จุดซ่อนเร้น เป็นอวัยวะเพศหญิงที่ต้องการการดูแลและทำความสะอาดเป็นประจำทุกวัน เพื่อป้องกันการติดเชื้อ การอักเสบ ความระคายเคือง ที่อาจนำไปสู่โรคเรื้อรังหลายชนิด เช่น การติดเชื้อแบคทีเรียในช่องคลอด การติดเชื้อราในช่องคลอด โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ มะเร็งมดลูก
[embed-health-tool-ovulation]
สาเหตุที่ต้องดูแลจุดซ่อนเร้นให้สะอาด
จุดซ่อนเร้น คือ อวัยวะเพศหญิงที่ประกอบไปด้วยอวัยวะเพศภายนอก ปากช่องคลอด ช่องคลอด ไปจนถึงปากมดลูก โดยเป้าหมายของการดูแลและทำความสะอาดจุดซ่อนเร้น คือ เพื่อทำให้ช่องคลอดแห้ง สมดุล รักษาค่าความเป็นกรดด่างให้ปกติ คือ 3.8-4.5 ปราศจากสารระคายเคืองและสิ่งสกปรกที่อาจก่อให้เกิดการติดเชื้อในช่องคลอด จนเกิดเป็นปัญหาช่องคลอดอักเสบหรือโรคหลายชนิด เช่น โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ มะเร็งมดลูก ติดเชื้อแบคทีเรียในช่องคลอด ติดเชื้อราในช่องคลอด ทำให้รู้สึกไม่สบายตัว มีอาการบวม แดง คัน หรือแสบร้อน ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตได้
วิธีทำความสะอาดจุดซ่อนเร้น
ตามธรรมชาติช่องคลอดจะทำความสะอาดตัวเองในรูปแบบของการตกขาวตามปกติ เพื่อขับเอาสิ่งตกค้าง แบคทีเรียหรือเชื้อโรคต่าง ๆ ออกมา เพื่อคงความสมดุลของแบคทีเรียในช่องคลอด สำหรับวิธีทำความสะอาดเพื่อรักษาสุขอนามัยของจุดซ่อนเร้นอาจทำได้ดังนี้
- ในขณะอาบน้ำให้ทำความสะอาดจุดซ่อนเร้นด้วยน้ำอุณหภูมิปกติ
- เลือกใช้สบู่อ่อน ๆ หรือผลิตภัณฑ์สำหรับทำความสะอาดจุดซ่อนเร้นที่ปราศจากน้ำหอม เพื่อลดความระคายเคือง โดยระวังไม่ให้สบู่เข้าไปในช่องคลอด
- ใช้มือล้างทำความสะอาดบริเวณผิวภายนอกอวัยวะเพศรวมทั้งขาหนีบ และเปิดริมปากอวัยวะเพศทั้ง 2 ฝั่งออก ใช้มือล้างทำความสะอาดริมปากอวัยวะเพศด้านในทั้ง 2 ฝั่ง เพื่อล้างเอาสารคัดหลั่งและสิ่งสกปรกที่ติดอยู่ระหว่างรอยพับออก
- ล้างสบู่ออกด้วยน้ำสะอาดอุณภูมิปกติ
- ซับเบา ๆ บริเวณอวัยวะเพศให้แห้งสนิท
- ในระหว่างมีประจำเดือน ควรเปลี่ยนผ้าอนามัยบ่อย ๆ เพื่อป้องกันการหมักหมมของเชื้อโรค นอกจากนั้น ไม่ควรใช้สเปรย์ฉีดที่มีส่วนผสมของน้ำหอมเข้าไปในช่องคลอด รวมถึงไม่ควรสวนล้างช่องคลอดบ่อย ๆ
วิธีดูแลจุดซ่อนเร้นให้สุขภาพดี
การดูแลจุดซ้อนเร้นให้สุขภาพดีถือเป็นสิ่งสำคัญ ดังนั้นเพื่อป้องกันปัญหาสุขภาพที่อาจเกิดขึ้น อาจทำได้ดังนี้
- การสวมใส่เสื้อผ้าและทำความสะอาด ควรเลือกชุดชั้นในและเสื้อผ้าที่ทำจากผ้าฝ้าย ไม่รัดแน่นจนเกินไป เพื่อช่วยระบายอากาศและป้องกันความอับชื้น และควรซักชุดชั้นในด้วยผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดสูตรอ่อนโยน นอกจากนี้ ควรเปลี่ยนเสื้อผ้าและซักทันทีหลังจากเล่นกีฬาหรือทำกิจกรรมที่มีเหงื่อ เพื่อลดการสะสมแบคทีเรีย
- การเข้าห้องน้ำและมีประจำเดือน หลังจากเข้าห้องน้ำหรือหลังจากเปลี่ยนผ้าอนามัย ควรเช็ดทำความสะอาดจุดซ่อนเร้นให้สะอาดจากด้านหน้าไปด้านหลัง เพื่อป้องกันการสะสมของแบคทีเรียและเชื้อโรคที่ช่องคลอด
- การกำจัดขน ควรกำจัดขนบริเวณจุดซ่อนเร้นด้วยวิธีตัดเล็มขนให้สั้น เพื่อลดการสะสมของแบคทีเรียและความอับชื้น
