ข้อบ่งใช้
ไอดารูบิซิน ใช้สำหรับ
ยา ไอดารูบิซิน (Idarubicin) ใช้เพื่อรักษาโรคมะเร็งบางชนิด เช่น โรคมะเร็งเม็ดเลือดขาว ยานี้อยู่ในกลุ่มของยาแอนทราไซคลีน (anthracyclines) และทำงานโดยการชะลอ หรือหยุดยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็ง
วิธีใช้ยา ไอดารูบิซิน
ผู้เชี่ยวชาญการดูแลสุขภาพจะเป็นผู้ฉีดยานี้เข้าหลอดเลือดดำ ตามที่แพทย์กำหนด ขนาดยาขึ้นอยู่กับสภาวะทางการแพทย์ ขนาดตัว และการตอบสนองต่อการรักษา
หากยานี้สัมผัสกับผิวหนังของคุณ ควรรีบล้างออกด้วยสบู่และน้ำสะอาด หากยาเข้าตาให้รีบล้างออกด้วยน้ำสะอาด เป็นเวลาราว 15 นาที แล้วรับการรักษาในทันที
ดื่มน้ำให้มากๆ ขณะที่กำลังใช้ยานี้ เว้นแต่แพทย์จะสั่งให้ทำอย่างอื่น วิธีนี้จะช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดผลข้างเคียงบางอย่างได้ เช่น การเพิ่มขึ้นของกรดยูริก
การเก็บรักษายา ไอดารูบิซิน
ควรเก็บยาไว้ในตู้เย็นที่อุณหภูมิ 2° – 8° เซลเซียส (36° – 46° ฟาเรนไฮต์) และเก็บให้พ้นจากแสง เก็บยาไว้ในกล่องจนกว่าจะใช้งาน
ไม่ควรทิ้งยาไอดารูบิซินลงในชักโครก หรือเทยาลงในท่อระบายน้ำ เว้นแต่จะได้รับคำแนะนำให้ทำเช่นนั้น หากยาหมดอายุ หรือไม่มีความจำเป็นต้องใช้ยา ควรกำจัดยาด้วยวิธีที่ถูกต้อง โดยสามารถสอบถามข้อมูลวิธีกำจัดยาที่ถูกต้องได้จากเภสัชกร
ข้อควรระวังและคำเตือน
ข้อควรรู้ก่อนใช้ยาไอดารูบิซิน
ก่อนใช้ยาไอดารูบิซิน แจ้งให้แพทย์หรือเภสัชกรทราบ หาก
- คุณแพ้ต่อยานี้ หรือแพ้ต่อยาในกลุ่มแอนทราไซคลีนอื่นๆ เช่น ดอกโซรูบีซิน (doxorubicin) หรือหากคุณเป็นโรคภูมิแพ้อื่นๆ ยานี้อาจมีส่วนประกอบไม่ออกฤทธิ์ ที่ทำให้เกิดอาการแพ้หรือปัญหาอื่น โปรดปรึกษาเภสัชกรสำหรับข้อมูลเพิ่มเติม
- คุณมีอาการป่วย มีความผิดปกติ หรือมีสภาวะทางการแพทย์อื่นๆ โดยเฉพาะความผิดปกติของเลือดหรือเลือดออกผิดปกติ เช่น ภาวะโลหิตจาง จำนวนเม็ดเลือดขาวต่ำ โรคเกาต์ โรคหัวใจ (เช่น โรคหัวใจวาย ภาวะหัวใจเต้นผิดปกติ) โรคไต โรคตับ การฉายรังสีบำบัด (โดยเฉพาะที่บริเวณหน้าอก)
- คุณกำลังจะรับการผ่าตัด รวมถึงการผ่าตัดทำฟัน
อย่าสร้างภูมิคุ้มกันหรือรับวัคซีน โดยไม่ปรึกษากับแพทย์ หลีกเลี่ยงการติดต่อกับผู้ที่เพิ่งรับวัคซีนโปลิโอแบบรับประทาน หรือวัคซีนไข้หวัดใหญ่แบบพ่นจมูก ล้างมือให้สะอาดเพื่อป้องกันการแพร่เชื้อ
