ปวดหัวข้างซ้าย สาเหตุ อาการ และวิธีรับมือ

ปวดหัวข้างซ้าย เกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ อาจเกิดจากโรคปวดศีรษะโดยตรง เช่น โรคไมเกรน หรืออาจเกิดจากปัญหาสุขภาพอื่น ๆ เช่น โรคหลอดเลือดสมอง การติดเชื้อ เนื้องอกในสมอง หากมีอาการบ่อยครั้ง ควรเข้ารับการตรวจโดยคุณหมอเพื่อหาสาเหตุของอาการปวดหัวข้างซ้าย หาวิธีรักษาหรือวิธีการรับมือได้อย่างเหมาะสมและปลอดภัยต่อสุขภาพโดยรวม

ปวดหัวข้างซ้าย คืออะไร

ปวดหัวข้างซ้าย เป็นภาวะสุขภาพที่พบได้บ่อย อาจเป็นผลมาจากกล้ามเนื้อตึงตัว หรือหลอดเลือดในสมองขยายหรือพองตัว หรือในบางกรณี อาจเกิดจากการเปลี่ยนแปลงของระดับสารเคมีในสมอง การส่งกระแสประสาทที่ผิดปกติ เป็นต้น นอกจากนี้ พฤติกรรมการใช้ชีวิตบางประการ เช่น การนอนหลับพักผ่อนไม่เพียงพอ ก็อาจส่งผลให้เกิดอาการปวดหัวข้างซ้ายได้เช่นกัน

สาเหตุของอาการปวดหัวข้างซ้าย

ปัจจัยที่อาจส่งผลให้เกิดอาการปวดหัวข้างซ้ายได้ มีดังต่อไปนี้

โรคปวดศีรษะ เช่น

• โรคไมเกรน

อาการปวดที่พบมักอยู่ในระดับปานกลางไปจนถึงรุนแรง เริ่มเกิดขึ้นที่บริเวณรอบดวงตาหรือขมับ โดยอาการอาจลามไปทั้งข้างซ้ายและข้างขวา หรืออาจมีอาการปวดหัวข้างเดียวก็ได้ นอกจากนี้ อาจมีอาการอื่นร่วมด้วย เช่น คลื่นไส้อาเจียน การมองเห็นเปลี่ยนแปลง วิงเวียนศีรษะ ไวต่อแสง เสียง สัมผัส หรือกลิ่นมากเป็นพิเศษ หน้า หรือแขนขาชา หรือปวดหัวข้างซ้ายเหมือนเข็มทิ่ม

• โรคปวดศีรษะแบบคลัสเตอร์ (Cluster Headache)

โรคนี้อาจส่งผลให้เกิดอาการปวดหัวข้างซ้ายหรือข้างขวาอย่างรุนแรง รู้สึกปวดแสบร้อนบริเวณรอบดวงตา อาการมักเกิดในตอนกลางคืน โดยเฉพาะหลังนอนหลับได้ประมาณ 1-2 ชั่วโมง ผู้ป่วยอาจมีอาการปวดรุนแรงประมาณ 30-60 นาที ก่อนอาการจะบรรเทาลงและคงอยู่ต่อไปอีกได้นานถึง 3 ชั่วโมง อาการของโรคมักเกิดในช่วงเวลาเดิม และหลายคนอาจเข้าใจผิดว่าเป็นอาการหนึ่งของโรคภูมิแพ้

อาจเกิดจากการบาดเจ็บบริเวณคอ โรคข้ออักเสบ หรือความผิดปกติของกระดูกสันหลังส่วนบนที่ส่งผลให้มีอาการปวดปานกลางถึงรุนแรงในบริเวณคอ ลามไปจนถึงดวงตาและใบหน้าซีกใดซีกหนึ่ง รวมถึงตาเบลอ ไวต่อแสงและเสียง คลื่นไส้ และคอแข็งด้วย

โรคและภาวะสุขภาพอื่น ๆ เช่น

• โรคหลอดเลือดอักเสบ

โรคหลอดเลือดแดงอักเสบแบบไจแอนต์เซลล์ (Giant cell arteritis) หรือหลอดเลือดแดงขมับอักเสบ จะส่งผลกระทบต่อหลอดเลือดสมอง และอาจทำให้เกิดอาการปวดหัวเฉียบพลัน ลักษณะเหมือนถูกฟ้าผ่าเป็นเวลาอย่างน้อย 5 นาที โดยอาการปวดมักรุนแรง และส่งผลให้สูญเสียการมองเห็นชั่วขณะ หรือเจ็บปวดขณะเคี้ยวอาหาร หากมีอาการปวดหัวข้างซ้าย และมีอาการร่วมดังกล่าว ควรรีบเข้าพบคุณหมอทันที เพราะหากปล่อยไว้ อาจส่งผลให้สูญเสียการมองเห็นถาวรได้