- การมีเพศสัมพันธ์ ควรสวมถุงยางอนามัยทุกครั้งในขณะมีเพศสัมพันธ์ เพื่อป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ ควรใช้สารหล่อลื่นชนิดน้ำเพื่อป้องกันถุงยางเสื่อมสภาพและแตกง่าย
- ตรวจคัดกรองโรคเป็นประจำทุกปี ตรวจภายใน ตรวจแปปสเมียร์ (Pap Test) และเข้ารับการตรวจโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ เพื่อตรวจหาความผิดปกติ เช่น เนื้องอก การอักเสบ การติดเชื้อ ที่อาจเสี่ยงก่อให้เกิดความระคายเคือง มะเร็งปากมดลูก โรคหนองใน ซิฟิลิส เริม เป็นต้น เพื่อทำการรักษาได้อย่างทันท่วงที
- ฉีดวัคซีน เข้ารับการฉีดวัคซีนเพื่อป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์และโรคแทรกซ้อนอื่น ๆ เช่น วัคซีนป้องกันเชื้อเอชพีวี วัคซีนป้องกันไวรัสตับอักเสบ
- เข้าพบคุณหมอ หากมีอาการหรือความผิดปกติบริเวณจุดซ่อนเร้น เช่น ตกขาวเปลี่ยนสีเป็นสีเหลืองเขียวและมีกลิ่นเหม็น คัน แสบร้อน มีตุ่ม แผล ปวดเมื่อมีเพศสัมพันธ์หรือปัสสาวะ ประจำเดือนมาไม่ปกติ ควรเข้าพบคุณหมอทันทีเพื่อตรวจอาการและทำการรักษาตั้งแต่เนิ่น ๆ
- การรับประทานอาหารสุขภาพ ควรรับประทานอาหารที่เพิ่มความสมดุลให้กับช่องคลอด เช่น โยเกิร์ต นมเปรี้ยว ซึ่งมีแลคโตบาซิลลัส ที่ช่วยเพิ่มจุลินทรีย์ที่ดี ช่วยแก้ปัญหากลิ่นไม่พึงประสงค์บริเวณจุดซ่อนเร้นได้อีกด้วย
- การรักษาน้ำหนักให้เหมาะสม เพื่อไม่ให้บริเวณต้นขาด้านในอับชื้น ซึ่งจะช่วยขจัดกลิ่นในช่องคลอดได้
สิ่งที่ควรหลีกเลี่ยงในการดูแลจุดซ่อนเร้น
สิ่งที่ควรหลีกเลี่ยงในการดูแลจุดซ่อนเร้น ที่อาจส่งผลเสียต่อสุขภาพ ดังนี้
- หลีกเลี่ยงการล้างจุดซ่อนเร้นด้วยน้ำอุ่นมาก ๆ เพราะอาจทำให้ผิวแห้งและระคายเคืองได้
- หลีกเลี่ยงการใช้ฟองน้ำหรือผ้าขัดและล้างช่องคลอด เพราะอาจทำให้เสียดสีและระคายเคือง
- หลีกเลี่ยงการสวนล้างช่องคลอด เพราะการสวนล้างอาจกำจัดเอาแบคทีเรียดีในช่องคลอดออก ส่งผลให้แบคทีเรียในช่องคลอดเสียสมดุลและอาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการติดเชื้อและอักเสบได้
- หลีกเลี่ยงการใช้ทิชชู่เปียก สบู่หรือสเปรย์ระงับกลิ่นที่มีส่วมผสมของน้ำหอมบริเวณจุดซ้อนเร้น เพื่อป้องกันความระคายเคือง
- หลีกเลี่ยงการใส่กางเกงซับในตอนนอนหรือสวมเสื้อผ้ารัดแน่น เพราะอาจทำให้จุดซ่อนเร้นอับชื้น ไม่ระบายอากาศ เกิดการเสียดสี จนอักเสบและระคายเคืองได้
- หลีกเลี่ยงการใส่แผ่นอนามัยเมื่อไม่มีประจำเดือนและไม่ควรใส่ผ้าอนามัยแบบสอด เพราะการใส่ผ้าอนามัยอาจทำให้จุดซ่อนเร้นอับชื้น เสียดสีและระคายเคืองได้
- หลีกเลี่ยงการมีเพศสัมพันธ์หากมีอาการระคายเคืองช่องคลอด หรืออยู่ในระหว่างการรักษา ควรรอให้การรักษาเสร็จสิ้นจนอาการดีขึ้น เพื่อป้องกันการอักเสบและการติดเชื้อซ้ำ
- หลีกเลี่ยงการโกนหรือแว็กซ์ขนที่อวัยวะเพศ เพราะอาจทำให้ผิวระคายเคือง
- หลีกเลี่ยงการมีเพศสัมพันธ์กับคู่นอนหลายคนและไม่ใส่ถุงยางอนามัยป้องกัน นอกจากนี้ หลีกเลี่ยงการใช้สารหล่อลื่นชนิดน้ำมันเพราะอาจทำให้ถุงยางเสื่อมสภาพและแตกง่าย