เพื่อลดโอกาสในการเกิดรอยบาด รอยช้ำ หรือการบาดเจ็บ ควรใช้ของมีคมด้วยความระมัดระวัง เช่น มีดโกนและกรรไกรตัดเล็บ และหลีกเลี่ยงกิจกรรม เช่น กีฬาที่มีการปะทะ
ควรระมัดระวังการใช้ยานี้ในผู้สูงอายุ เนื่องจากผู้สูงอายุอาจจะมีปฏิกิริยาไวต่อผลของยาได้มากกว่า โดยเฉพาะผลต่อหัวใจ
ไม่แนะนำการใช้ยานี้ขณะตั้งครรภ์ เนื่องจากอาจเป็นอันตรายต่อทารกในครรภ์ หากคุณตั้งครรภ์หรือคาดว่าอาจจะตั้งครรภ์ โปรดแจ้งให้แพทย์ทราบในทันที และเพื่อลดโอกาสในการตั้งครรภ์ ทั้งหญิงและชายที่ใช้ยานี้ควรใช้การคุมกำเนิดที่น่าเชื่อถือ (เช่น ยาเม็ดคุมกำเนิด ถุงยางอนามัย) ระหว่างการตั้งครรภ์ โปรดปรึกษาแพทย์สำหรับข้อมูลเพิ่มเติม และปรึกษาเกี่ยวกับวิธีการคุมกำเนิดที่มีประสิทธิภาพ
ยังไม่ทราบแน่ชัดว่า ยานี้สามารถส่งผ่านเข้าสู่น้ำนมแม่ได้หรือไม่ เนื่องจากโอกาสในการเกิดความเสี่ยงต่อทารกในครรภ์ จึงไม่แนะนำการให้นมบุตรขณะใช้ยานี้ โปรดปรึกษาแพทย์ก่อนให้นมบุตร
ความปลอดภัยต่อการตั้งครรภ์หรือให้นมบุตร
ยังไม่มีงานวิจัยที่น่าเชื่อถือเกี่ยวกับความเสี่ยงในสตรีที่ใช้ยานี้ในช่วงการตั้งครรภ์หรือให้นมบุตร โปรดปรึกษาแพทย์เพื่อประเมินประโยชน์และความเสี่ยงก่อนการใช้ยานี้
ยาไอดารูบิซิน จัดอยู่ในประเภทของยาที่มีความเสี่ยงต่อผู้ตั้งครรภ์ หมวด D โดยองค์การอาหารและยาแห่งสหรัฐอเมริกา (FDA)
การจัดประเภทของยาที่มีความเสี่ยงต่อผู้ตั้งครรภ์โดยองค์การอาหารและยาแห่งสหรัฐอเมริกามีดังนี้
- A = ไม่มีความเสี่ยง
- B = ไม่พบความเสี่ยงในการวิจัยบางชิ้น
- C = อาจจะมีความเสี่ยง
- D = มีหลักฐานแสดงถึงความเสี่ยง
- X = ห้ามใช้
- N = ไม่ทราบแน่ชัด
ผลข้างเคียง
ผลข้างเคียงของการใช้ ยาไอดารูบิซิน
อาจเกิดอาการคลื่นไส้ อาเจียน เป็นตะคริวที่ท้อง ท้องร่วง และปวดศีรษะ ในบางกรณีแพทย์อาจสั่งยาเพื่อป้องกัน หรือบรรเทาอาการคลื่นไส้และอาเจียนให้คุณรับประทานด้วย การรับประทานอาหารเป็นมื้อเล็กๆ หลายมื้อ ไม่รับประทานอาหารก่อนการรักษา หรือจำกัดกิจกรรมบางอย่างอาจช่วยบรรเทาอาการเหล่านี้ได้ หากอาการเหล่านี้ไม่หายไปหรือรุนแรงขึ้น โปรดแจ้งแพทย์หรือเภสัชกรในทันที
อาการผมร่วงชั่วคราว เป็นผลข้างเคียงที่พบได้ทั่วไป ผมควรจะกลับมายาวตามปกติ เมื่อเสร็จสิ้นการรักษา
โปรดจำไว้ว่า การที่แพทย์ให้คุณใช้ยาตัวนี้ เนื่องจากคำนวณแล้วว่า ยามีประโยชน์มากกว่าเป็นโทษ และคนที่ใช้ยานี้ส่วนใหญ่ไม่พบผลข้างเคียงที่ร้ายแรงใดๆ
