หลายคนที่ติดตามข่าวโรคโควิด-19 ตลอด อาจจะเกิดคำถามขึ้นในใจว่า “ประโยชน์ของวัคซีนโควิด-19 มีอะไรบ้าง” จากการที่หลายประเทศทั่วโลก รวมถึงประเทศไทย เริ่มรับมือกับโรคระบาดโควิด-19 ที่ส่งผลกระทบไปทั่วทั้งโลก ด้วยการฉีดวัคซีนโควิด-19 ให้กับประชาชน วันนี้ Hello คุณหมอ ได้นำข้อมูลดี ๆ เกี่ยวกับ วัคซีนโควิด-19 และสาเหตุที่ว่า ทำไมเราถึงควรฉีดวัคซีนมาฝากทุกคนกันค่ะ

ประโยชน์ของวัคซีนโควิด-19 มีอะไรบ้าง

วัคซีนโควิด-19 ที่มีอยู่ในปัจจุบัน สามารถแบ่งได้เป็น 4 ประเภทหลัก ๆ คือ วัคซีนเชื้อตาย วัคซีน mRNA วัคซีน viral vector vaccine และวัคซีน protein-based vaccine วัคซีนทั้ง 4 ประเภทนี้อาจจะมีการทำงานที่แตกต่างกัน แต่ก็มีจุดมุ่งหมายเดียวกัน ดังนี้

• เพื่อกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย ให้จดจำและหาทางกำจัดเชื้อก่อโรคโควิด-19 อย่างเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ 2019 ได้ เมื่อเราฉีดวัคซีนโควิด-19 แล้ว หากเราได้รับเชื้อไวรัสก่อโรคโควิด-19 ร่างกายของเราก็จะพร้อมรับมือกับโรคนี้
• ช่วยควบคุมอาการ ไม่ให้ผู้ป่วยโควิด-19 มีอาการที่รุนแรง จนอาจนำไปสู่การเสียชีวิตได้
• หากจำนวนผู้ที่ได้รับ วัคซีนโควิด-19 มีมากพอ อาจจะสามารถช่วยทำให้เกิด ภูมิคุ้มกันหมู่ (herd immunity) ซึ่งจะช่วยควบคุม และยับยั้งการแพร่ระบาดของโควิด-19 ได้ เราจึงอาจกลับมาใช้ชีวิตตามปกติได้ไวยิ่งขึ้น
• วัคซีนโควิด-19 อาจช่วยปกป้องคุณและคนรอบข้างจากการติดเชื้อโควิด-19 ได้ (ประสิทธิภาพในการป้องกันโควิด-19 จะแตกต่างกันออกไปตามวัคซีนแต่ละชนิด)

ฉีดวัคซีนโควิด-19 แล้ว จะยังติดโรคนี้ได้อยู่ไหม

สำหรับคำถามที่ว่า หลังจากฉีด วัคซีนโควิด-19 ไปแล้ว เราจะยังติดโรคโควิด-19 ได้อยู่ไหม หรือว่าวัคซีนจะสามารถช่วยป้องกันเราจากโรคโควิด-19 ได้หรือเปล่า คำตอบคือ “ได้” แต่วัคซีนแต่ละยี่ห้อ อาจจะมีประสิทธิภาพในการป้องกันโควิด-19 ที่แตกต่างกัน ซึ่งในปัจจุบัน วัคซีนโควิด-19 ที่มีผลการวิจัยยืนยันว่าสามารถป้องกันการติดเชื้อโควิด-19 ได้มากกว่า 90% ขึ้นไป มีอยู่เพียง 3 ยี่ห้อเท่านั้น คือ ไฟเซอร์ (Pfizer) โมเดอร์นา (Moderna) และ สปุตนิก (Sputnik)

ข้อควรคำนึงของการฉีดวัคซีน

วัคซีนโควิด-19 บางชนิดอาจมีประสิทธิภาพในการป้องกันโรคโควิด-19 น้อยไป

อย่างที่กล่าวไปข้างต้น วัคซีนแต่ละยี่ห้อมีประสิทธิภาพในการป้องกันโควิด-19 ไม่เท่ากัน อีกทั้งยังไม่มีวัคซีนชนิดไหนที่สามารถป้องกันการติดโควิด-19 ได้ 100% หลังจากที่คุณได้รับวัคซีนแล้ว ก็ยังจำเป็นต้องลดความเสี่ยงในการติดเชื้อ ด้วยการเว้นระยะห่าง ล้างมือ ใส่หน้ากากอนามัย และปฏิบัติตามข้อกำหนดในการป้องกันโรคโควิด-19 อยู่ตามเดิม

ผลข้างเคียงของ วัคซีนโควิด-19

เช่นเดียวกับวัคซีนชนิดอื่น ๆ การฉีดวัคซีนโควิด-19 ไม่ว่าจะเป็นยี่ห้อไหน ต่างก็มีความเสี่ยงในการเกิดผลข้างเคียงด้วยกันทั้งสิ้น ผลข้างเคียงของ วัคซีนโควิด-19 อาจมีตั้งแต่ อาการปวดในบริเวณที่ฉีดยา อาการบวม รอยแดง ปวดกล้ามเนื้อ ปวดหัว เหนื่อยล้า คลื่นไส้ ไปจนถึงอาการแพ้วัคซีนขั้นรุนแรง

นอกจากนี้ ผู้ที่มีโรคประจำตัว หรือกำลังใช้ยาบางชนิดอยู่ อาจมีความเสี่ยงในการเกิดผลข้างเคียงที่รุนแรงได้มากกว่าผู้อื่น เช่น ผู้ที่มีปัญหาเกี่ยวกับลิ่มเลือด ผู้ป่วยโรคเบาหวาน ผู้ป่วยโรคหัวใจ ฉะนั้น ก่อนเข้ารับการฉีดวัคซีน คุณจึงควรแจ้งให้แพทย์ทราบเกี่ยวกับประวัติสุขภาพของคุณอย่างละเอียดก่อน

สุดท้ายนี้ แม้ว่า วัคซีนโควิด-19 อาจจะยังมีประสิทธิภาพในการป้องกันโรคโควิด-19 ที่แตกต่างกัน แต่วัคซีนทุกชนิดได้รับการพิสูจน์แล้วว่าสามารถช่วยลดความรุนแรงของอาการโควิด-19 ได้จริง และช่วยลดอัตราการเสียชีวิตของผู้ป่วยอย่างเห็นได้ชัด การฉีดวัคซีนจึงเป็นกุญแจสำคัญ ที่จะช่วยหยุดยั้งสถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโควิด-19 นี้ได้อย่างยั่งยืน