ภาวะหัวใจเต้นผิดปกติ เป็นหนึ่งในความผิดปกติของหัวใจที่หลายคนอาจเป็นอยู่แต่ไม่เคยสังเกต กว่าที่จะรู้ตัวอาการหัวใจเต้นผิดปกติก็อาจรุนแรงขึ้นจนส่งผลให้เกิดโรคหัวใจอื่น ๆ ตามมาแล้ว
[embed-health-tool-heart-rate]
คำจำกัดความ
ภาวะหัวใจเต้นผิดปกติ คืออะไร
หัวใจเต้นผิดปกติ (Heart Arrhythmias) หรือ ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ หมายถึงภาวะที่อัตราการเต้นของหัวใจ หรือจังหวะการเต้นของหัวใจผิดไปจากที่ควรเป็น เช่น หัวใจเต้นเร็วกว่าปกติ หัวใจเต้นช้ากว่าปกติ ใจสั่น
โดยทั่วไปแล้ว ภาวะหัวใจเต้นผิดปกติ มักไม่มีอันตรายหรืออาการที่ชัดเจน ทำให้หลายคนไม่รู้ตัวว่ากำลังมีภาวะนี้อยู่ แต่ในบางครั้ง ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ ก็อาจนำไปสู่โรคอื่น ๆ เช่น โรคหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง หากไม่ได้รับการรักษาอย่างเหมาะสม
ภาวะหัวใจเต้นผิดปกติพบบ่อยแค่ไหน
ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ สามารถเกิดขึ้นได้กับคนทุกเพศทุกวัย แต่อาจพบได้มากในผู้สูงอายุหรือผู้ที่มีโรคเกี่ยวกับหัวใจ ภาวะนี้สามารถจัดการได้ด้วยการลดปัจจัยเสี่ยง โปรดปรึกษาแพทย์สำหรับข้อมูลเพิ่มเติม
อาการ
อาการของภาวะหัวใจเต้นผิดปกติ
โดยปกติแล้ว อาการของภาวะหัวใจเต้นผิดปกติอาจไม่แสดงออกให้เห็นชัด นอกเหนือจากอาการหัวใจเต้นผิดปกติ เช่น หัวใจเต้นเร็ว ใจสั่น แต่ในบางกรณีก็อาจมีอาการอื่น ๆ ร่วมด้วย ดังนี้
- เหนื่อยล้าง่าย
- อ่อนแรง
- วิงเวียนศีรษะ หน้ามืด
- เจ็บหน้าอก
- หายใจไม่ทั่วท้อง หายใจลำบาก
- เหงื่อออกมาก
- วิตกกังวล รู้สึกใจหวิว
- มองเห็นไม่ชัด
สำหรับผู้ป่วยบางราย อาจมีอาการอื่นนอกเหนือจากที่กล่าวมาข้างต้น หากมีข้อสงสัยใด ๆ โปรดปรึกษาแพทย์
ควรไปพบหมอเมื่อใด
เนื่องจาก ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ อาจจะยากต่อการสังเกตอาการ แม้แต่ในผู้ป่วยรุนแรงบางรายก็อาจไม่แสดงอาการใด ๆ ออกมาเลย ดังนั้น ทางที่ดีคุณจึงควรเข้ารับการตรวจร่างกายเป็นประจำทุกปี เพื่อเพิ่มโอกาสการตรวจพบโรคและทำการรักษาอย่างทันท่วงที นอกจากนี้ หากคุณมีสัญญาณหรืออาการที่ระบุข้างต้น หรือมีข้อสงสัยใดๆ โปรดปรึกษาแพทย์
ร่างกายของแต่ละบุคคลมีการตอบสนองแตกต่างกัน ทางที่ดีที่สุดควรปรึกษาแพทย์ เกี่ยวกับวิธีรักษาที่ดีที่สุดตามสถานการณ์ของคุณ
สาเหตุ
สาเหตุของ หัวใจเต้นผิดปกติ
สาเหตุโดยทั่วไปของภาวะหัวใจเต้นผิดปกติ มีดังนี้
- การบาดเจ็บ แผลเป็น ความความผิดปกติที่เนื้อเยื่อหัวใจ
- ความดันโลหิตสูง
- การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไป
- การดื่มเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีนมากเกินไป เช่น กาแฟ ชา
- การใช้ยาบางชนิด หรือการใช้ยาเสพติด
- ต่อมไทรอยด์ทำงานผิดปกติ เช่น ภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานเกิน (hypothyroidism)
- ลิ่มเลือด
- การสูบบุหรี่
- โรคหัวใจ
- โรคเบาหวาน
- การออกกำลังกายมากเกินไป
- หัวใจวาย
สาเหตุที่ทำให้เกิด ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ อาจมีทั้งสาเหตุที่ไม่เป็นอันตราย และสาเหตุที่อันตรายถึงแก่ชีวิต หากคุณรู้สึกว่ากำลังมีอาการของภาวะหัวใจเต้นผิดปกติ ควรปรึกษาแพทย์ในทันที
ปัจจัยเสี่ยง
ปัจจัยเสี่ยงของ หัวใจเต้นผิดปกติ
คุณอาจมีความเสี่ยงในการเกิด ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะมากขึ้น หากคุณมีปัจจัยเสี่ยงดังต่อไปนี้
