ต่อมทอนซิลโต (Tonsillar Hypertrophy)

คำจำกัดความ

ต่อมทอนซิลโต คืออะไร

ต่อมทอนซิลโต (Tonsillar Hypertrophy) คือการที่เนื้อเยื่อทอนซิล (Tonsillar) มีขนาดโตขึ้นอย่างผิดปกติ อาการต่อมทอนซิลโตที่รุนแรงนั้นส่งผลให้มีอาการบวมและหายใจลำบาก ถ้าหากเนื้อเยื่อทอนซิลนี้มีขนาดใหญ่อย่างเรื้อรัง คุณหมออาจแนะนำให้ผ่าตัดต่อมทอนซิล เพื่อกำจัดเนื้อเยื่อส่วนเกินออกไป

ต่อมทอนซิลโตพบได้บ่อยได้แค่ไหน

ต่อมทอนซิลโตเป็นอาการที่พบมากในเด็ก แต่อาจสามารถพบในผู้ใหญ่ได้เช่นกัน สำหรับรายละเอียดเพิ่มเติม โปรดปรึกษาแพทย์

อาการ

ต่อมทอนซิลโตผิดปกติเป็นอย่างไร

อาการทั่วไปมีดังนี้

มีกลิ่นปากเรื้อรัง
หายใจทางปาก
กรนผิดปกติ
มีภาวะหยุดหายใจขณะนอนหลับ (sleep apnea)
ไม่สามารถเพิ่มน้ำหนักได้
เบื่ออาหาร
มีอาการเหนื่อยล้า อ่อนเพลียเรื้อรัง
มีอาการติดเชื้อในหูเรื้อรัง
สูญเสียการได้ยิน
โรคไซนัสอักเสบที่เป็นๆ หายๆ

อาจจะมีอาการอย่างอื่นนอกเหนือจากที่กล่าวมาข้างต้น ถ้าคุณมีข้อสงสัยใดๆ โปรดปรึกษากับคุณหมอ

ควรไปพบหมอเมื่อไร

ถ้าคุณมีอาการใดๆ ที่กล่าวมาข้างต้น หรือมีข้อสงสัยใดๆ ควรปรึกษากับคุณหมอ เนื่องจากร่างกายของแต่ละคนมีความแตกต่างกัน ทางที่ดีที่สุดจึงควรพูดคุยกับหมอเพื่อหาแนวทางในการรักษาที่ดีที่สุดสำหรับคุณ

Causes

สาเหตุของต่อมทอนซิลโต

ต่อมทอนซิลโตเป็นผลแบบเรื้อรังหรือชั่วคราวจากการติดเชื้อ สาเหตุโดยทั่วไปที่ทำให้ต่อมทอลซิลโต คืออาการป่วยที่เป็นๆ หายๆ หรือการติดเชื้อที่บริเวณด้านในและรอบๆ ลำคอ เนื่องจากต่อมทอนซิลมีหน้าที่ในการผลิตแอนติบอดี้ (antibody) เพื่อมาต่อสู้กับการติดเชื้อ ดังนั้น เมื่อคุณมีอาการป่วยบ่อย ๆ จึงทำให้ต่อมทอนซิลของคุณถูกกระตุ้นซ้ำๆ นอกจากนี้โรคภูมิแพ้ก็อาจมีส่วนในการเพิ่มขนาดของต่อมทอนซิล ส่งผลให้เกิดอาการต่อมทอนซิลโตผิดปกติ

แพทย์ยังไม่ทราบแน่ชัดว่าอะไรที่เป็นสเหตุของการเกิดอาการต่อมทอนซิลโตแบบเรื้อรัง แต่การได้รับควันบุหรี่มือสอง (secondhand tobacco) และมลภาวะที่เป็นพิษ สามารถทำให้ต่อมทอนซิลมีขนาดใหญ่ขึ้นได้

ปัจจัยเสี่ยง

ปัจจัยเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดต่อมทอนซิลโต

ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดต่อมทอนซิลโตมีอยู่มากมาย เช่น

• ประวัติการมีอาการต่อมทอนซิลโตผิดปกติในครอบครัว

• มีอาการป่วยหรือติดเชื้ออยู่เป็นประจำ

• เป็นโรคภูมิแพ้

การวินิจฉัยและการรักษาโรค

ข้อมูลในที่นี้ไม่มีเจตนาให้ใช้ทดแทนคำแนะนำทางการแพทย์ ควรปรึกษาแพทย์ทุกครั้งเพื่อรับทราบข้อมูลเพิ่มเติม

การวินิจฉัยอาการต่อมทอนซิลโตผิดปกติ

หากมีอาการต่อมทอนซิลโตที่ทำให้เจ็บปวด ควรพบคุณหมอเพื่อตรวจหา อาการติดเชื้อแฝงที่จำเป็นต้องรักษา
เด็กเล็กที่มีต่อมทอนซิลขนาดใหญ่ ควรไปหาคุณหมอ
หากมีปัญหาด้านการนอนหรือการกินอาหาร แม้จะไม่มีอาการเจ็บปวดใดๆ ให้เห็น คุณหมอจะเริ่มตรวจโดยการสอบถามประวัติการรักษา และอาการที่คุณเป็น รวมถึงอาจจะตรวจสอบบริเวณคอว่า มีอาการบวมเกิดขึ้นหรือไม่

