ยาแก้คันผิวหนัง เป็นยาที่ออกฤทธิ์เพื่อช่วยบรรเทาหรือรักษาอาการคัน โดยลดการอักเสบ ลดการระคายเคือง รักษาการติดเชื้อ ให้ความชุ่มชื้นกับผิวหนัง ลดปัญหาผิวแห้งแตก ซึ่งการใช้ยาแต่ละชนิดอาจขึ้นอยู่กับสาเหตุหลักของอาการคันผิวหนัง ความรุนแรงและการพิจารณาของคุณหมอ
อาการคันผิวหนัง เกิดจากอะไร
อาการคันผิวหนัง เป็นความรู้สึกไม่สบายผิวและระคายเคืองผิวจนทำให้ผู้ป่วยรู้สึกคันและอยากเกาผิวหนัง ซึ่งอาจเกิดขึ้นจากหลายสาเหตุ เช่น ผิวแห้งแตก การอักเสบ การติดเชื้อ ปัญหาสุขภาพ อาการแพ้ โดยอาการคันผิวหนังอาจมีลักษณะผิวแดง หยาบกร้าน เป็นตุ่ม แผลพุพอง อย่างไรก็ตาม อาการคันผิวหนังที่เกิดขึ้นอาจขึ้นอยู่กับสาเหตุหลักด้วยเช่นกัน และการเกาบริเวณที่มีอาการคันซ้ำ ๆ อาจทำให้ผิวหนังเกิดการอักเสบ ผิวลอก เกิดบาดแผล หนาขึ้น มีเลือดออกหรืออาจติดเชื้อได้
ยาแก้คันผิวหนัง มีอะไรบ้าง
การรักษาอาการคันผิวหนังด้วยยาแก้คันผิวหนังอาจขึ้นอยู่กับสาเหตุหลักในการเกิดอาการคัน ระดับความรุนแรง และอาจขึ้นอยู่การพิจารณาของคุณหมอ ดังนี้
ครีม โลชั่นหรือขี้ผึ้งคอร์ติโคสเตียรอยด์ (Corticosteroid)
- ไตรแอมซิโนโลน (Triamcinolone)
- เบตาเมทาโซน ไดโพรพิโอเนต (Betamethasone Dipropionate)
- เบตาเมทาโซน วาเลเรต (Betamethasone Valerate)
- โคลเบตาซอล โพรพิโอเนต (Clobetasol Propionate)
- เดสออกซิเมทาโซน (Desoximetasone)
- ไฮโดรคอร์ติโซน อะซิเตท (Hydrocortisone Acetate)
- โมเมทาโซน ฟูโรเอต (Mometasone Furoate)
ยาเหล่านี้เป็นยาใช้ทาภายนอกสำหรับทาผิวหนังในบริเวณที่เป็นโรคผิวหนัง มีอาการอักเสบ อาการคัน แดงหรือแพ้ เพื่อช่วยควบคุมอาการคันรุนแรงหรือมีอาการคันเรื้อรัง โดยคุณหมออาจแนะนำให้ทาครีมหรือขี้ผึ้งคอร์ติโคสเตียรอยด์หลังอาบน้ำประมาณ 20 นาที จากนั้นอาจให้ปิดผิวบริเวณที่ทายาด้วยผ้าพันแผลชุบน้ำหมาด ๆ เพื่อให้ผิวดูดซับยาได้ดีและช่วยให้ผิวเย็นลง
ข้อควรระวัง การใช้ยาเหล่านี้อาจทำให้เกิดอาการต่าง ๆ เช่น อาการแพ้ยา แผลบริเวณผิวหนังหายช้าลง ยาอาจกดภูมิคุ้มกันจนทำให้เกิดการติดเชื้อได้ง่าย ผิวหนังบริเวณที่ทายาบางลง เส้นเลือดฝอยขยาย ผิวแดง ผิวเป็นริ้ว ฟกช้ำง่าย อาจเกิดตุ่มแดง
ยาใช้ภายนอกประเภทครีมและขี้ผึ้งอื่น ๆ
- ยาทากลุ่มแคลซินูริน อินฮิบิเตอร์ (Calcineurin Inhibitors) เช่น ทาโครลิมัส (Tacrolimus) พิเมโครลิมัส (Pimecrolimus) เป็นยาที่ใช้รักษาโรคผิวหนัง ต้านการอักเสบและลดอาการคัน ซึ่งเป็นยาทางเลือกสำหรับผู้ที่ต้องการหลีกเลี่ยงผลข้างเคียงของยาคอร์ติโคสเตียรอยด์ ในกรณีที่ต้องใช้ติดต่อกันเป็นเวลานาน
- ยากลุ่มช่วยให้ผิวนุ่มและเพิ่มความชุ่มชื้น เช่น อีมอลเลียนซ์ (Emollients) มอยซ์เจอน์ไรซิงก์ เอเจ้นท์ (Moisturizing Agents) ซึ่งออกฤทธิ์ให้ความชุ่มชื้นบริเวณผิวหนังชั้นนอกและช่วยให้หนังกำพร้ากักเก็บน้ำไว้ จึงอาจช่วยลดอาการผิวแห้ง ความระคายเคืองผิวและลดอาการคัน
- ยาสมานแผล (Astringents) ออกฤทธิ์ช่วยกระชับผิวหนัง ลดการขับเหงื่อ ลดการสูญเสียน้ำ ช่วยให้ผิวนุ่มชุ่มชื้นและลดอาการคัน
- ยาลดอาการคันผิวหนัง (Antipruritics) ออกฤทธิ์ช่วยลดอาการคันที่เกิดจากโรคผิวหนังอักเสบ ด้วยการต้านฮีสตามีน (Histamine) ซึ่งเป็นสารที่ก่อให้เกิดอาการแพ้และอาการคัน
ข้อควรระวัง การใช้ยาเหล่านี้อาจทำให้เกิดอาการต่าง ๆ เช่น อาการแพ้ยา ผิวหนังอักเสบ การติดเชื้อบริเวณแผลเปิดหากยาทาภายนอกปนเปื้อนเชื้อโรคต่าง ๆ นอกจากนี้ การใช้ยาเกินขนาด การใช้ยาไม่ถูกต้องตามคำแนะนำของคุณหมออาจทำให้เชื้อดื้อยา
[embed-health-tool-heart-rate]
