ประจําเดือนเป็นลิ่มเลือด มาน้อย เกิดจากเยื่อบุโพรงมดลูกที่หลุดออกและจับตัวกันเป็นก้อน เพื่อป้องกันร่างกายเสียเลือดมากเกินไป ภาวะนี้เป็นเรื่องปกติที่อาจเกิดขึ้นได้ในช่วงมีประจำเดือน แต่ถ้าประจำเดือนที่จับตัวกันเป็นก้อนมีขนาดใหญ่ขึ้นและมีอาการปวดท้องอย่างรุนแรง นั่นอาจเป็นสัญญาณของปัญหาสุขภาพที่ควรเร่งหาสาเหตุและเข้ารับการรักษา
[embed-health-tool-ovulation]
สาเหตุที่ทำให้ประจําเดือนเป็นลิ่มเลือด มาน้อย
ช่วงก่อนมีประจำเดือน ร่างกายจะสร้างสภาพแวดล้อมภายในมดลูกให้พร้อมต่อการตั้งครรภ์ โดยการสร้างเยื่อโพรงมดลูกให้หนาขึ้นเพื่อให้ไข่ที่ได้รับการปฏิสนธิฝังตัว แต่เมื่อไข่ไม่ได้รับการปฏิสนธิทำให้เซลล์เยื่อบุโพรงมดลูกที่ก่อตัวหนาขึ้นจะหลุดออกตามธรรมชาติกลายเป็นประจำเดือน ร่างกายจะปล่อยพลาสมาและเกล็ดเลือดออกมา เพื่อช่วยป้องกันหลอดเลือดในเยื่อบุโพรงมดลูกมีเลือดออกมากเกินไป ส่งผลให้เลือดแข็งตัวและจับตัวกันเป็นก้อน นอกจากนี้ ประจําเดือนเป็นลิ่มเลือดยังอาจเกิดจากที่ประจำเดือนถูกขับออกมาไม่หมด จึงเกิดการสะสมในช่องคลอดกลายเป็นลิ่ม หรือก้อนเหมือนตับได้
บางคนที่ประจำเดือนมามากอาจมีการสูญเสียเลือดประมาณ 80 มิลลิลิตร หรือมากกว่านั้น เป็นระยะเวลาอาจนานกว่า 7 วัน ซึ่งอาจทำให้ร่างกายปล่อยพลาสมาและเกล็ดเลือดออกมามากขึ้นเพื่อห้ามเลือดโดยการทำให้เลือดแข็งตัว ส่งผลให้ประจําเดือนเป็นลิ่มเลือดซึ่งอาจมีขนาดใหญ่กว่า 2.5 เซนติเมตร ภาวะนี้มักเกิดขึ้นเมื่อมีประจำเดือนอยู่ในช่องคลอดหรือโพรงมดลูกก่อนวันที่จะมีประจำเดือน
ประจําเดือนเป็นลิ่มเลือด มาน้อย อันตรายไหม
ประจําเดือนเป็นลิ่มเลือด มาน้อยสามารถเกิดขึ้นได้กับผู้หญิงวัยมีประจำเดือนทุกคน ถือเป็นเรื่องปกติที่ไม่เป็นอันตรายร้ายแรงต่อสุขภาพ แต่หากมีประจําเดือนเป็นลิ่มเลือดขนาดใหญ่กว่า 2.5 เซนติเมตรออกมาทางปากมดลูก อาจส่งผลให้มีอาการ ดังนี้
- ปวดและเป็นตะคริวที่กระดูเชิงกราน หรือหลังส่วนล่าง
- ปวดประจำเดือน
- ประจำเดือนไม่มา หรือประจำเดือนมามากกว่าปกติ
- รู้สึกไม่สบายตัว หรือเจ็บปวดเมื่อมีเพศสัมพันธ์
นอกจากนี้ ประจําเดือนเป็นลิ่มเลือดอาจเป็นสัญญาณของปัญหาสุขภาพอื่น ๆ เช่น เนื้องอก เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ มดลูกโต มะเร็งมดลูก ติ่งเนื้อมดลูก โรคกระดูกเชิงกรานอักเสบ (PID) โรคถุงน้ำในรังไข่หลายใบ (PCOS) การสูญเสียการตั้งครรภ์ ซึ่งควรปรึกษาคุณหมอเพื่อตรวจร่างกายอย่างละเอียด
ประจำเดือนเป็นลิ่มเลือด แบบไหนที่ควรไปพบคุณหมอ
หากประจําเดือนเป็นลิ่มเลือด มาน้อยมีลักษณะเปลี่ยนแปลงไปทั้งขนาดและปริมาณ หรือมีอาการผิดปกติต่อไปนี้ ควรรีบพบคุณหมอทันที
- ประจำเดือนมามากกว่าปกติและนานเกิน 7 วัน
- ประจำเดือนเป็นก้อนใหญ่ขึ้น
- ปวดท้องมากในช่วงก่อนหรือระหว่างมีประจำเดือน
ผู้ที่ประจำเดือนมามากบ่อยครั้งอาจเสี่ยงเป็นโรคโลหิตจาง เนื่องจากร่างกายขาดธาตุเหล็กและมีเซลล์เม็ดเลือดแดงน้อยกว่าปกติ ซึ่งอาจทำให้ร่างกายอ่อนแรง เหนื่อยล้า และหายใจถี่
ประจำเดือนมามากผิดปกติและเป็นก้อนอาจเป็นสัญญาณสุขภาพ ดังนี้
- การตั้งครรภ์
- ปัญหาสุขภาพ
- ความผิดปกติจากการใช้ยา
คุณหมออาจรตรวจอุ้งเชิงกราน ตรวจเลือด หรืออัลตราซาวด์เพื่อวินิจฉัยสาเหตุของประจําเดือนเป็นลิ่มเลือด มาน้อย จากนั้นคุณหมออาจสั่งจ่ายยาดังต่อไปนี้ ขึ้นอยู่กับความรุนแรงของอาการ
- ยาคุมกำเนิด
- ยาสลายลิ่มเลือด
- ยาต้านการอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ (Non-steroidal anti-inflammatory drugs : NSAIDs)
- การรักษาด้วยฮอร์โมน
- กรดทราเนซามิก (Tranexamic acid)
- การผ่าตัด