แจ้งให้แพทย์ทราบในทันที หากเกิดผลข้างเคียงที่รุนแรง ดังต่อไปนี้
- ปวดท้องอย่างรุนแรง
- มีความเปลี่ยนแปลงทางจิตใจหรืออารมณ์ เช่น สับสน
- เหน็บชาที่แขนหรือขา
- ผดผื่น หรือแผลพุพองที่ฝ่ามือหรือฝ่าเท้า
- มีเลือดออกหรือรอยช้ำที่ผิดปกติ เช่น มีจุดเล็กๆ สีแดงบนผิวหนัง
- อุจจาระสีดำหรือสีเลือด
- อาเจียนคล้ายกากกาแฟ
อาจเกิดอาการปวดหรือมีแผลภายในปากและลำคอได้ ควรแปรงฟันเบาๆ อย่างระมัดระวัง หลีกเลี่ยงการใช้น้ำยาบ้วนปากที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์ และบ้วนปากบ่อยๆ ด้วยน้ำเย็นผสมกับเบกกิ้งโซดาหรือเกลือ และควรรับประทานอาหารที่อ่อนนุ่มและชุ่มฉ่ำ
รับการรักษาในทันที หากเกิดผลข้างเคียงที่หายากแต่รุนแรงมาก ดังต่อไปนี้
- มีอาการชัก
การแพ้ยาที่รุนแรงต่อยานี้ ค่อนข้างเกิดขึ้นได้ยาก แต่จำเป็นต้องได้รับการรักษาที่ทันท่วงที อาการของการแพ้รุนแรง ได้แก่
- ผดผื่น
- คันหรือบวม โดยเฉพาะบริเวณใบหน้า ลิ้น และลำคอ
- วิงเวียนขั้นรุนแรง
- หายใจติดขัด
ผลข้างเคียงที่กล่าวมาข้างต้น อาจไม่ได้เกิดกับทุกคน หรือบางคนอาจมีอาการอื่นนอกเหนือจากนี้ หากคุณมีข้อสงสัยใดๆ เกี่ยวกับผลข้างเคียง โปรดปรึกษากับแพทย์หรือเภสัชกร
ปฏิกิริยาของยา
ปฏิกิริยากับยาอื่น
ยาไอดารูบิซินอาจเกิดปฏิกิริยากับยาอื่นที่คุณกำลังใช้อยู่ ซึ่งอาจส่งผลต่อการออกฤทธิ์ของยา หรือเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดผลข้างเคียง เพื่อป้องกันปัญหาที่อาจจะเกิดขึ้น
คุณควรแจ้งแพทย์หรือเภสัชกรด้วยว่า คุณกำลังใช้ยาอะไรอยู่บ้าง ไม่ว่าจะเป็นยาตามใบสั่งแพทย์ ยาที่ซื้อได้เอง สมุนไพร เป็นต้น และเพื่อความปลอดภัย คุณไม่ควรเริ่ม หยุด หรือเปลี่ยนขนาดยาเองโดยไม่ได้รับความเห็นชอบจากแพทย์
ยาที่อาจมีปฏิกิริยากับยาไอดารูบิซิน ได้แก่
- ยาต้านมะเร็งอื่นๆ โดยเฉพาะยาในกลุ่มแอนทราไซคลีน เช่น ดอกโซรูบีซิน (doxorubicin)
ปฏิกิริยากับอาหารหรือแอลกอฮอล์
ยาไอดารูบิซินอาจมีปฏิกิริยากับอาหารหรือเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ โดยส่งผลต่อการออกฤทธิ์ของยา หรือเพิ่มความเสี่ยงที่จะเกิดผลข้างเคียง โปรดปรึกษากับแพทย์หรือเภสัชกรก่อนเสมอ
ปฏิกิริยากับอาการโรคอื่น
ยาไอดารูบิซินอาจส่งผลให้อาการโรคของคุณแย่ลง หรือส่งผลต่อการออกฤทธิ์ของยา โปรดแจ้งให้แพทย์หรือเภสัชกรทราบถึงสภาวะโรคของคุณก่อนใช้ยาเสมอ