- อายุมาก ผู้สูงอายุจะมีความเสี่ยงสูงที่จะเกิดภาวะหัวใจเต้นผิดปกติ
- การใช้ยา ยาบางชนิด เช่น ยาลดความดันโลหิต ยารักษาโรคเบาหวาน อาจส่งผลกระทบต่ออัตราการเต้นของหัวใจได้
- กรรมพันธุ์ ผู้ที่มีคนในครอบครัวป่วยด้วยโรคหัวใจ หรือความผิดปกติเกี่ยวกับหัวใจอื่น ๆ อาจมีความเสี่ยงสูงที่จะเกิดภาวะหัวใจเต้นผิดปกติ
- ไลฟ์สไตล์ ผู้ที่สูบบุหรี่ หรือดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์เป็นประจำอาจมีความเสี่ยงเกิดภาวะหัวใจเต้นผิดปกติ
- โรคประจำตัว สภาวะบางอย่าง เช่น โรคหัวใจ โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง อาจเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดภาวะหัวใจเต้นผิดปกติได้
การวินิจฉัยและการรักษาโรค
ข้อมูลที่นำเสนอไม่สามารถใช้แทนข้อแนะนำทางการแพทย์ได้ โปรดปรึกษาแพทย์สำหรับข้อมูลเพิ่มเติม
การวินิจฉัยภาวะหัวใจเต้นผิดปกติ
นอกเหนือจากการตรวจร่างกายและดูอาการตามปกติแล้ว วิธีการวินิจฉัย ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ ที่นิยมใช้มากที่สุดคือ การตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ (electrocardiogram หรือ ECG) เพื่อวัดดูสัญญาณไฟฟ้าหัวใจว่าผิดปกติหรือไม่ นอกจากนี้ แพทย์อาจทำการตรวจด้วยวิธีอื่น ๆ เพิ่มเติม เช่น
- การตรวจเลือด
- การตรวจปัสสาวะ
- การเอกซเรย์ทรวงอก
- การตรวจหัวใจด้วยคลื่นเสียงความถี่สูง (Echocardiogram)
- การตรวจด้วยเตียงปรับระดับ (Tilt Table Test)
- การทดสอบความเครียด
- การตรวจสวนหัวใจ (Cardiac Catheterization)
- การบันทึกคลื่นไฟฟ้าหัวใจแบบพกติดตัว (Holter Monitoring)
การรักษาภาวะหัวใจเต้นผิดปกติ
การรักษา ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ จะแตกต่างกันออกไป ขึ้นอยู่กับลักษณะการเต้นของหัวใจ และสาเหตุที่ทำให้เกิดโรค แต่โดยส่วนใหญ่มักจะมีวิธีการดังต่อไปนี้
- การใช้ยา แพทย์อาจจะให้ยาเพื่อช่วยปรับการเต้นของหัวใจให้กลับมาเป็นปกติ โดยใช้ยาที่เหมาะสมกับอาการ เช่น ใช้ยาอะโทรปีน (atropine) เพื่อช่วยลดอัตราการเต้นของหัวใจ นอกจากนี้แพทย์ยังอาจให้ยาลดความดันโลหิตหรือยาละลายลิ่มเลือดร่วมอีกด้วย
- การใช้ไฟฟ้าช็อกหัวใจ เพื่อรีเซ็ทการเต้นของหัวใจใหม่อีกครั้ง
- การรักษาด้วยไฟฟ้าความถี่สูงผ่านสายสวน (Radiofrequency Catheter Ablation)
- การใช้เครื่องกระตุกหัวใจอัตโนมัติ (Implantable cardioverter defibrillators หรือ ICD)
- การใช้เครื่องกระตุ้นไฟฟ้าหัวใจ (pacemaker)
นอกจากนี้ หากภาวะหัวใจเต้นผิดปกติมีสาเหตุมาจากปัจจัยการใช้ชีวิต การปรับเปลี่ยนไลฟ์สไตล์ก็อาจช่วยรักษาภาวะหัวใจเต้นผิดปกติได้เช่นกัน
การเปลี่ยนไลฟ์สไตล์และการเยียวยาตนเอง
การเปลี่ยนไลฟ์สไตล์และการเยียวยาตัวเองที่ช่วยจัดการกับภาวะหัวใจเต้นผิดปกติ
นอกเหนือจากการรักษาทางการแพทย์ แพทย์อาจแนะนำให้ปรับเปลี่ยนไลฟ์สไตล์เพื่อช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรคที่อาจนำไปสู่ภาวะหัวใจเต้นผิดปกติ เช่น
- เลิกสูบบุหรี่
- เลิกหรือลดดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
- เลือกรับประทานที่ดีต่อสุขภาพหัวใจ เช่น ผักใบเขียว ปลาทะเล อาหารไขมันต่ำทั้งหลาย
- ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ แต่ระวังอย่าออกกำลังกายหนักจนเกินไป เพราะอาจทำให้ หัวใจเต้นผิดปกติ ได้
