ข้อมูลพื้นฐาน
ซักประวัติและการตรวจร่างกายสำหรับโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง คืออะไร
โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง (Chronic obstructive pulmonary disease: COPD) เป็นโรคปอดชนิดหนึ่งที่ทำให้หายใจลำบาก มักเป็นการเกิดของโรคสองชนิดร่วมกันที่มีสาเหตุมาจากการสูบบุหรี่ คือ หลอดลมอักเสบเรื้อรัง (chronic bronchitis) และ ภาวะมีอากาศในเนื้อเยื่อ (emphysema) เมื่อเวลาผ่านไป โรคนี้สามารถทำให้เกิดอาการหายใจลำบากและปัญหาเกี่ยวกับหัวใจที่รุนแรง
ข้อควรรู้เกี่ยวกับโรคปอดอุดกั้นเรื้องรัง (Chronic obstructive pulmonary disease: COPD)
- โรค COPD ไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ แต่การใช้ยาและการเปลี่ยนแปลงไลฟ์สไตล์อาจช่วยบรรเทาอาการได้
- หนทางที่เชื่อถือได้หนทางเดียวในการชะลอการเกิดโรค COPD คือการเลิกสูบบุหรี่
- ประวัติสุขภาพของคุณจะให้ข้อมูลเกี่ยวกับสิ่งบ่งชี้ที่สำคัญ ที่ช่วยให้แพทย์วินิจฉัยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังได้
เหตุผลในการตรวจ
ประวัติสุขภาพและการตรวจร่างกาย ช่วยให้แพทย์ทำการวินิจฉัยโรคได้ เป็นส่วนของการเข้าพบแพทย์เป็นประจำและมีความสำคัญ
ข้อควรทราบก่อนตรวจ
ข้อควรทราบก่อนการ ซักประวัติและการตรวจร่างกายสำหรับโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง
ควรมีการซักประวัติสุขภาพและการตรวจหัวใจอย่างระมัดระวัง เพื่อแบ่งแยกโรคหัวใจที่สัมพันธ์กับ หรือไม่ก็ทำให้เกิดอาการต่างๆ ที่คล้ายคลึงกับอาการของโรค COPD เป็นสิ่งสำคัญยิ่ง เนื่องจากการสูบบุหรี่เพิ่มความเสี่ยงสำหรับโรคหัวใจรวมทั้งโรค COPD การตรวจหัวใจอาจแสดงให้เห็นถึงอัตราการเต้นของหัวใจที่เร็ว หรือแสดงสิ่งบ่งชี้ของภาวะหัวใจล้มเหลว (heart failure)
- ตับอาจมีขนาดโตขึ้น ซึ่งในบางครั้งสามารถเกิดขึ้นได้เนื่องจากอาการหัวใจล้มเหลวด้านขวา (cor pulmonale)
- ผลการตรวจร่างกายจะแตกต่างกันออกไป ไม่ใช่ทุกคนที่จะมีอาการหรือสิ่งบ่งชี้ที่เป็นไปได้ของโรค COPD
ขั้นตอนการตรวจ
การเตรียมตัวเพื่อการ ซักประวัติและการตรวจร่างกายสำหรับโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง
คุณควรเตรียมข้อมูลของการวินิจฉัยและการรักษาที่ผ่านมาอย่างละเอียดและครบถ้วน ถึงแม้ว่าอาการของโรคจะหายขาดแล้วก็ตาม หรืออาการของโรคไม่ได้มีสำคัญสำหรับคุณ แต่การทราบเกี่ยวกับอาการดังกล่าวอาจช่วยให้แพทย์วินิจฉัยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังได้ นอกจากนี้ การทราบเกี่ยวกับอาการทางสุขภาพในอดีตและปัจจุบันทั้งหมดของคุณจะช่วยให้แพทย์หาวิธีที่ดีที่สุดในการดูแลสุขภาพของคุณ
นอกเหนือจากประวัติอาการของโรคที่ผ่านมา คุณควรแจ้งให้แพทย์ทราบเกี่ยวกับยาชนิดต่างๆ ที่คุณใช้อยู่ สิ่งที่ดีที่สุดคือการนำรายการชื่อยาและขนาดยาล่าสุดของยาทั้งหมดที่ใช้อยู่มาด้วย
ขั้นตอนการซักประวัติและการตรวจร่างกายสำหรับโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง
ในการซักประวัติสุขภาพ แพทย์จะถามคำถามเกี่ยวกับ
- อาการหายใจลำบาก
- เริ่มหายใจลำบากเมื่อใด (ในการออกกำลังกายหรือการพักผ่อน)
- มีอาการหายใจลำบากบ่อยแค่ไหน
- มีอาการหายใจลำบากมานานเท่าไหร่ มีอาการแย่ลงหรือไม่
- สามารถเดินได้ไกลแค่ไหน และสามารถปีนได้กี่ก้าวก่อนจำเป็นต้องหยุดปีน เนื่องจากหายใจลำบาก
- อาการไอ
- มีอาการไอบ่อยหรือไม่ และมีอาการไอเมื่อใด
- มีอาการหายไอมานานเท่าไหร่ มีอาการแย่ลงหรือไม่
- ไอมีเสมหะหรือไม่ มีเสมหะสีอะไร