ขนาดยา
ข้อมูลในที่นี้ไม่มีเจตนาให้ใช้ทดแทนคำแนะนำทางการแพทย์ ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรทุกครั้งเพื่อรับทราบข้อมูลเพิ่มเติม
ขนาดยาไอดารูบิซินสำหรับผู้ใหญ่
ขนาดยาสำหรับผู้ใหญ่เพื่อรักษาโรคมะเร็งเม็ดเลือดขาวเฉียบพลันชนิดไมอีลอยด์ (Acute Myeloid Leukemia)
- 12 มก./ตารางเมตร/วัน เป็นเวลา 3 วัน โดยการฉีดเข้าหลอดเลือดดำอย่างช้าๆ (10 – 15 นาที) ใช้ร่วมกับไซตาราบีน (cytarabine)
- ขนาดยาสะสมตลอดชีวิตที่แนะนำ สำหรับสูตรการฉีดยาเข้าหลอดเลือดดำคือ 150 มก./ตารางเมตร
- สำหรับผู้ป่วยที่มีหลักฐานชัดเจนว่าเป็นโรคมะเร็งหลังจากให้ยานำในชุดแรก อาจเริ่มให้ยาชุดที่สองได้เลย
คำแนะนำ
- ควรชะลอการให้ยาชุดที่สองสำหรับผู้ป่วยที่มีภาวะเยื่อบุอักเสบระดับรุนแรง (mucositis) จนกว่าจะมีอาการดีขึ้น และแนะนำให้ลดขนาดยาลงมา 25%
การใช้งาน
- สำหรับการรักษาโรคมะเร็งเม็ดเลือดขาวเฉียบพลันชนิดไมอีลอยด์ โดยใช้ร่วมกับยาที่มีฤทธิ์ยับยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็งเม็ดเลือดขาว (antileukemic drug) อื่นๆ ที่ได้รับการยอมรับ รวมถึงการแบ่งประเภทแห่งฝรั่งเศส-อเมริกา-อังกฤษ (French-American-British classifications) ประเภท M1 ถึง M7
ขนาดยาสำหรับผู้ใหญ่เพื่อรักษาโรคมะเร็งเม็ดเลือดขาวเฉียบพลันชนิดที่นอนลิมโฟซิติค (Acute Nonlymphocytic Leukemia)
- 12 มก./ตารางเมตร/วัน เป็นเวลา 3 วัน โดยการฉีดเข้าหลอดเลือดดำอย่างช้าๆ (10 – 15 นาที) ใช้ร่วมกับไซตาราบีน
- ขนาดยาสะสมตลอดชีวิตที่แนะนำสำหรับสูตรการฉีดยาเข้าหลอดเลือดดำคือ 150 มก./ตารางเมตร
- สำหรับผู้ป่วยที่มีหลักฐานชัดเจนว่าเป็นโรคมะเร็งหลังจากให้ยานำในชุดแรก อาจเริ่มให้ยาชุดที่สองได้เลย
คำแนะนำ
- ควรชะลอการให้ยาชุดที่สองสำหรับผู้ป่วยที่มีภาวะเยื่อบุอักเสบระดับรุนแรง จนกว่าจะมีอาการดีขึ้น และแนะนำให้ลดขนาดยาลงมา 25%
การใช้งาน
- สำหรับการรักษาโรคมะเร็งเม็ดเลือดขาวเฉียบพลันชนิดไมอีลอยด์ โดยใช้ร่วมกับยาที่มีฤทธิ์ยับยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็งเม็ดเลือดขาว อื่นๆ ที่ได้รับการยอมรับ รวมถึงการแบ่งประเภทแห่งฝรั่งเศส-อเมริกา-อังกฤษ ประเภท M1 ถึง M7
การปรับขนาดยาสำหรับไต
- สำหรับผู้ป่วยที่มีไตบกพร่อง ควรพิจารณาลดขนาดยา
การปรับขนาดยาสำหรับตับ