นอกจากนี้คุณหมออาจจะทำการเพาะเชื้อในลำคอ ขึ้นอยู่กับอาการของคุณ การเพาะเชื้อประกอบไปด้วยการใช้ชุดอุปกรณ์ทดสอบ ป้ายเอาเนื้อเยื่อบริเวณด้านหลังคอหอย ไปตรวจหาอาการติดเชื้อแบคทีเรีย ในบางครั้งคุณอาจจะต้องเอ็กซเรย์ ให้หมอได้เห็นเนื้อเยื่ออ่อนในลำคอของคุณได้ชัดๆ

หากคุณมีปัญหา เช่น นอนไม่หลับหรือกรนเสียงดัง คุณหมออาจจะแนะนำให้คุณลองการตรวจสุขภาพการนอนหลับ เพื่อหาดูว่าคุณมีภาวะหยุดหายใจขณะนอนหลับ ที่เกิดจากอาการต่อมทอนซิลโตผิดปกติหรือไม่ วิธีการคือให้คุณนอนหลับในห้องแล็บที่ออกแบบมาเป็นพิเศษ โดยมีคุณหมอคอยจับตาดูลักษณะการหายใจและสัญญาณชีพจรอื่นๆ ของคุณ

วิธีรักษาอาการต่อมทอนซิลโตผิดปกติ

อาการต่อมทอนซิลโตผิดปกติจำเป็นต้องได้รับการรักษา ก็ต่อเมื่อมันส่งผลกระทบกับการนอนหลับ การกินอาหาร หรือการหายใจของคุณ อย่างไรก็ตาม หากสาเหตุมาจากการติดเชื้อแฝง คุณอาจต้องได้รับแอนติบอดี้ แต่ถ้าสาเหตุมาจากโรคภูมิแพ้ คุณหมออาจจะแนะนำให้คุณใช้ยาสเตียรอยด์พ่นจมูก หรือไม่ก็ใช้ยาต้านฮิสตามีน (Antihistamine) เพื่อรักษาอาการของคุณ

หากอาการต่อมทอนซิลโตส่งผลกระทบต่อการหายใจของคุณ แต่ไม่ได้มีสาเหตุมาจากโรคแฝงต่างๆ คุณอาจจำเป็นต้องใช้วิธีการผ่าตัด เรียกว่าการผ่าตัดต่อมทอนซิลเพื่อกำจัดเนื้อส่วนเกินออก ซึ่งจะช่วยให้ภาวะหยุดหายใจขณะนอนหลับดีขึ้น ทั้งในเด็กและผู้ใหญ่

ขณะที่ผ่าตัดต่อมทอนซิล คุณหมออาจผ่าเอาต่อมอะดีนอยด์ (adenoids) ซึ่งเป็นต่อมสองต่อมบริเวณด้านหลังจมูกใกล้กับเพพานปากออกไปด้วยเช่นกัน

ผ่าตัดต่อมทอนซิลเป็นขั้นตอนที่ไม่ซับซ้อน และใช้แค่ยาชาธรรมดา คนส่วนใหญ่หลังการผ่าตัดสามารถกลับบ้านได้ในวันเดียวกัน เพื่อพักรักษาตัวเป็นเวลาประมาณ 7 ถึง 10 วัน

การปรับเปลี่ยนไลฟ์สไตล์

การปรับเปลี่ยนไลฟ์สไตล์ หรือการเยียวยาตนเองแบบไหน ที่จะช่วยรับมืออาการต่อมทอนซิลโต

ไลฟ์สไตล์และการเยียวยาด้วยตนเองต่อไปนี้ อาจจะช่วยคุณรับมืออาการต่อมทอนซิลโตได้

การสูดไอน้ำ อาจช่วยลดอาการคัดจมูก และช่วยให้หายใจได้สะดวกขึ้น
กลั้วคอด้วยน้ำเกลืออุ่นๆ เพื่อบรรเทาอาการเจ็บคอ นอกจากนี้ยังสามารถยับยั้งการแพร่กระจายของการติดเชื้อได้อีกด้วย ใช้คู่กับวิธีการสูดไอน้ำเพื่อให้ได้ผลดีที่สุด
สามารถใช้น้ำผึ้งธรรมชาติ ที่มีคุณสมบัติในการต้านแบคทีเรีย และขมิ้น ซึ่งมีคุณสมบัติในการต้านอาการอักเสบ เพื่อลดอาการบวมและป้องกันการติดเชื้อได้ ผสมทั้งสองอย่างในปริมาณที่เท่ากัน รับประทานสี่ครั้งต่อวัน

หากคุณมีข้อสงสัยใดๆ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อทำความเข้าใจให้ดีขึ้นถึงทางออกที่ดีที่สุดสำหรับคุณ

Hello Health Groupไม่ได้ให้คำแนะนำทางการแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาโรคแต่อย่างใด