้ด้วยไฟฟ้า (Electrosurgery) เป็นการส่งกระแสไฟฟ้าความถี่สูงเข้าไปยังตุ่มไฝแดงเพื่อให้ไฝแดงหลุดออก หลังทำแผลอาจมีสะเก็ดที่ต้องดูแลด้วยการทายาฆ่าเชื้อ
- การจี้ด้วยไนโตรเจนเหลว (Cryosurgery) เป็นการแช่แข็งไฝแดงด้วยไนโตรเจนเหลวซึ่งมีความเย็นติดลบ เพื่อทำลายเนื้อเยื่อและทำให้ไฝหลุดออกมาจากผิวหนัง วิธีนี้ทำได้ง่ายและรวดเร็ว มักไม่เกิดแผลที่ต้องดูแลเป็นพิเศษ
- การเลเซอร์ (Laser surgery) เช่น เลเซอร์เพาซ์ดายด์ (Pulsed Dye Laser หรือ PDL) เพื่อรักษาความผิดปกติของเส้นเลือดที่ขยายมากผิดปกติด้วยการใช้ความร้อนทำให้เส้นเลือดฝ่อและสลายตัว อาจทำให้เกิดรอยฟกช้ำเล็กน้อยที่สามารถหายได้เองภายใน 10 วัน
- การเฉือนออก (Shave Excision) เป็นการผ่าไฝแดงออกจากผิวหนังชั้นนอก โดยคุณหมอจะให้ฉีดยายาชาให้ก่อนเพื่อลดความเจ็บปวดขณะเฉือนไฝออก
ไฝแดง เป็นสัญญาณของมะเร็งหรือไม่
ไฝแดงเป็นเนื้องอกของเส้นเลือด (Benign Vascular Tumor) ที่ไม่ก่อให้เกิดอันตราย แต่หากไฝแดงเพิ่มจำนวนอย่างรวดเร็วและมีขนาดใหญ่ ร่วมกับมีความผิดปกติของผิวหนัง เช่น ตุ่มไฝแดงมีสีไม่สม่ำเสมอ พื้นผิวขรุขระไม่เรียบ มีขอบเขตไม่ชัดเจน มีเส้นผ่าศูนย์กลางใหญ่กว่า 6 มิลลิเมตร อาจเป็นสัญญาณของโรคมะเร็งบางชนิด เช่น โรคมะเร็งผิวหนังชนิดเมลาโนมา (Melanoma) ซึ่งเป็นโรคมะเร็งผิวหนังชนิดที่รุนแรง อาจเกิดขึ้นบนไฝเดิมแล้วมีลักษณะเปลี่ยนไปหรืออาจเป็นไฝที่ขึ้นใหม่ จึงควรสังเกตความผิดปกติของไฝบนผิวหนังของตัวเองอยู่เสมอ หากพบว่ามีลักษณะที่เข้าข่ายมะเร็วผิวหนัง ควรไปพบคุณหมอโดยเร็ว
คุณหมออาจตรวจสอบผิวหนังบริเวณที่มีปัญหาด้วยการผ่าตัดชิ้นเนื้อเพื่อวินิจฉัย (Biopsy) และส่งไปตรวจหาความผิดปกติของเนื้อเยื่อและยืนยันชนิดและความรุนแรงของชิ้นเนื้อดังกล่าว หากวินิจฉัยว่าชิ้นเนื้อมีเชื้อมะเร็ง อาจรักษาด้วยการผ่าตัด เคมีบำบัด การฉายรังสี ในบางกรณีอาจต้องรักษาหลายวิธีร่วมกันตามความรุนแรงและระยะของโรค
เมื่อไหร่ควรไปพบคุณหมอ
ไฝแดงเป็นสภาวะทางผิวหนังที่ไม่จำเป็นต้องรักษา แต่หากมีอาการต่อไปนี้ ก็สามารถไปพบคุณหมอเพื่อกำจัดออกอย่างถูกวิธี
- ไฝขึ้นอยู่ในตำแหน่งที่มีการเสียดสีเป็นประจำ จนทำให้รู้สึกระคายเคืองหรือมีเลือดออก
- รู้สึกเจ็บหรือคันบริเวณผิวหนังที่มีไฝขึ้น
- ไฝมีขนาดใหญ่โตขึ้นหรือมีรูปร่างที่เปลี่ยนไป
- ไฝมีขอบเขตไม่ชัดเจน หรือมีลักษณะขรุขระ
- ไฝที่มีการเปลี่ยนแปลงของสี เช่น มีเม็ดสีดำมาเพิ่มมากขึ้น
นอกจากนี้ ควรหลีกเลี่ยงการทายาหรือใช้อุปกรณ์อื่น ๆ กำจัดไฝด้วยตัวเอง เนื่องจากอาจทำให้เกิดการติดเชื้อและเกิดเป็นรอยแผลเป็นได้
