หลังจากที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็น โรคมะเร็งตับอ่อน คุณหมอจะทำการ ระบุระยะของมะเร็งให้คุณได้รับรู้ เพราะระยะของมะเร็งมีความสำคัญ ต่อการตัดสินในการรักษา และช่วยให้คุณเข้าใจอาการของ โรคมะเร็งตับอ่อน ได้ดียิ่งขึ้น วันนี้ Hello คุณหมอ มีข้อมูลเกี่ยวกับ ระยะของมะเร็งตับอ่อน มาให้อ่านกันค่ะ
ความสำคัญของการรู้ ระยะของมะเร็งตับอ่อน
การรับรู้ระยะของมะเร็งสำคัญต่อการรักษา โรคมะเร็งตับอ่อน เป็นอย่างมาก เมื่อตรวจพบและได้รับการวินิจฉัยแล้วว่าเป็น โรคมะเร็งตับอ่อน แพทย์จะทำการประเมินและจัดระยะของ โรคมะเร็งตับอ่อน ว่ามะเร็งตับอ่อนที่พบนั้นอยู่ในระยะใดแล้ว ซึ่งการจัดระยะของมะเร็งนั้นขึ้นอยู่กับปัจจัยหลาย ๆ อย่าง เช่น ขนาดเนื้องอก การแพร่กระจาย
การทราบระยะของมะเร็งมีความสำคัญต่อการตัดสินใจเลือกวิธีรักษามะเร็งเป็นอย่างมาก อีกทั้งยังช่วยให้เข้าใจอาการและผลข้างเคียงที่เกิดขึ้น โรคมะเร็งตับอ่อน และช่วยให้รับมือกับโรคได้ดีขึ้นด้วย
วิธีกำหนด ระยะของมะเร็งตับอ่อน
ระบบในการกำหนดระยะของ โรคมะเร็งตับอ่อน นั้นมีความเฉพาะตัว เมื่อเทียบกับการกำหนดระยะมะเร็งชนิดอื่น ๆ โดยปกติแล้ว การกำหนดระยะของมะเร็งส่วนใหญ่ จะพิจารณาจากระดับ 0 ถึง 4 โดยระยะที่ 4 เป็นขั้นสูงที่สุด แต่ โรคมะเร็งตับอ่อน ใช้ระบบ TNM ในการกำหนดระยะ ซึ่งตัวอักษรแต่ละตัวนั้นมีความหมายดังนี้
- T ย่อมากจาก Tumor หมายถึง เนื้องอก
- N ย่อมาจาก Node หมายถึง ต่อมที่เกี่ยวข้องกับต่อมน้ำเหลือง
- M ย่อมากจาก Metastasis หมายถึง ระยะการแพร่กระจาย
หมวด T
หมวดหมู่ T จะอธิบายถึงขนาดของเนื้องอกหลัก โดยจะอธิบายนว่าเนื้องอกนั้น เติบโตนอกตับอ่อนและลุกลามไปยังอวัยวะอื่น ๆ ที่อยู่ใกล้เคียงหรือไม่ หมวดหมู่ T จะมีตั้งแต่ TX ไปจนถึง T4
- TX ไม่สามารถประเมินเนื้องอกได้
- T0 แพทย์ไม่พบหลักฐานของเนื้องอกหลัก
- T1 เนื้องอกมีขนาดค่อนข้างเล็ก โดยจะมีเส้นผ่านศูนย์กลางไม่เกิน 2 เซนติเมตร และจะมีเนื้องอกอยู่ที่ตับอ่อนเท่านั้น
- T2 มีเนื้องอกมีอยู่ในตับอ่อนเท่านั้น แต่เส้นผ่านศูนย์กลางของเนื้องอกมีขนาดใหญ่กว่า 2 เซนติเมตร
- T3 มะเร็งตับอ่อนแพร่กระจายไปนอกตับอ่อนและเข้าไปในเนื้อเยื่อใกล้เคียง แต่ไม่เข้าสู่เส้นเลือดหรือเส้นประสาท
- T4 มะเร็งตับอ่อนแพร่กระจายไปยังที่อื่น ๆ นอกเหนือจากตับอ่อนและเนื้อเยื่อบริเวณใกล้เคียง โดยเข้าสู่เส้นเลือดและเส้นประสาทในบริเวณใกล้เคียง
หมวด N