- สำหรับผู้ป่วยที่มีตับบกพร่อง ควรพิจารณาลดขนาดยา
การปรับขนาดยา
- ควรชะลอการให้ยาชุดที่สองสำหรับผู้ป่วยที่มีภาวะเยื่อบุอักเสบระดับรุนแรง จนกว่าจะมีอาการดีขึ้น และแนะนำให้ลดขนาดยาลงมา 25%
คำแนะนำอื่นๆ
ทั่วไป
- ผู้ป่วยอายุ 60 ปีขึ้นไป ที่กำลังให้ยานำอาจจะมีอาการโรคหัวใจวาย หัวใจเต้นผิดจังหวะระดับรุนแรง (serious arrhythmias) เจ็บหน้าอก กล้ามเนื้อหัวใจตาย (myocardial infarction) และอัตราการบีบตัวของหัวใจห้องซ้ายล่าง (left ventricular ejection fraction) ลดลงอย่างไม่มีอาการได้มากกว่าผู้ป่วยที่อายุน้อยกว่า
- อาจเกิดการกดไขกระดูกระดับรุนแรง (myelosuppression) ในผู้ป่วยทุกรายที่รับการรักษาด้วยยานี้สำหรับช่วงเหนี่ยวนำ ช่วงรวบรวม และช่วงประคับประคอง
เทคนิคการคืนรูปยาหรือการเตรียมการ
- อ้างอิงจากข้อมูลผลิตภัณฑ์จากผู้ผลิต
ความเข้ากันของยาฉีดเข้าหลอดเลือดดำ (IV compatibility)
- อ้างอิงจากข้อมูลผลิตภัณฑ์จากผู้ผลิต
การเฝ้าระวัง
- ควรประเมินสมรรถภาพของตับหรือไตพร้อมกับการตรวจในห้องแล็บตามแบบแผน โดยใช้ระดับเซรั่มบิลิรูบิน (serum bilirubin) และเซรั่มครีอะตินีน (serum creatinine) เป็นตัวบ่งชี้ ก่อนและระหว่างการรักษา
- ควรเฝ้าระวังสมรรถภาพของเลือด
- ควรเฝ้าระวังสมรรถภาพของหัวใจ
คำแนะนำสำหรับผู้ป่วย
- ยานี้อาจทำให้ปัสสาวะเปลี่ยนเป็นสีแดงได้เป็นเวลา 1 ถึง 2 วันหลังจากให้ยา และผู้ป่วยควรรับประทานว่าอาการนี้ไม่ใช่สัญญาณการเตือนใดๆ
ขนาดยาไอดารูบิซินสำหรับเด็ก
ยังไม่มีการพิสูจน์ความความปลอดภัยและประสิทธิภาพของขนาดยานี้สำหรับผู้ป่วยเด็ก ยานี้อาจเป็นอันตรายต่อเด็กได้ ดังนั้น จึงควรทำความเข้าใจกับความปลอดภัยของยาก่อนการใช้ยา สำหรับข้อมูลเพิ่มเติมโปรดติดต่อกับแพทย์หรือเภสัชกร
รูปแบบของยา
ความแรงและรูปแบบของยามีดังนี้
- สารละลายสำหรับฉีดเข้าหลอดเลือดดำ
- ยาผงสำหรับสำหรับฉีดเข้าหลอดเลือดดำ
กรณีฉุกเฉินหรือใช้ยาเกินขนาด
หากเกิดเหตุฉุกเฉินหรือใช้ยาเกินขนาด ควรแจ้งเหตุฉุกเฉินหรือนำส่งห้องฉุกเฉินใกล้บ้านทันที
กรณีลืมใช้ยา
หากคุณลืมใช้ยาควรรีบใช้ทันทีที่นึกได้ หรือหากใกล้ถึงเวลาใช้ยาครั้งต่อไป ให้ข้ามรอบไปใช้ยาตามตารางปกติได้เลย ไม่ควรเพิ่มปริมาณยา
Hello Health Group ไม่ได้ให้คำปรึกษาด้านการแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาโรคแต่อย่างใด
[embed-health-tool-bmi]
