อาการปวดหลัง โดยเฉพาะบริเวณหลังส่วนล่าง เป็นอาการที่พบได้ทั่วไปในคุณแม่ตั้งครรภ์ อาจเกิดจากกล้ามเนื้อและเอ็นยืดและอ่อนตัวลง เพื่อเตรียมพร้อมในการคลอด จนอาจส่งผลให้ข้อต่อบริเวณหลังส่วนล่างและกระดูกเชิงกรานตึงขึ้น หรืออาจเป็นผลมาจากมีฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนสูงขึ้น น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้น เครียดจัด เป็นต้น ปวดหลังขณะตั้งครรภ์ อาจเป็นอาการที่พบได้ทั่วไป แต่หากปล่อยไว้จนเรื้อรัง ก็อาจส่งผลเสียต่อสุขภาพในระยะยาว และกระทบการใช้ชีวิตประจำวันได้ คุณแม่ตั้งครรภ์จึงควรบรรเทาอาการปวดหลังด้วยวิธีที่เหมาะสมโดยเร็วที่สุด ทั้งนี้ หากมีข้อสงสัยเกี่ยวกับอาการปวดหลัง ควรปรึกษาคุณหมอเพื่อให้ได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง
[embed-health-tool-pregnancy-weight-gain]
วิธีบรรเทาอาการ ปวดหลังขณะตั้งครรภ์
วิธีดังต่อไปนี้ อาจช่วยบรรเทาอาการปวดหลังขณะตั้งครรภ์ได้อย่างปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ
การนวดก่อนคลอด
การนวดช่วยลดการบีบตัวของกล้ามเนื้อ ที่มักทำให้เกิดอาการปวดหลังขณะตั้งครรภ์ ทั้งยังช่วยให้คุณแม่ตั้งครรภ์รู้สึกผ่อนคลาย จิตใจสงบขึ้น รู้สึกเครียดหรือเป็นกังวลน้อยลง การนวดแบบสวีดิช (Swedish Massage) เป็นการนวดที่ค่อนข้างได้รับความนิยมและอาจเหมาะกับคุณแม่ตั้งครรภ์ เนื่องจากเป็นการนวดที่นุ่มนวลและผ่อนคลาย ควรเข้ารับการนวดกับนักบำบัดที่ได้รับการรับรอง
ตัวช่วยในการนอน
การตั้งครรภ์ทำให้เกิดการกดทับที่กระเพาะปัสสาวะ จึงทำให้เกิดปัญหาในระหว่างนอนหลับ เนื่องจากต้องตื่นเข้าห้องน้ำหลายครั้ง อาการปวดหลังจึงเป็นปัญหาสำหรับหญิงตั้งครรภ์ วิธีการรับมือกับอาการปวดหลังในขณะหลับ ทำได้โดยการม้วนผ้าเช็ดตัวและวางไว้ข้างลำตัว หรือใช้หมอนรองใต้เข่าขณะนอนหลับ และควรหลีกเลี่ยงการนอนราบด้วย
การฝึกโยคะคนท้อง
การฝึกโยคะคนท้อง (Prenatal Yoga) เป็นประจำ อาจช่วยเพิ่มความยืดหยุ่น ความแข็งแรง และความทนทานของกล้ามเนื้อ เส้นเอ็น และข้อต่อ จึงอาจทำให้อาการปวดหลังดีขึ้นได้ และอาจทำให้รู้สึกผ่อนคลาย นอนหลับได้ง่ายขึ้น นอกจากนี้ โยคะคนท้องยัง
ให้กล้ามเนื้อแข็งแรงขึ้น และช่วยผ่อนคลายกล้ามเนื้อ เป็นการออกกำลังกายที่ช่วยส่งเสริมสุขภาพกายใจของคุณแม่ตั้งครรภ์ได้เป็นอย่างดี หากฝึกโยคะคนท้องเป็นประจำ จะช่วยผ่อนคลายความตึง
มีไว้สำหรับหญิงตั้งครรภ์ที่มีอาการปวดหลัง กล้ามเนื้อ ข้อต่อ และเส้นประสาทจากแรงกดทับจากทารกในครรภ์ นอกจากนี้ การฝึกโยคะก่อนคลอดช่วยบรรเทาการกดทับ ทำให้รู้สึกผ่อนคลายและนอนหลับได้ดีขึ้น และช่วยลดอาการปวดหลังขณะตั้งครรภ์ได้ด้วย