หมวดหมู่ N จะอธิบายว่า โรคมะเร็งตับอ่อน แพร่กระจายเข้าสู่ต่อมน้ำเหลืองหรือไม่ โดยในหมวดหมู่ N จะมีตั้งแต่ NX ไปจนถึง N1
- NX ไม่สามารถประเมินต่อมน้ำเหลืองบริเวณใกล้เคียงได้
- NO มะเร็งไม่แพร่กระจาย ไปยังต่อมน้ำเหลืองหรือในบริเวณใกล้เคียง
- N1 มะเร็งแพร่กระจายไปยังต่อมน้ำเหลืองหรืออวัยวะที่อยู่ห่างไกล
หมวด M
หมวดหมู่ M จะอธิบายว่า โรคมะเร็งตับอ่อน มีการแพร่กระจายหรือมีการแพร่กระจายไปยังอวัยวะอื่น ๆ ในร่างกายหรือไม่ โดยจะมีเพียงสองประเภทเท่านั้น คือ M0 และ M1
- MO มะเร็งยังไม่แพร่กระจายไปยังต่อมน้ำเหลืองที่อยู่ห่างไกล หรืออวัยวะที่อยู่ไกลออกไป
- M1 มะเร็งแพร่กระจายไปนอกเนื้อเยื่อ อวัยวะใกล้เคียง หรือแพร่กระจายไปยังต่อมน้ำเหลืองที่อยู่ไกล และอวัยวะที่อยู่ไกลออกไป
ระยะของมะเร็งตับอ่อน มีอะไรบ้าง
แพทย์จะนำผลการพิจารณาตามระบบ TNM ที่ได้ มาประกอบการวินิจฉัยและจัดระยะของ โรคมะเร็งตับอ่อน แต่ละชนิดตามปัจจัยต่าง ๆ เช่น ขนาดของเนื้องอก การแพร่กระจายไปยังต่อมน้ำเหลือง หรือการแพร่กระจายไปยังอวัยวะอื่น ๆ ซึ่งระยะของ โรคมะเร็งตับอ่อน สามารถกำหนดได้ ดังนี้
- ระยะ 0 เนื้องอกมะเร็งจะอยู่ในชั้นบนสุดของเซลล์ท่อตับอ่อนเท่านั้น ไม่ได้อยู่ลึกลงไปในเนื้อเยื่อตับอ่อน และยังไม่แพร่กระจายไปนอกตับอ่อน
- ระยะ 1A เนื้องอกมีขนาดไม่เกิน 2 เซนติเมตร และยังไม่แพร่กระจายไปยังต่อมน้ำเหลืองหรือเนื้อเยื่อบริเวณใกล้เคียง
- ระยะ 1B เนื้องอกมีขนาดใหญ่กว่า 2 เซนติเมตร และยังไม่แพร่กระจายไปยังต่อมน้ำเหลือง หรือเนื้อเยื่อบริเวณใกล้เคียง
- ระยะ 2A เนื้องอกเริ่มแพร่กระจายไปนอกตับอ่อน แต่ยังไม่แพร่กระจายไปยังเส้นเลือด เส้นประสาท และต่อมน้ำเหลือง
- ระยะ 2B เนื้องอกจะอยู่แค่ในตับอ่อน หรืออาจเติบโตนอกตับอ่อนก็ได้ มะเร็งตับอ่อนในระยะนี้แพร่กระจายไปยังต่อมน้ำเหลืองแล้ว แต่ยังไม่แพร่กระจายไปยังเส้นเลือดและเส้นประสาท
- ระยะ 3 เนื้องอกมีการแพร่กระจายไปนอกตับอ่อน และมีการแพร่กระจายไปยังเส้นเลือดและเส้นประสาท และอาจมีการแพร่กระจายไปยังต่อมน้ำเหลืองหรือไม่มีก็ได้ แต่ยังไม่แพร่กระจายไปยังตำแหน่งที่ไกลจากตับอ่อน
- ระยะ 4 มะเร็งระยะที่ 4 ถือเป็นระยะสุดท้าย มีความรุนแรงและอันตรายมากที่สุด ในระยะนี้มะเร็งจะกระจายไปนอกตับอ่อนและในพื้นที่ที่ไกล
การทราบระยะของมะเร็งตับอ่อนที่แน่ชัด ส่งผลอย่างมากต่อการรักษาโรคมะเร็งตับอ่อน ฉะนั้น หากคุณรู้สึกถึงความผิดปกติบริเวณตับอ่อน แนะนำให้รีบไปพบคุณหมอโดยด่วน อย่าปล่อยไว้เด็ดขาด เพราะนั้นอาจเป็นสัญญาณของโรคมะเร็งตับอ่อนก็ได้
