ฝีมะม่วง (Lymphogranuloma Venereum หรือ LGV) เป็นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ที่เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย ทำให้เกิดการอักเสบหรือติดเชื้อบริเวณอวัยวะเพศ รวมทั้ง อาการเลือดคั่งบริเวณอวัยวะเพศ ต่อมน้ำเหลืองโตที่ขาหนีบ ส่งผลให้ผู้ป่วยมีอาการปวดบวมและเดินลำบาก หากรู้สึกว่ามีอาการเจ็บปวดบริเวณอวัยวะเพศควรเข้ารับการตรวจโดยคุณหมอในทันที
คำจำกัดความ
ฝีมะม่วงคืออะไร
ฝีมะม่วง คือ โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ที่เกิดจากแบคทีเรียคลามีเดีย (Chlamydia trachomatis) หรือจากการสัมผัสสารคัดหลั่งของผู้ติดเชื้อเข้าสู่ผิวหนังที่มีแผลเปิด ก่อให้เกิดการติดเชื้อในช่องคลอดหรือปากมดลูก ซึ่งอาจไม่มีอาการหรือมีอาการน้อย ทำให้การติดเชื้อลุกลามเเละส่งผลให้ต่อมน้ำเหลืองบริเวณขาหนีบข้างใดข้างหนึ่งหรือทั้ง 2 ข้างบวม เป็นฝีขนาดใหญ่ และทำให้อวัยวะเพศมีเลือดคั่ง
ฝีมะม่วงสามารถพบในทุกช่วงวัยตั้งแต่ 15-40 ปี และมีโอกาสเป็นได้ทั้งเพศชายและเพศหญิงเท่า ๆ กัน แต่อาจพบว่าเพศชายเป็นมากกว่า เนื่องจากในเพศชายมักแสดงอาการชัดเจนกว่า โดยเฉพาะกลุ่มรักร่วมเพศระหว่างชายกับชาย และมักพบในผู้ป่วยที่มีการติดเชื้อเอชไอวี
อาการ
อาการของฝีมะม่วง
ผู้ป่วยฝีมะม่วงมักแสดงอาการหลังจากได้รับเชื้อไปแล้วประมาณ 3-30 วัน เบื้องต้นอาจเป็นแผล หรือฝีขนาดเล็กบริเวณอัณฑะหรือช่องคลอด ผู้ป่วยส่วนใหญ่มักไม่ทันสังเกตเห็น หรืออาจไม่มีอาการ โดยเฉพาะอาการในผู้หญิงจะแสดงชัดเจนหลังจากเชื้อพัฒนาลุกลามมากขึ้น แต่สำหรับผู้ชายจะมีอาการค่อนข้างเด่นชัดหรือรุนแรงตั้งแต่ระยะแรกหลังได้รับเชื้อ และแม้ในบางรายไม่แสดงอาการแต่ยังสามารถแพร่เชื้อไปสู่ผู้อื่นได้ อาการของฝีมะม่วงมีดังนี้
- มีแผล หรือเป็นริดสีดวงทวารหนัก ทำให้อาจมีเลือดหรือหนองไหลออกจากทวารหนัก
- มีเลือดคั่งหรือมีหนองไหลออกมาจากบริเวณอวัยวะเพศ
- รู้สึกเจ็บปวดบริเวณทวารหนักเวลาเบ่ง ถ่ายอุจจาระ หรือมีเพศสัมพันธ์ทางทวารหนัก
- ท้องผูก
- มีน้ำใสไหลจากต่อมน้ำเหลืองบริเวณขาหนีบ
- ผิวหนังบริเวณขาหนีบข้างใดข้างหนึ่งหรือทั้ง 2 ข้างบวมแดง มีลักษณะเป็นก้อนฝีขนาดใหญ่
- ผู้หญิงอาจมีริมฝีปากบวม
สาเหตุ
สาเหตุของฝีมะม่วง
สาเหตุของการเกิดฝีมะม่วงเกิดจากเชื้อแบคทีเรียคลามีเดียที่เข้าสู่ผิวหนังแล้วแพร่ไปยังต่อมน้ำเหลือง จนทำลายเนื้อเยื่อและอวัยวะรอบ ๆ ต่อมน้ำเหลือง ทำให้ต่อมน้ำเหลืองบริเวณขาหนีบอักเสบ บวมแดงและเจ็บปวด กลายเป็นก้อนฝีหนอง หรืออาจเป็นแผลเน่าเปื่อยได้ อีกทั้งยังอาจมาจากการสัมผัสสารคัดหลั่งของผู้ที่ติดเชื้อแบคทีเรียคลามีเดียเข้าผ่านผิวหนังที่มีแผลเปิด ส่วนใหญ่มักมีสาเหตุมาจากการมีเพศสัมพันธ์กับผู้ป่วยโดยไม่สวมถุงยางอนามัยป้องกัน