การแพทย์ไคโรแพรคติก
ไคโรแพรคติก (Chiropractic) เกี่ยวข้องกับวิธีหักข้อต่อที่ฟังดูไม่น่ารื่นรมย์สำหรับหญิงตั้งครรภ์ แต่ผู้บำบัดไคโรแพรคติกที่มีประสบการณ์สามารถจัดการกับข้อต่อ และเนื้อเยื่อรอบข้อต่ออย่างปลอดภัย เพื่อลดอาการปวด และคืนความสมดุลให้แก่ข้อต่อได้
การทำกายภาพบำบัด
นอกจากการช่วยฟื้นฟูสุขภาพของผู้ป่วยแล้ว นักกายภาพบำบัดยังสามารถช่วยให้หญิงตั้งครรภ์ต่อสู้กับอาการปวดหลังได้ การทำกายภาพบำบัด คล้ายกับการบำบัดด้วยวิธีที่กล่าวมา ช่วยปรับการทำงานของข้อต่อ กล้ามเนื้อ และจุดกดทับต่าง ๆ เพื่อลดอาการปวด นักกายภาพบำบัดยังช่วยสาธิตวิธีการเดิน การนั่ง การยืนเพื่อช่วยลดการกดทับที่หลังส่วนล่างเพื่อบรรเทาอาการปวดได้อีกด้วย
การนั่งสมาธิ
การนั่งสมาธิต่างจากการฝึกโยคะ หรือการเข้ารับการนวด เนื่องจากไม่ต้องมีอุปกรณ์ใด ๆ เพื่อฝึกสมาธิ เพียงนั่งหรือนอนลงในบริเวณที่สงบ และกำหนดลมหายใจ การนั่งสมาธิทำให้เกิดการตอบสนองอย่างผ่อนคลายในร่างกาย ซึ่งทำให้สมองหลั่งฮอร์โมนที่ทำให้เกิดความเครียดน้อยลง หากฮอร์โมนเครียดอยู่ในระดับต่ำ จะรู้สึกว่าอาการปวดหลังทุเลาลง
การว่ายน้ำ
การว่ายน้ำ เป็นกีฬายอดนิยมสำหรับหญิงตั้งครรภ์ ไม่มีใครปฏิเสธว่ากีฬาชนิดนี้ช่วยลดอาการเจ็บปวดในร่างกายได้ การออกกำลังกายใต้น้ำช่วยลดแรงกระแทกที่มีต่อกระดูกสันหลัง ดังนั้น จึงลดอาการปวด ในขณะเดียวกันก็ยังคงได้รับประโยชน์จากการออกกำลังกายอย่างเต็มที่
การใช้เข็มขัดพยุงครรภ์
เข็มขัดพยุงครรภ์ (Maternity Belt) เป็นอุปกรณ์ช่วยพยุงในระหว่างตั้งครรภ์ โดยทำหน้าที่เหมือนแกนกลางหน้าท้อง เพื่อทำให้หน้าท้องยกสูงขึ้น จึงทำให้แรงกดทับบริเวณกระดูกสันหลังลดลง คุณหมอมักแนะนำให้หญิงตั้งครรภ์ใช้เข็มขัดพยุงครรภ์ แต่ไม่ควรพึ่งพาอุปกรณ์นี้ในการรักษาอาการปวด
การสวมรองเท้าที่เหมาะสม
ระหว่างการตั้งครรภ์ ควรเลิกสวมรองเท้าส้นสูง เนื่องจากรองเท้าส้นสูงอาจเพิ่มน้ำหนักลงที่ส่วนโค้งของกระดูกสันหลัง และทำให้อาการปวดหลังรุนแรงขึ้น นอกจากนี้ ยังอาจมีความเสี่ยงในการสูญเสียการทรงตัว และอาจล้มจากการใส่ส้นสูง จึงควรเลือกใส่รองเท้าส้นแบน และมีพื้นรองเท้านุ่ม
การใช้ยาเพื่อลดอาการ ปวดหลังขณะตั้งครรภ์
หากลองทำตามวิธีบำบัดอาการปวดหลังขณะตั้งครรภ์ข้างต้นแล้วอาการยังไม่ดีขึ้น ควรปรึกษาคุณหมอเกี่ยวกับยาที่ใช้ในการรักษาอาการปวดหลังระหว่างการตั้งครรภ์ ยาต่าง ๆ ที่เหมาะสำหรับผู้ตั้งครรภ์ในการบรรเทาอาการปวดหลัง เช่น ยาอะเซตามิโนเฟน (Acetaminophen) ยาไอบูโพรเฟน (Ibuprofen) ยานาพรอกเซน (Naproxen) หรือยามีลอกซิแคม (Meloxicam) ควรปรึกษาแพทย์เสมอ ก่อนการใช้ยาในระหว่างตั้งครรภ์