• โรคหลอดเลือดสมอง

โรคหลอดเลือดสมอง เป็นภาวะสุขภาพร้ายแรงที่เกิดจากหลอดเลือดแตก ตีบตัน หรืออุดตัน จนเลือดไปเลี้ยงสมองไม่เพียงพอ ส่งผลให้เนื้อเยื่อสมองถูกทำลาย และมีอาการปวดหัวเฉียบพลัน ตามัว ทรงตัวลำบาก พูดไม่ชัด ปากเบี้ยว หน้าเบี้ยว ใบหน้าหรือแขนขาอ่อนแรง เป็นต้น โรคนี้อาจเป็นอันตรายถึงชีวิต ดังนั้น หากมีอาการที่เป็นสัญญาณบ่งชี้ของโรค ควรรีบเข้าพบคุณหมอทันที

• เนื้องอกในสมอง

อาจทำให้เกิดอาการปวดหัวข้างซ้าย ข้างขวา หรือปวดทั้งสองข้าง โดยอาการจะเกิดบ่อยขึ้นและค่อย ๆ รุนแรงขึ้นเรื่อย ๆ และยังอาจทำให้มีอาการคลื่นไส้อาเจียนโดยไม่ทราบสาเหตุ ทรงตัวลำบาก พูดลำบาก อ่อนเพลีย สับสน พฤติกรรมเปลี่ยนแปลงไป มีอาการชัก เป็นต้น ซึ่งหากสงสัยว่าอาการปวดหัวข้างซ้ายและอาการอื่น ๆ ที่พบเป็นสัญญาณของเนื้องอกในสมอง ควรรีบเข้าพบคุณหมอทันที เพราะเนื้องอกในสมองอาจพัฒนาเป็นเซลล์มะเร็งได้

การติดเชื้อในทางเดินหายใจ เช่น โรคไข้หวัดธรรมดา โรคไข้หวัดใหญ่ มักส่งผลให้มีไข้ และโพรงไซนัสอุดตัน ซึ่งทั้ง 2 อาการสามารถส่งผลให้ปวดหัวได้

พฤติกรรมการใช้ชีวิต เช่น

วิธีรับมือเมื่อปวดหัวข้างซ้าย

วิธีการดังต่อไปนี้ อาจช่วยบรรเทาอาการปวดหัวข้างซ้ายได้ แต่หากอาการไม่ดีขึ้น ควรเข้าพบคุณหมอทันที

• ใช้ผ้าชุบน้ำอุ่นหรือน้ำเย็นประคบบริเวณศีรษะ ดวงตา หรือต้นคอ
• ทำกิจกรรมผ่อนคลายความเครียด เช่น อาบน้ำอุ่น ฝึกการหายใจ นั่งสมาธิ ฟังเพลง อ่านหนังสือ
• นอนหลับตอนกลางคืนให้เพียงพอ หากรู้สึกเพลียในตอนกลางวัน อาจนอนกลางวันประมาณ 20-30 นาที
• รับประทานอาหารให้ตรงเวลา
• รับประทานยาแก้ปวดหัวที่หาซื้อได้เองจากร้านขายยา เช่น ไอบูโพรเฟน พาราเซตามอล แต่ไม่ควรใช้ยาเกิน 2-3 วันต่อสัปดาห์ เพราะอาจส่งผลให้ยิ่งปวดหัวได้

ควรไปพบคุณหมอเมื่อใด

ส่วนใหญ่แล้ว อาการปวดหัวข้างซ้ายสามารถดีขึ้นได้ด้วยการดูแลตัวเอง เช่น การนอนหลับให้เพียงพอ การรับประทานยาตามที่คุณหมอสั่ง แต่หากเกิดอาการปวดหัวข้างซ้ายในกรณีเหล่านี้ ควรรีบเข้าพบคุณหมอ เพราะอาจเป็นสัญญาณของปัญหาสุขภาพร้ายแรงได้

• เริ่มมีอาการปวดหัวข้างซ้ายเมื่ออายุ 50 ปีขึ้นไป
• ปวดหัวเฉียบพลัน เช่น นอนหลับอยู่แต่กลับปวดหัวจนนอนต่อไม่ได้
• อาการแย่ลงเรื่อย ๆ หรือรุนแรงขึ้น โดยเฉพาะเมื่อไอ หรือเคลื่อนไหวร่างกาย
• อาการปวดหัวส่งผลให้บุคลิกภาพ นิสัย และอารมณ์เปลี่ยนแปลงไป
• ปวดหัวข้างซ้ายร่วมกับมีอาการอื่น เช่น ตาแดงและปวดตา ปวดและกดเจ็บบริเวณขมับ มีไข้ คอแข็งจนขยับคอลำบาก สับสนมึนงง ไม่ตื่นตัว หรือมีปัญหาด้านความจำ มีอาการทางระบบประสาท อย่างการมองเห็นเปลี่ยนแปลงไป พูดไม่ชัด มีอาการชัก อ่อนแรง มีอาการชา เป็นต้น
• เป็นผู้ป่วยมะเร็ง หรือโรคที่เกี่ยวข้องกับระบบภูมิคุ้มกันผิดปกติ