ปัจจัยเสี่ยง
ปัจจัยเสี่ยงของฝีมะม่วง
กลุ่มเสี่ยงที่มีโอกาสสูงเป็นฝีมะม่วง มีดังนี้
- ติดเชื้อเอชไอวี
- ระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอ
- มีเพศสัมพันธ์โดยไม่ใส่ถุงยางอนามัยเพื่อป้องกัน ไม่ว่าจะทางปาก ทวารหนัก หรือทางช่องคลอด
- มีเพศสัมพันธ์แบบหมู่
- การใช้มือสอดใส่หรือสัมผัสช่องคลอด
- ใช้เซ็กส์ทอยร่วมกันโดยไม่ใส่ถุงยางอนามัยหรือล้างทำความสะอาดก่อนใช้
การวินิจฉัยและการรักษา
ข้อมูลในที่นี้ไม่มีเจตนาทดแทนคำแนะนำทางการแพทย์ใด ๆ ควรปรึกษาหมอของคุณทุกครั้งเพื่อรับทราบข้อมูลเพื่อเติม
การวินิจฉัยฝีมะม่วง
การวินิจฉัยฝีมะม่วงอาจสามารถเข้ารับการตรวจได้ด้วยวิธีดังต่อไปนี้
- เก็บตัวอย่างชิ้นเนื้อบริเวณต่อมน้ำเหลืองเข้ารับการตรวจ
- การตรวจเลือดหาเชื้อแบคทีเรีย
- ตรวจการไหลของน้ำใสจากต่อมน้ำเหลือง บริเวณขาหนีบหรือบริเวณอื่น ๆ ที่ได้รับผลกระทบ
- การเก็บตัวอย่างสารคัดหลั่งจากแผลบริเวณอวัยวะเพศหรือปากไปตรวจ
การรักษาฝีมะม่วง
วิธีรักษาฝีมะม่วงสามารถรักษาให้หายได้ภายในระยะเวลาประมาณ 3 สัปดาห์ แบ่งออกเป็น 2 วิธี คือ การรักษาโดยการใช้ยาและการผ่าตัด ดังนี้
การใช้ยา
- รับประทานยาปฏิชีวนะ เช่น ยาดอกซีไซคลิน (Doxycycline) ขนาด 100 มิลลิกรัม วันละ 2 ครั้งติดต่อกันประมาณ 21 วัน หรือ ยาอะซิโธรมัยซิน (Azithromycin) หรืออิริโธรมัยซิน (Erythromycin) ขนาด 500 มิลลิกรัม วันละ 4 ครั้ง
- รับประทานยาแก้ปวด เช่น อะเซตามีโนเฟน (Acetaminophen) ยาไอบูโพรเฟน (Ibuprofen)
การผ่าตัด
- การผ่าตัดระบายน้ำเหลืองออก หรือระบายหนองออก เพื่อลดผลข้างเคียงการอักเสบเรื้อรัง อาการขับถ่ายผิดปกติ อาการเสื่อมสมรรถภาพทางเพศ
การปรับไลฟ์สไตล์และการดูแลตัวเอง
การปรับไลฟ์สไตล์และการดูแลตัวเองเพื่อป้องกันฝีมะม่วง
วิธีป้องกันการติดเชื้อแบคทีเรียที่อาจนำไปสู่การเกิดฝีมะม่วง ได้แก่
- สวมถุงยางอนามัยก่อนมีเพศสัมพันธ์
- รับประทานยาตามที่คุณหมอกำหนด
- ตรวจร่างกาย เป็นประจำ
- ไม่เปลี่ยนคู่นอนบ่อย
- ดูแลทำความสะอาดอวัยวะเพศด้วยความระมัดระวังทุกครั้งหลังมีเพศสัมพันธ์หรือมีกิจกรรมทางเพศ
- หากสงสัยว่าติดเชื้อฝีมะม่วง ให้งดการมีเพศสัมพันธ์ และปรึกษาคุณหมอ
- สังเกตคู่นอนว่ามีสัญญาณเตือนของอาการฝีมะม่วงหรือไม่ เพื่อเข้ารับการตรวจและรักษาอย่างทันท่วงที
[embed-health-tool-ovulation]