กินยาเกินขนาด (Drug Overdose) อาจเกิดจากอุบัติเหตุ รวมถึงการทำลงไปโดยเจตนา การกินยาเกินขนาด คือ การบริโภคยามากเกินกว่าที่แพทย์กำหนด เมื่อกินเข้าไปแล้วอาจส่งผลเสียต่อสุขภาพ รวมไปถึงอาจทำให้ถึงขั้นเสียชีวิต ดังนั้นเรื่องของการกินยาเกินขนาด จึงเป็นเรื่องสำคัญที่ควรศึกษาและทำความเข้าใจให้ถูกต้อง
[embed-health-tool-heart-rate]
สาเหตุของการ กินยาเกินขนาด
สาเหตุของการกินยาเกินขนาด (Drug Overdose) อาจเกิดขึ้นโดยไม่ได้ตั้งใจ หรือมาจากการยาใช้ในทางที่ผิด การกินยาเกินขนาดโดยอุบัติเหตุมักเกิดขึ้นกับเด็กเล็ก ผู้ที่มีอาการบกพร่องทางจิต หรือผู้ที่ต้องกินยาหลายชนิด การกินยาเกินขนาดจะส่งผลให้เมตาบอลิซึมไม่สามารถล้างพิษยาได้อย่างรวดเร็ว ทำให้เกิดผลข้างเคียงที่ไม่ได้ตั้งใจตามมา ซึ่งผลของแต่ละคนจะแตกต่างกันออกไป
การกินยาเกินขนาดในเด็กเล็กอาจเกิดขึ้นโดยความบังเอิญ ความอยากรู้อยากเห็น เด็กที่มีอายุระหว่าง 6 เดือนถึง 3 ปี มักมีพฤติกรรมหยิบทุกสิ่งที่พบใส่เข้าปาก ส่วนในเด็กวัยหัดเดิน มักมีนิสัยชอบแบ่งปัน ดังนั้นเมื่อพวกเขาพบยาจึงเป็นไปได้ว่าอาจแบ่งยาที่พบให้กับเด็กคนอื่น ๆ ซึ่งอาจทำให้เกิดการกินยาเกินขนาดโดยไม่ได้ตั้งใจ ส่วนวัยรุ่นและผู้ใหญ่อาจมีแนวโน้มที่จะใช้ยาเกินขนาด 1 ชนิดหรือมากกว่านั้น เพื่อป้องกันตัวเอง พยายามทำร้ายตัวเอง รวมถึงพยายามฆ่าตัวตาย ดังนั้นผู้ที่ใช้ยาเกินขนาดในกลุ่มนี้ จึงมักจะประสบกับปัญหาสุขภาพจิต ซึ่งต้องได้รับการวินิฉัยจากคุณหมอเฉพาะทาง
กินยาเกินขนาด อาการ เป็นอย่างไร
สำหรับสัญญาณและอาการที่เกิดขึ้นเมื่อกินยาเกินขนาด มีดังนี้
- ปัญหาเกี่ยวกับสัญญาณชีพ เช่น อุณหภูมิ อัตราชีพจร อัตราการหายใจ ความดันโลหิต ซึ่งสามารถบ่งบอกอาการผิดปกติของร่างกาย รวมถึงอาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้
- ง่วงนอน สับสน รวมถึงอาจอาการหนักถึงขั้นโคม่า และอาจเป็นอันตรายได้หากมีการสำลักเกิดขึ้น
- ผิวหนังเย็นและขับเหงื่อออกมา หรือร้อนและแห้ง
- เกิดอาการชัก
- มีอาการเจ็บหน้าอก ซึ่งอาจมีผลมาจากหัวใจหรือปอดเสียหาย
- หายใจถี่
- ปวดท้อง
- คลื่นไส้และอาเจียน
- ท้องเสีย
- อาเจียนเป็นเลือด
- มีการเคลื่อนไหวของลำไส้ ซึ่งอาจเป็นอันตรายถึงชีวิต
- ยาบางชนิดสามารถทำลายอวัยวะเฉพาะส่วนได้
วิธีการรักษาการกินยาเกินขนาด
สำหรับขั้นตอนการรักษาเมื่อได้รับยาเกินขนาด มีดังนี้
- ล้างท้องเพื่อกำจัดยาที่ไม่ได้ถูกดูดซับออกจากกระเพาะอาหาร
- ใช้ถ่านกัมมันต์ (Activated Charcoal) ลดปริมาณยาที่ถูกดูดซึมเข้าไปในกระแสเลือด โดยยาที่ถูกถ่านกัมมันต์ดูดซับไว้จะถูกขับออกมาเป็นอุจจาระ
- ผู้ที่มีอาการรุนแรงอาจได้รับการดูแลอย่างใกล้ชิดจากคุณหมอในแผนกฉุกเฉิน ซึ่งผู้ที่กินยาเกินขนาดอาจจะต้องใส่ท่อช่วยหายใจ เพื่อปกป้องปอด หรือช่วยให้หายใจในระหว่างกระบวนการล้างพิษ
- อาจต้องให้ยาอื่นเพื่อใช้เป็นยาแก้พิษ โดยทั้งหมดจะขึ้นอยู่กับดุลพินิจของคุณหมอ
สำหรับวิธีป้องกันการกินยาเกินขนาดที่ดีที่สุด คือ ผู้ปกครองควรเก็บยาตามใบสั่งจากคุณหมอให้ห่างจากเด็กเล็ก เด็กวัยรุ่น และสัตว์เลี้ยง นอกจากนั้นหากมีภาวะเครียด ซึมเศร้า หรือวิตกกังวล ควรได้รับการดูแลอย่างใกล้ชิด รวมถึงการไปปรึกษาคุณหมอเฉพาะทาง และเข้ารับการบำบัดอย่างถูกวิธี