คำว่าสูงวัย ใคร ๆ ก็คงไม่อยากได้ยิน เพราะนั้นหมายถึงความแก่ที่ตามมา การแก่เป็นกระบวนการที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ และไม่สามารถย้อนเวลาอายุกลับมาได้ แต่การดูแล สุขภาพกายผู้สูงวัย ไม่ให้แก่ตามวัย และยังดูดีเหมือนเดิมสามารถทำอย่างไรได้บ้าง มาอ่านกันเลย
ความหมายของคำว่า สุขภาพ
สุขภาพ (Health) การที่มีร่างกายแข็งแรง ปราศจากโรคภัยไข้เจ็บ รวมถึงมีสุขภาพจิตดี และสามารถปรับตัวให้อยู่ร่วมกับผู้อื่นในสังคมได้ ผู้มีสุขภาพดีถือเป็นกำไร ซึ่งสุขภาพนั้นไม่ได้มีเพียงแค่ทางกาย และทางจิตใจเท่านั้น แต่ยังรวมถึงการปรับตัวเข้าสังคมด้วย ดังนั้นควรใส่ใจสุขภาพกันให้มาก ๆ
ประเภทของสุขภาพ มีอะไรบ้าง
ประเภทที่มีการพูดถึงอยู่บ่อย ๆ ของสุขภาพนั้นมีอยู่ 2 ประเภท คือ
สุขภาพกาย (Physical Health) คือสภาวะของร่างกายที่มีความสมบูรณ์ แข็งแรง เจริญเติบโตอย่างปกติ ระบบต่าง ๆ ของร่างกาย ทำงานเป็นปกติ และมีประสิทธิภาพ ร่างกายสามารถต้านทานโรค รวมถึงปราศจากโรคภัยไข้เจ็บ และความทุพพลภาพ ซึ่งการออกกำลังกายเป็นประจำ มีโภชนาการที่ดี และพักผ่อนอย่างเพียงพอส่งผลต่อสุขภาพกายที่ดี
สุขภาพจิต (Mental Health) คือสุขภาพทางอารมณ์ สามารถควบคุมอารมณ์ให้มั่นคงเป็นปกติ ปรับตัวให้เข้ากับการเปลี่ยนแปลงของสังคมไม่ว่าจะเกิดสถานการณ์ใด ๆ รวมถึงพร้อมเผชิญหน้ากับปัญหาต่าง ๆ ได้อย่างดี
ซึ่งนอกจากสุขภาพกาย และสุขภาพจิตแล้ว สุขภาพยังสามารถแบ่งได้อีก ไม่ว่าจะเป็นสุขภาพทางเพศ สุขภาพครอบครัว และอื่น ๆ
ปัจจัยใดบ้างที่ส่งผลดีต่อ สุขภาพกายผู้สูงวัย
- ปัจจัยทางพันธุกรรม ปัจจัยภายในที่กำหนดขอบเขตลักษณะ และขีดความสามารถของบุคคล ทั้งทางร่างกายรวมทั้งจิตใจ โดยผ่านกระบวนการถ่ายทอดทางยีน
- ปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อม สามารถจำแนกปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อมได้ดังนี้
- สภาพแวดล้อมด้านสังคม และเศรษฐกิจ – อาจรวมสถานะทางการเงินของครอบครัว และการทำงานตลอดจนวัฒนธรรมทางสังคมที่พบเจอ
- สภาพแวดล้อมทางกายภาพ – แหล่งชุมชน สถานที่อยู่อาศัยและสิ่งแวดล้อมที่อยู่นั้นก็เป็นที่สำคัญต่อสุขภาพทั้งหมดทั้งมวล รวมไปถึงเพื่อนบ้าน
วิธีดูแล สุขภาพกายผู้สูงวัย ให้เพอร์เฟค
