ยาพ่นจมูก (Nasal Spray) เป็นผลิตภัณฑ์ยารูปแบบสเปรย์ใช้ฉีดพ่นทางจมูก สำหรับบรรเทาอาการภูมิแพ้ ไซนัส อาการคัดจมูก ซึ่งหากใช้งานอย่างไม่ถูกต้องอาจส่งผลให้เกิดอาการระคายเคืองและทำให้ยาไม่มีประสิทธิภาพเท่าที่ควรได้ ดังนั้น จึงควรศึกษาวิธีการใช้ยาพ่นจมูกอย่างถูกต้องก่อนใช้ยา
[embed-health-tool-heart-rate]
ทำความรู้จักกับ ยาพ่นจมูก
ยาพ่นจมูกเป็นยาที่มีตัวยาละลายหรือแขวนลอยอยู่ในบรรจุภัณฑ์ พร้อมกับมีหัวพ่น หัวฉีดสำหรับพ่นเข้าโพรงจมูก ยาพ่นจมูก สามารถแบ่งได้เป็น 2 ชนิด คือ ยาพ่นจมูกกลุ่มสเตียรอยด์ และยาพ่นจมูกที่ออกฤทธิ์หดหลอดเลือดเยื่อบุโพรงจมูก
การใช้ยาพ่นจมูก อย่างถูกวิธี
ยาพ่นจมูกมีรูปแบบผลิตภัณฑ์ที่พบได้ทั่วไปอยู่ 2 แบบคือ สเปรย์แบบธรรมดาและสเปรย์แบบหัวปั๊ม สิ่งสำคัญคือต้องใช้ผลิตภัณฑ์เหล่านั้นอย่างถูกวิธี เพื่อให้ร่างกายสามารถดูดซึมยาได้อย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งวิธี การใช้ยาพ่นจมูก มีขั้นตอน ดังนี้
ขั้นตอนการเตรียมตัว
- เตรียมอุปกรณ์สำหรับการพ่นยามาวางไว้ให้พร้อม
- สั่งจมูกเบา ๆ เพื่อเคลียร์ทางเดินจมูก ไม่ให้มีสิ่งอุดตัน
- ล้างมือด้วยน้ำและสบู่ให้สะอาด เช็ดมือให้แห้ง หรือจะใช้เจลแอลกอฮอล์ก็ได้เช่นกัน
- หากใช้ยาพ่นจมูก ชนิดที่ต้องการ เขย่าขวดก่อนการใช้งาน
ขั้นตอน การใช้ยาพ่นจมูก
การใช้ยาพ่นจมูกแบบสเปรย์ธรรมดา
- ปิดจมูกข้างที่ไม่ได้รับยาเบา ๆ โดยใช้นิ้วกดไว้
- ค่อย ๆ สอดปลายขวดเข้าไปในรูจมูก
- หายใจเข้าลึก ๆ พร้อมกับบีบขวดเสปรย์ให้ยาพ่นเข้าไป
- หลังจากดึงขวดออกมา หายใจเข้า 1-2 ครั้ง เพื่อให้ยาเข้าไปได้อย่างมีประสิทธิภาพ
- หากต้องทำซ้ำอีกครั้ง ควรรออย่างน้อย 10 วินาที
- หากแพทย์แนะนำให้พ่นทั้งสองข้าง ทำซ้ำอีกข้างในแบบเดียวกัน
การใช้ยาพ่นจมูกสเปรย์แบบหัวปั๊ม
- ถือขวดโดยให้นิ้วชี้และนิ้วกลางอยู่ระหว่างฝาขวดยา ส่วนนิ้วหัวแม่มืออยู่ที่ก้นขวด
- ทดลองฉีดยาในอากาศ เพื่อให้ได้ละอองฝอยก่อน
- ก้มศีรษะไปด้านหน้าเล็กน้อย ปิดปากให้สนิท
- ปิดจมูกข้างที่ไม่ได้รับยา โดยใช้นิ้วปิดไว้เบา ๆ
- สอดปลายหัวพ่นยาเข้าไปในรูจมูก
- หายใจเข้าลึก ๆ พร้อมกับกดนิ้วชี้และนิ้วกลางเพื่อพ่นยา ดึงขวดออก สูดหายใจเข้า 1-2 ครั้ง
- กรณีที่แพทย์แนะนำให้พ่นยาทั้ง 2 ข้าง เมื่อพ่นข้างที่ 1 เสร็จ ทำแบบเดิมซ้ำทันทีในอีกข้าง
หลังจากพ่นยาเสร็จแล้วทั้ง 2 รูปแบบควรเช็ดทำความสะอาดปลายหัวพ่นยาด้วยผ้าสะอาด ปิดฝาให้เรียบร้อย และล้างมือให้สะอาดหลังจากใช้เสร็จ
สิ่งที่ควรทำและไม่ควรทำเมื่อใช้ยาพ่นจมูก
สิ่งที่ควรทำเมื่อใช้ยาพ่นจมูก
ปฏิบัติตามคำแนะนำหรือฉลากข้างผลิตภัณฑ์ยาอย่างเคร่งครัด ที่สำคัญควรใช้ยาตามที่แพทย์กำหนด หากใช้ยาเกินอาจทำให้อาการแย่ลงได้ เมื่อใช้ยาแล้วเลือดกำเดาไหล หรือเกิดความระคายเคืองที่บริเวณจมูกควรหยุดใช้และปรึกษาแพทย์ถึงอาการที่เกิดขึ้นในทันที
สิ่งที่ไม่ควรทำเมื่อใช้ยาพ่นจมูก
- ควรระมัดระวังไม่ให้ปลายสเปรย์สัมผัสกับสิ่งอื่น ๆ ที่ไม่ใช่จมูก เพราะอาจทำให้เกิดการติดเชื้อได้
- ไม่ใช้ยาพ่นจมูกร่วมกับผู้อื่น เพราะอาจทำให้เกิดการติดเชื้อ หรือแพร่กระจายเชื้อได้