- เคยไอเป็นเลือดหรือไม่
- การสูบบุหรี่ของคุณและสมาชิกในบ้าน: หากคุณหรือสมาชิกในบ้านสูบบุหรี่ สูบบุหรี่มานานแค่ไหน สูบบุหรี่วันละกี่มวน เลิกสูบบุหรี่มานานเท่าไหร่ คุณรู้สึกว่าสามารถเลิกสูบบุหรี่ได้หรือไม่ และอื่นๆ
- การสัมผัสสารระคายเคืองในอากาศ เช่น ฝุ่นหรือสารเคมีต่างๆ ในการทำงาน
- โรคเกี่ยวกับทางเดินหายใจในเด็ก
- ประวัติครอบครัวเคยเป็นโรคเกี่ยวกับทางเดินหายใจ
- อาการทางสุขภาพอื่นๆ ที่คุณอาจมีและการรักษา
- อาการของคุณส่งผลต่อคุณภาพชีวิตได้อย่างไร ตัวอย่างเช่น การขาดงาน กิจวัตรประจำวันที่ได้รับผลกระทบ และอาการซึมเศร้า
- ชื่อและขนาดยาทั้งหมดที่คุณใช้ รวมทั้งยาสำหรับสูดดมใดๆ ที่คุณใช้
- ประเภทของครอบครัวและการช่วยเหลือทางสังคมที่คุณมี
ในระหว่างการตรวจร่างกาย แพทย์จะทำการตรวจร่างกายของคุณเพื่อหาสิ่งบ่งชี้อื่นๆ ที่อาจอธิบายสาเหตุของอาการต่างๆ ของคุณได้ การตรวจร่างกาย ได้แก่
- การวัดอุณหภูมิร่างกาย น้ำหนัก และดัชนีมวลร่างกาย (body mass index: BMI) เพื่อวัดน้ำหนักที่สัมพันธ์กับส่วนสูง และเป็นวิธีที่ใช้ในการวัดผลกระทบของน้ำหนักต่อสุขภาพ
- การตรวจหู ตา จมูก และคอ เพื่อหาสิ่งบ่งชี้ของการติดเชื้อ
- การฟังเสียงหัวใจและปอดด้วยเครื่องมือฟังเสียงหัวใจ (stethoscope)
- การตรวจหาสิ่งบ่งชี้ว่าเลือดไหลย้อนกลับในหลอดเลือดคอ ซึ่งอาจบ่งชี้ว่าเป็นปัญหาเกี่ยวกับหัวใจ เช่น อาการหัวใจล้มเหลวด้านขวา
- การกดหรือการเคาะบนหน้าท้อง (การคลำตรวจท้อง)
- การตรวจนิ้วมือและริมฝีปากเพื่อดูว่าผิวหนังมีสีน้ำเงินอ่อนหรือไม่ (cyanosis)
- การตรวจนิ้วมือเพื่อดูว่า ปลายนิ้วบวม และเล็บมีรอยนูนออกมาหรือไม่ (clubbing)
- การตรวจขาและเท้าเพื่อหาอาการบวม (edema)
หลังการตรวจ
- การตรวจร่างกายไม่ทำให้เกิดอาการปวด แต่บางส่วนของการตรวจร่างกาย เช่น การคลำตรวจ (abdominal palpation) อาจทำให้รู้สึกไม่สบายเล็กน้อย
- แพทย์จะพูดคุยกับคุณเกี่ยวกับอาการ และให้การรักษาที่เหมาะสม ในบางครั้ง แพทย์อาจให้มีการตรวจเพิ่มเติม โปรดปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์อย่างระมัดระวัง
ผลการตรวจ
ผลการซักประวัติและการตรวจร่างกายสำหรับโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง
ประวัติสุขภาพของคุณอาจแสดงให้เห็นถึงปัจจัยเสี่ยงต่างๆ ที่แสดงว่าคุณเป็นโรค COPD หรือมีความเสี่ยงสูงขึ้นในการเป็นโรค COPD
การตรวจร่างกายยังอาจแสดงให้เห็นว่าคุณเป็นโรค COPD ข้อค้นพบเกี่ยวกับโรค COPD ได้แก่
- หน้าอกขยาย (barrel chest)
- หายใจมีเสียงในระหว่างหายใจปกติ
- ใช้เวลานานขึ้นเพื่อหายใจออกอย่างเต็มที่
- เสียงลมหายใจลดลงหรือเสียงลมหายใจผิดปกติ เช่น มีเสียงแซมหายใจหรือเสียงหายใจหวีดหวิว
ผลการตรวจร่างกายบางประการจะช่วยให้แพทย์ประเมินความรุนแรงของอาการได้ ดังนี้
- การใช้กล้ามเนื้อ “ช่วยการหายใจ’ เช่น กล้ามเนื้อคอ ในระหว่างการหายใจปกติ
- การหายใจทางปาก
- การไม่สามารถพูดได้เต็มประโยคโดยไม่หยุดหายใจ
- ปลายนิ้วมือหรือเนื้อเยื่อรองเล็บเปลี่ยนเป็นสีน้ำเงิน (cyanosis)
- ขาหรือท้องบวม
จากผลการทดสอบในห้องปฏิบัติการและโรงพยาบาล ค่าปกติสำหรับการซักประวัติและการตรวจร่างกายสำหรับโรค COPD อาจมีความหลากหลาย โปรดปรึกษาแพทย์หากมีคำถามใดๆ เกี่ยวกับผลการทดสอบ
หากมีคำถามใดๆ เกี่ยวกับการซักประวัติและการตรวจร่างกายสำหรับโรค COPD โปรดปรึกษาแพทย์เพื่อให้เข้าใจคำแนะนำสำหรับคุณได้ดีขึ้น
Hello Health Group ไม่ได้ให้คำปรึกษาด้านการแพทย์ การวินิจฉัยโรค และการรักษาโรคแต่อย่างใด
[embed-health-tool-bmi]