- ออกกำลังกายเพื่อสุขภาพร่างกาย และจิตใจที่ดี
การออกกำลังกายเป็นประจำสามารถปรับปรุงความสมดุลของร่างกาย และปรับอารมณ์ต่าง ๆ โดยรวม เช่น ลดความรู้สึกวิตกกังวล ความเครียด การออกกำลังกายใด ๆ ก็ตามย่อมดีกว่าไม่มีการออกกำลังกายเลย เช่น การเดิน โยคะ โดยสามารถทำประมาณวันละ 30 นาที การออกกำลังกายอาจเป็นยารักษาที่มีประสิทธิภาพสำหรับโรคเรื้อรังบางอย่าง เช่น โรคข้ออักเสบ ความดันโลหิตสูง โรคเบาหวาน
- การเข้าสังคมไม่ว่าจะเป็นคนในครอบครัว หรือเพื่อน
การมีปฏิสัมพันธ์กับครอบครัว และเพื่อนฝูงมีประโยชน์มากมายต่อสุขภาพ ซึ่งความเหงาถือเป็นปัจจัยหนึ่งที่ส่งผลอันตรายต่อสุขภาพ หากผู้สูงอายุรู้สึกเหงา หรือเคว้งคว้าง แนะนำให้โทรคุยหาเพื่อนบ้าง หรือหาสัตว์เลี้ยงมาเลี้ยง เพื่อบรรเทาความเหงา
- การรับประทานอาหาร
กินอาหารที่มีเส้นใยสูง และไขมันอิ่มตัวต่ำ เป็นวิธีที่ง่ายเพื่อสุขภาพที่ดี ไม่ว่าจะเป็นมื้อไหนก็ตาม หรือแม้แต่ช่วงเวลาอาหารว่างก็สามารถรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ได้ เช่น ผู้สูงอายุอาจเปลี่ยนขนมปังขาวเป็นธัญพืชไม่ขัดสี รวมไปถึงเพิ่มไฟเบอร์ เพื่อหลีกเลี่ยงปัญหาอาการท้องผูกซึ่งพบได้บ่อยในผู้สูงอายุ
- งด หรือลดบุหรี่ และผลิตภัณฑ์อื่น ๆ ที่มีนิโคติน ทำให้เกิดโรคหัวใจ มะเร็ง โรคปอด รวมไปถึงการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไปอาจเป็นอันตรายต่อตับ
- การตรวจสุขภาพเป็นประจำกับคุณหมอ ทันตแพทย์ จักษุแพทย์ และผู้ให้บริการด้านการแพทย์เฉพาะทาง เพื่อตรวจสุขภาพร่างกายต่าง ๆ หากพบปัญหาใด ๆ จะได้รักษาแต่เนิ่น ๆ
- การนอนหลับพักผ่อนอย่างเพียงพอ แม้ผู้สูงวัยมักจะมีปัญหาเรื่องการนอนไม่หลับเรื้อรังหรือเฉียบพลันให้ปรึกษากับแพทย์
- การมองโลกในแง่ดีให้มากขึ้น เนื่องจากคนที่มองโลกในแง่ดีมีสุขภาพหัวใจที่ดี อาจมีอายุที่ยืนยาวมากกว่า และลดภาวะซึมเศร้าได้มากกว่าคนที่คิดในแง่ลบ การมองโลกในแง่ดี คือการยอมรับในสิ่งที่คุณไม่สามารถเปลี่ยนแปลงได้
ผู้สูงอายุอาจใช้เวลาว่างในการฝึกพัฒนาสมอง เพื่อลดโอกาสเป็นโรคอัลไซเมอร์ได้ เช่น ปริศนาอักษรไขว้ ซูโดกุ หมากรุก หรือการอ่าน ล้วนดีต่อการฝึกสมอง ซึ่งทั้งหมดทั้งมวลนี้เป็นเรื่องที่ผู้สูงอายุทำได้ และไม่มีใครแก่เกินที่จะเรียนรู้
[embed-health-tool-bmi]
